Przewodnik po terminach prawniczych, jaką nazwę ma nasz problem prawny i co wpisać w wyszukiwarkę, aby znaleźć odpowiednią nazwę dla problemu prawnego? Część pierwsza.

cze 022020

Jak nazwać problem prawny, czyli dlaczego zamiast "sąsiad za płotem jest uciążliwy głośna muzyka co dalej" lepiej wpisać "roszczenia związane z immisjami" i zamiast na forum anonimowych znawców, trafić na konkretny artykuł przygotowany przez konkretnego prawnika lub redakcje gazety prawniczej.

Język prawniczy jest dość hermetyczny, poszczególne sprawy mają swoje charakterystyczne nazwy, do których adwokaci uczący się tego języka od lat, przywykli, zapominając niekiedy, że dla wielu ludzi, nazwa np. skarga pauliańska jest dość tajemnicza i niewiele mówiąca. Osoby nie będące prawnikami często maja przy poszukiwaniu specjalisty od danego problemu, kłopot z opisaniem swojego dylematu w wyszukiwarce, mylą pojęcia, co jest przecież w obliczu olbrzymiej ilości aktów prawnych i procedur, zrozumiałe. Może to rodzić pewne komplikację przy wpisywaniu zapytania do wyszukiwarki, ale też stwarzać problemy w początkowym kontakcie z prawnikiem, np. klient posługuje się inną nazwą na opisanie problemu, a w rzeczywistości chodzi o inny problem, z którym może wiązać się np. krótszy termin na podjęcie odpowiednich kroków prawnych. Jako praktykujący adwokat, postanowiłem podjąć próbę stworzenia pewnego rodzaju mini przewodnika po pojęciach prawnych, tłumacząc je na zwykły język. Jestem przede wszystkim cywilistą (znawca prawa cywilnego), dlatego posłużę się przykładami z prawa cywilnego. W prostych słowach, tym razem bez orzecznictwa i przedstawiania sporów doktrynalnych (autorzy komentarzy mają różne zdania na temat stosowania tych samych przepisów) postaram się wyjaśnić co to jest ta skarga pauliańska, i czym jest zachowek i kilka innych pojęć, które mają swoje specyficzne nazwy i nie trzeba opisowo wpisywać problemu do wyszukiwarki.

Oczywiście poniższy „przewodnik” nie ma charakteru kompleksowego wyjaśnienia poniższych instytucji prawnych i jest zupełnym uproszczeniem, nie może stanowić źródła czerpania informacji o rozwiązywaniu konkretnych problemów prawnych. Ten tekst ma jedynie ułatwić nazwanie problemu prawnego, zalezienie odpowiedniego specjalisty, łatwiejsze porozumienie się między prawnikiem a Klientem. Ma ułatwić przede wszystkim nazwanie prawne problemu i ułatwienie poszukiwania dalszych już konkretnych informacji. Czyli w praktyce – macie Państwo dłużnika, z wyrokiem udaliście się do komornika, a komornik nic nie wyegzekwował ponieważ dłużnik darował swój samochód, jedyny składnik majątku siostrzeńcowi. Zamiast opisywać cały problem w wyszukiwarce, prościej jest wpisać – skarga pauliańska i już na temat tej skargi szukać konkretnych informacji. Zatem zapraszam do lektury pierwszej części mojego mini przewodnika po pojęciach prawnych.

Skarga Pauliańska.

Co to jest skarga pauliańska?

Pani Anna pożyczyła Panu Mariuszowi pieniądze. Nadszedł czas zapłaty, ale Pan Mariusz nie chce oddać pieniędzy, więc Pani Anna rozpoczyna starania odzyskania pieniędzy, np. składa pozew. Pan Mariusz nie ma pieniędzy, ale ma dom. Postanawia więc podarować dom swojemu synowi, mając świadomość, że przez to Pani Anna będzie miała problem z odzyskaniem pieniędzy. Pani Anna uzyskała wyrok, wybrała się do komornika, ale komornik nic nie uzyskał, bo Pan Mariusz nic nie ma. Pani Anna załamuje ręce. Jednak nie wszystko stracone, jest bowiem skarga pauliańska. Czyli pozew o uznanie za bezskuteczne wobec Pani Anny dokonanie darowizny przez Pana Mariusza. Jeżeli Sąd uzna rację Pani Anny, to może ona prowadzić egzekucję z domu, który Pan Mariusz podarował synowi.
Podstawa prawna – art. 527 kc - gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć. Następne artykuły wprowadzają domniemania ułatwiające dochodzenie prawa i regulują dalsze przesłanki skuteczności skargi.
Zatem zamiast wpisywać w wyszukiwarkę:

„dłużnik sprzedaje dom”, dłużnik sprzedaje majatek” w poszukiwaniu informacji co dalej, wpiszmy „skarga pauliańska”

Zachowek.

Co to jest zachowek?

Pan Edmund, wdowiec, ma córkę i syna. Spisuje testament, w którym do całego spadku powołuje córkę, a dla syna nic nie przeznacza, a następnie umiera. Syn, gdyby Pan Edmund nie sporządził testamentu, dziedziczyłby cześć spadku, ale Pan Edmund testament sporządził. Niemniej jednak syn nie został w testamencie wydziedziczony, zatem ma prawo do zachowku. Zachowek zatem ma zabezpieczyć najbliższą rodzine spadkodawcy, która została pominięta w testamencjie. Zachowek regulują przepisy kodeksu cywilnego – art. 991 i następne. Art. 991 kc brzmi:
§ 1. Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach - połowa wartości tego udziału (zachowek).
§ 2. Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.
Zatem pominięty w tym wypadku syn, ma roszczenie do spadkobiercy o zapłatę zachowku, a zamiast wpisywać w wyszukiwarkę zapytanie „zostałem pominięty w testamencie”, lepiej wpisać od razu „zachowek”.

Immisje.

Co to są immisje?

Sąsiad Pana Adama na swojej działce spala ciągle jakieś substancje, co powoduje przedostawanie się na działkę Pana Adama sadzy, dymów, nieznośnych odorów. Z jego posesji dobiegają ciągłe hałasy, tak utwardził swoją działkę i tak skonstruował odpływy, że działka Pana Adama jest stale zalewana. Działalność sąsiada powoduje, więc zakłócanie korzystania z działek sąsiednich – to właśnie immisje. Zgodnie z art. 144 kodeksu cywilnego właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych.
Skoro już znamy nazwę prawną negatywnej działalności sąsiada, to łatwiej nam będzie znaleźć rozwiązanie problemu, czyli poszukujmy informacji związanych z „roszczeniami związanymi z immisjami”, „roszczeniami negatoryjnymi związywanymi z immisjami”.
Zamiast zatem wpisywać:
„uciążliwy sąsiad za płotem, jak poradzić sobie z uciążliwym sąsiadem, hałaśliwy sąsiad, co robić” możemy wpisać „immisje”, „roszczenia związane z immisjami”. Niemniej jednak uciążliwe zachowania z sąsiednich nieruchomości mogą być podstawą do poszukiwania ochrony w przepisach kodeksu cywilnego o ochronie dóbr osobistych lub kodeksu wykroczeń.

Adwokat Katowice - Kancelaria Adwokacka adw. Łukasz Witański

- STRONA GŁÓWNA

Kontakt: Kancelaria Adwokacka w Katowicach, ul. Jagiellońska 24/2. Tel. 535 208 404.

Znajdz nas na FB Adwokat Katowice - Łukasz Witański

i polub proszę stronę, a pokaże to zainteresowanie artykułem, który postaram się kontynuować.

Tags:
skarga pauliańska, zachowek, adwokat katowice

Warunki przekazywania informacji o zadłużeniu do BIG. Sprzeciw wobec zamiaru przekazania danych do biura - sprzeciw do BIG - sprzeciw do BIK..

maj 302020

Ochrona dłużnika przed nieprawdziwym wpisem do BIG.

Czy zdarzyło się Państwu otrzymać wezwanie do zapłaty długu, który Waszym zdaniem nie istnieje, został spłacony, lub też nie wiecie czego dotyczy? Do wezwania dołączono ogromne logo biura informacji gospodarczej i informację, że brak zapłaty spowoduje przekazanie informacji do rejestrów długów tego biura, co spowoduje znaczne utrudnienie Waszego funkcjonowania na rynku konsumenckim lub prowadzenia działalności. Nieraz kwota jest dość niska, nie wydaje się warte zachodu szukanie odpowiednich przepisów i ustalanie legalności tych działań, więc płacimy.
Czy jednak takie działanie jest zawsze legalne i jakie są warunki przekazania tych informacji do BIG-u, a przede wszystkim co grozi (a grozi) wierzycielowi (wzywającemu do zapłaty) za naruszenie tych warunków?

Na początek chciałbym poczynić pewne zastrzeżenia. Po pierwsze nie zachęcam do nie spłacania długów, o których wiecie Państwo, że istnieją naprawdę i są wymagalne. Niniejszy artykuł dotyczy głównie tych długów, które są nieistniejące, spłacone, bezzasadne lub budzą znaczne wątpliwości co do zasadności i generalnie są sporne. Trzeba też jednak zaznaczyć, że przekazywanie informacji o zobowiązaniach dłużnika, które są uzasadnione i wymagalne, również musi spełnić określone wymagania.

Podstawa prawna przekazywania informacji gospodarczych do biura informacji gospodarczej.

Podstawą prawną przekazywania informacji do BIG jest ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych z dnia 9 kwietnia 2010 r., a zwłaszcza rozdział 3 ustawy obejmujący art. od 12 do 20. Ustawa zawiera dwie osobne podstawy do przekazywania tych informacji w stosunku do konsumentów (art. 14), jak i dłużniku niebędącym konsumentem, czyli najczęściej przedsiębiorcy (art. 15). Zawiera też przepisy wspólne dla tych grup. Zalecam zapoznanie się z tymi przepisami, gdyż zapisano w nich także wyjątki, od przedstawionych poniżej warunków. W szczególności pozostałe przypadki, poza omówionymi poniżej, zawiera art. 16 ustawy dot. zobowiązania stwierdzonego tytułem wykonawczym;

Przekazywanie informacji dotyczących konsumenta do BIG.

Warunki jakie musi spełnić wierzyciel aby przekazać do biura informacje gospodarcze o zobowiązaniu dłużnika będącego konsumentem, określa art. 14 ust 1. ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych, zgodnie z tym przepisem:
wierzyciel może przekazać do biura informacje gospodarcze o zobowiązaniu dłużnika będącego konsumentem wyłącznie wówczas, gdy są spełnione łącznie następujące warunki:
1)
zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym, w szczególności z tytułu umowy o kredyt konsumencki oraz umów, o których mowa w art. 1871 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2019 r. poz. 1460, z późn. zm.2));
2)
łączna kwota wymagalnych zobowiązań dłużnika będącego konsumentem wobec wierzyciela wynosi co najmniej 200 złotych oraz są one wymagalne od co najmniej 30 dni;
3)
upłynął co najmniej miesiąc od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo doręczenia dłużnikowi będącemu konsumentem do rąk własnych, na adres do doręczeń wskazany przez dłużnika będącego konsumentem, a jeżeli nie wskazał takiego adresu - na adres miejsca zamieszkania, wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura, z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura;
4)
nie upłynęło 6 lat od dnia wymagalności zobowiązania, a w przypadku roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczeń stwierdzonych ugodą zawartą przed sądem albo sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd nie upłynęło 6 lat od dnia stwierdzenia roszczenia.

Zatem istotne jest, aby wszystkie te warunki zostały spełnione łącznie. Musi powstać z określonego stosunku prawnego, ustawodawca wskazuje, że w szczególności może to być umowa, o kredyt konsumencki i umowy wymienione w art. w art. 187 ze zn.1 Kpc (został już uchylony ale dotyczył głównie usług o dostawę mediów, pocztowych, telekomunikacyjnych itp.). Jednakże użycie sformułowania „w szczególności” wskazuje na otwarty charakter wyliczenia. Kwota wymagalnych zobowiązań musi wynosić co najmniej 200 zł. Ważne jest również wymaganie, aby wezwanie do zapłaty, zawierało ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura.
Wezwanie do zapłaty powinno zawierać też informację o sprzeciwie, co dokładnie opiszę poniżej.
Nie można też pominąć art. 12 ust 1 w/w ustawy, zgodnie z którym wierzyciel może przekazywać do biura informacje gospodarcze w celu ich ujawnienia, jeżeli zawarł z biurem umowę o udostępnianie informacji gospodarczych. Zatem nie każdy przedsiębiorca może przekazywać informację, tylko taki, który zawarł odpowiednią umowę z BIG.

Przekazywanie informacji dotyczących dłużnika niebędącego konsumentem do BIG (czyli głównie przedsiębiorców)

Przesłanki przekazania informacji o dłużniku niebędącym konsumentem, czyli najczęściej o dłużniku będącym przedsiębiorcą reguluje art. 15 ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Zgodnie z art. 15 ust 1 tej ustawy:
1. Wierzyciel może przekazać do biura informacje gospodarcze o zobowiązaniu dłużnika niebędącego konsumentem wyłącznie wówczas, gdy są spełnione łącznie następujące warunki:
1) zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym, w szczególności z tytułu umowy związanej z wykonywaniem działalności gospodarczej;
2) łączna kwota wymagalnych zobowiązań dłużnika niebędącego konsumentem wobec wierzyciela wynosi co najmniej 500 złotych oraz są one wymagalne od co najmniej 30 dni;
3) upłynął co najmniej miesiąc od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo doręczenia dłużnikowi niebędącemu konsumentem do rąk własnych, na adres do doręczeń wskazany przez dłużnika niebędącego konsumentem, a jeżeli nie wskazał takiego adresu - na adres siedziby dłużnika lub miejsca wykonywania działalności gospodarczej, wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura, z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura.
1a. Jeżeli umowa między wierzycielem a dłużnikiem niebędącym konsumentem, z której wynika zobowiązanie dłużnika, przewiduje możliwość wysłania dłużnikowi wezwania do zapłaty w formie elektronicznej na wskazany w umowie adres poczty elektronicznej dłużnika, warunek, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, uważa się za spełniony, jeśli upłynął co najmniej miesiąc od wysłania wezwania do zapłaty zgodnie z postanowieniami umowy.

Sprzeciw wobec zamiaru przekazania danych do biura (sprzeciw do BIG, sprzeciw do BIK)

Dłużnik jednak obecnie został wyposażony w środki obrony przeciwko niezasadnym groźbom wpisania do BIG. Chodzi sprzeciw, który można wnieść zarówno wobec wierzyciela, jak i samego biura. Co do wierzyciela (czyli wzywającego Nas do zapłaty), art. 15a ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych wprowadza możliwość zgłoszenia przez dłużnika sprzeciwu, zarówno wtedy, gdy dłużnik jest konsumentem, jak i przedsiębiorcą.
Zgodnie z tym przepisem dłużnik, który otrzymał wezwanie do zapłaty, może zgłosić wierzycielowi sprzeciw wobec zamiaru przekazania danych do biura. Co jest istotne art. 15a ust 2 nakazuje, by wezwanie do zapłaty zawierało informację o możliwości zgłoszenia przez dłużnika sprzeciwu. Natomiast ust. 3 tego art. wymaga aby, wierzyciel, który nie uwzględnia sprzeciwu dłużnika kwestionującego istnienie zobowiązania w całości lub w części lub uznającego wierzytelność za przedawnioną w całości lub w części i przekazuje informację gospodarczą do biura, zawarł te dane w informacji gospodarczej przekazywanej do biura. Przepis jak widać niestety nie wprowadza procedury rozpatrywania sprzeciwu przez wierzyciela, ani też nie wprowadza konkretnych wymogów sprzeciwu. Zobowiązuje jednak wierzyciela, jeżeli ten mimo sprzeciwu, zdecyduje się na przekazanie informacji do biura, a dłużnik kwestionuje istnienie zobowiązania lub wskazuje, że zadłużenie jest przedawnione, to musi również i te informacje przekazać do biura. Jest to pewna wskazówka, co może być przedmiotem sprzeciwu – przedawnienie i kwestionowanie zadłużenia, ale nie są to jedyne podstawy sprzeciwu, te jednak podstawy zostaną przekazane do BIG.
Ponadto ustawa przewiduje także możliwość wniesienia sprzeciwu wprost do biura. Zgodnie z art. 21a w/w ustawy dłużnik może wnieść do biura sprzeciw dotyczący nieaktualności, nieprawdziwości, niekompletności lub przekazania lub przechowywania niezgodnie z ustawą informacji gospodarczych mających status informacji aktualnych. Dłużnik powinien udokumentować okoliczności uzasadniające sprzeciw. Przepis ten wprowadza także częściową procedurę postępowania w razie sprzeciwu, przewidując m.in. wstrzymanie ujawniania informacji gospodarczych objętych sprzeciwem na okres do 30 dni, w przypadku uzasadnionego przypuszczenia, że dotyczą one zobowiązania, które nie istnieje lub wygasło. Przepis jest dość obszerny, dlatego zachęcam do jego przeczytania, zwracając jednocześnie uwagę na ust 9 tego przepisu, zgodnie z którym szczegółowy tryb wnoszenia i rozpatrywania sprzeciwu oraz postępowania biura w przypadku otrzymania sprzeciwu określa regulamin. Co oznacza również konieczność weryfikacji regulaminu konkretnego biura.

Odpowiedzialność za przekazanie przez wierzyciela informacji gospodarczej do biura z naruszeniem przepisów i kary za przekazywanie nieprawdziwych informacji.

Opisana wyżej procedura, łącznie z wymaganiami wezwania do zapłaty, może wydawać się nie do końca zapewniająca ochronę „dłużnika” przed wpisaniem niezasadnych wierzytelności. Jednakże ustawa wprowadza odpowiednie przepisy mające zapewnić prawidłową realizację obowiązków nią wprowadzonych. Są to przepisy adresowane zarówno do biura, jak i wierzyciela. W niniejszym artykule powołam te przepisy, które dotyczą nierzetelnych wierzycieli.
Zgodnie z art. 44a ust 1. Ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych:
W przypadku przekazania przez wierzyciela informacji gospodarczej do biura z naruszeniem przepisów ustawy albo niezażądania przez wierzyciela aktualizacji albo usunięcia informacji gospodarczej mimo zaistnienia obowiązku jej aktualizacji albo usunięcia ponosi on odpowiedzialność wobec dłużnika niebędącego konsumentem na zasadach określonych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny lub ustawie z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2019 r. poz. 1010 i 1649).

Może więc ponosić wierzyciel odpowiedzialność cywilną, np. odszkodowawczą, ale tez wydaje się możliwe poszukiwanie ochrony w przepisach o dobrach osobistych osób prawnych, firmy. Warto też powołać w tym miejscu art. 17 f ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji:
1. Czynem nieuczciwej konkurencji jest przekazanie przez wierzyciela informacji gospodarczej do biura informacji gospodarczej z naruszeniem ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Dz.U. z 2019 r. poz. 681 i 730) albo niezażądanie przez wierzyciela aktualizacji albo usunięcia informacji gospodarczej mimo zaistnienia obowiązku jej aktualizacji albo usunięcia zgodnie z tą ustawą.
2. Czynem nieuczciwej konkurencji jest nieusunięcie albo niedokonanie przez biuro informacji gospodarczej aktualizacji informacji gospodarczej w przypadkach, gdy ustawa, o której mowa w ust. 1, nakłada na biuro obowiązek usunięcia albo aktualizacji tej informacji.

W stosunku do konsumentów zakres odpowiedzialności wierzyciela określa art. 44b ust 1. w/w ustawy, zgodnie z którym:
W przypadku przekazania przez wierzyciela informacji gospodarczej do biura z naruszeniem przepisów ustawy albo niezażądania przez wierzyciela aktualizacji albo usunięcia informacji gospodarczej mimo zaistnienia obowiązku jej aktualizacji albo usunięcia ponosi on odpowiedzialność wobec dłużnika będącego konsumentem na zasadach określonych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.
W tym przypadku również może wchodzić odpowiedzialność odszkodowawcza i przepisy o ochronie dóbr osobistych.

Ponadto ustawa przewiduje odpowiedzialność karną, a to m.in. art. 48 ust 1 w/w ustawy zgodnie, z którym kto przekazuje do biura nieprawdziwą informację gospodarczą, podlega grzywnie do 30 000 złotych.

Wobec tego ustawa przyznaje „dłużnikom” środki ochrony przed przekazywaniem nieprawdziwych informacji, zatem jeżeli wierzyciel w wezwaniu do zapłaty nieistniejącej wierzytelności , informuje nas o zamiarze przekazania informacji do BIG, w odpowiedzi na to wezwanie możemy go o jego obowiązkach i karach za ich naruszenie pouczyć.

Adwokat Katowice - oficjalna Strona Kancelarii adwokackiej.

Kontakt: Kancelaria Adwokacka w Katowicach, ul. Jagiellońska 24/2. Tel. 535 208 404.

Znajdź nas na FB Adwokat Katowice - Łukasz Witański i jeżeli artykuł Ci się spodobał polub moją stronę. Pokaże to zainteresowanie tematem, a postaram się go kontynuować przedstawiając sposoby usuwania wpisów z BIG.

JAKI JEST NAPRAWDĘ TERMIN NA ZŁOŻENIE WNIOSKU O ŚWIADCZENIE POSTOJOWE?

maj 202020

adwokat katowice zus zdjecie

Czy termin na złożenie wniosku o postojowe wynosi naprawdę 3 miesięcy od miesiąca, w którym został zniesiony ogłoszony stan epidemii?

W dużej części artykułów dotyczących terminu złożenia wniosku o świadczenie postojowe powtarzana jest informacja, że wnioski o świadczenie postojowe mogą być złożone do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych najpóźniej w terminie 3 miesięcy od miesiąca, w którym został zniesiony ogłoszony stan epidemii. Jest to pozornie właściwa informacja, ponieważ jest to powtórzenie zapisu tarczy antykryzysowej, a mianowicie:
Art. 15zs. ust. 7. Zgodnie, z którym wnioski o świadczenie postojowe mogą być złożone do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych najpóźniej w terminie 3 miesięcy od miesiąca, w którym został zniesiony ogłoszony stan epidemii.

Przepis czytany w oderwaniu reszty zapisów zdaje się dawać nam dość długi czas na złożenie wniosku, ale dodając pozostałe zapisy sprawa przestaje wydawać się oczywista. Posłużę się tu przykładem kiedy:

Wniosek o postojowe za marzec, który złożony ma być w maju.

Zgodnie z zapisami tarczy, a konkretnie art. 15zs ust.3 pkt 4c, który dotyczy wniosku o postojowe:
Wniosek ten zawiera oświadczenie osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą potwierdzające uzyskanie w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe przychodu o co najmniej 15% niższego od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc, jeżeli nie zawiesiła prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Jeżeli zatem składamy wniosek w maju, to podajemy przychód z marca i kwietnia. Takie też miesiące automatycznie wpisane są we wniosek, który chcemy złożyć za pośrednictwem ZUS PUE. To odpowiada powyższemu zapisowi ustawy. Natomiast jeżeli naszą intencją jest złożenie wniosku o postojowe za miesiąc marzec, to przecież przychody za kwiecień i marzec nie oddają stanu za luty i marzec i mogą być większe niż w lutym. Ustawa bowiem wymaga, aby oświadczenie dotyczyło miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku, a nie miesiąca poprzedzającego miesiąc, którego dotyczy wniosek (a chcemy, aby wniosek przyznano za marzec).
Czyli jeżeli składamy wniosek w maju, to system ZUS niejako automatycznie uznaje, że dotyczy on miesiąca kwietnia, więc jeżeli w kwietniu przychody nie były niższe niż w marcu, to postojowe się nie należy, ale należałoby się, gdybyśmy np. złożyli wniosek w kwietniu i podali przychody za luty i marzec (przychody z marca są niższe niż w lutym).
Mamy więc przepis zgodnie, z którym wnioski o świadczenie postojowe mogą być złożone do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych najpóźniej w terminie 3 miesięcy od miesiąca, w którym został zniesiony ogłoszony stan epidemii, ale de facto jeżeli mieliśmy duże przychody w lutym, a spadły w marcu, więc chcemy złożyć „wniosek za marzec”, to nie przejdzie przez system ZUS.

Czy rozwiązaniem jest więc złożenie papierowego wniosku, gdzie sami ręcznie wpiszemy przychody za luty i marzec i wysłanie go pocztą?

Nie do końca, ponieważ przecież ustawa wymaga, aby oświadczenie potwierdzało uzyskanie w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe przychodu o co najmniej 15% niższego od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc. Nie zaś miesiąca, którego wniosek dotyczy (a chcemy żeby dotyczył marca). Natomiast jeżeli wyślemy wniosek pocztą w maju, to wniosek należy uznać za złożony w maju, a liczy się miesiąc złożenia wniosku. Jak z kolei wspomniałem wyżej wysyłając wniosek w maju ustawa wymaga podania przychodów za marzec i kwiecień.

Czy konieczne i skuteczne będzie odwołanie od decyzji ZUS odmawiającej prawa do postojowego?

Przepisy są więc nie do końca precyzyjne. Trzymiesięczny zaś termin na złożenie wniosku być może należy interpretować nie jako termin złożenia wniosku za jakikolwiek okres. Z informacji przekazywanych przez pracowników ZUS telefonicznie, więc nie wiążących interpretacji prawa oraz informacji przekazywanych na forach internetowych, w których też powołuje się informację z ZUS wynika, że jeżeli złożymy wniosek za postojowe „za marzec” już w maju, to może się to spotkać z wydaniem decyzji odmownej. Co oznaczałoby, że termin na złożenie wniosku jest jednak inny niż 3 miesięczny, o którym mowa wyżej, a jeżeli przychody spadły nam w marcu w porównaniu do lutego, to wniosek złożony w maju dotyczący tego okresu może być spóźniony, ponieważ należało go złożyć w kwietniu.

Na chwilę obecną powstał więc praktyczny problem i trudności interpretacyjne co do w/w przepisów, pytanie jakie decyzje będą ostatecznie wydawały oddziały ZUS czy sądy po rozpoznawaniu odwołań (jeżeli decyzje będą odmowne), pozostaje otwarte. Niemniej jednak ze złożeniem wniosków za kwiecień nie warto czekać. Jeżeli więc spadły nam dochody w kwietniu w porównaniu do marca, to wniosek (pierwszy raz składany) złóżmy w maju, bowiem złożony w czerwcu może okazać się spóźniony.

Adwokat Katowice - Łukasz Witański - strona oficjalna Kancelarii

Kontakt: Kancelaria Adwokacka w Katowicach, ul. Jagiellońska 24/2. Tel. 535 208 404.

Znajdz nas na FB Kancelaria Adwokacka Łukasz Witański Katowice

Spis treści - artykuły na blogu prawniczym. Lista artykułów. Table of Contents: legal blog posted by attorney about polish law.

maj 132020

undefined

 Spis treści. Lista artykułów.

Kategorie:

Adwokat Katowice - adwokat Łukasz Witański - Strona Główna Kancelarii Adwokackiej

Kontakt: Kancelaria Adwokacka w Katowicach, ul. Jagiellońska 24/2. Tel. 535 208 404.

Znajdz nas na FB Adwokat Katowice Łukasz Witański

Legal blog posted by attorney about polish law. Attorney practicing in Katowice.

Świadczenia za czas kwarantanny osób powracających z zagranicy w świetle Rozporządzenia Ministra zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii – czy się należą?

mar 212020

Czy osobie powracającej z zagranicy należy się wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy za czas kwarantanny?

Po wydaniu przez Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego pojawiły się wątpliwości czy osoby powracające z zagranicy, objęte kwarantanną z mocy prawa, a nie na podstawie decyzji administracyjnej mają prawo do zasiłków lub wynagrodzeń chorobowych.

Czy po ogłoszeniu stanu epidemii te wątpliwości są aktualne?

Dnia 20 marca 2020 r. Minister Zdrowia wydał rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii. W szczególności rozporządzenie to reguluje obowiązkową kwarantannę dla osób przekraczających granicę Polski, a także zapisy dotyczące świadczeń za ten okres. Dnia 21 marca 2020 r. ZUS na swoich stronach potwierdził m.in., że „osoba, która przekracza granicę państwową, ma obowiązek odbycia obowiązkowej kwarantanny, która trwa 14 dni. W takiej sytuacji osobie, która jest objęta ubezpieczeniem chorobowym, np.:
pracownikowi (ubezpieczenie obowiązkowe),
zleceniobiorcy (ubezpieczenie dobrowolne),
osobie prowadzącej działalność pozarolniczą (ubezpieczenie dobrowolne),
przysługują świadczenia z tytułu choroby – wynagrodzenie za czas choroby wypłacane przez pracodawcę na podstawie art. 92 kodeksu pracy lub zasiłek chorobowy.”
(https://www.zus.pl/o-zus/aktualnosci/-/publisher/aktualnosc/1/swiadczenia-chorobowe-dla-osob-objetych-obowiazkowa-kwarantanna-po-przekroczeniu-granicy/3232315, data dostępu 21 marca 2020 r.)
Rozporządzenie to reguluje różnorakie obowiązki dla tych osób, ale równocześnie dla ich pracodawców, wprowadza przy tym określone terminy i procedury dotyczące wypłaty świadczeń pieniężnych, a także możliwości weryfikacyjne pracodawców.
Rozporządzenie określa również, gdzie przekazywane są dane osób przekraczających granicę.

Poniżej przedstawiam szczegółowe zapisy dotyczące w/w kwestii:

Pierwszy ogólny zapis rozporządzenia to § 1, który stanowi:
W okresie od dnia 20 marca 2020 r. do odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej ogłasza się stan epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2.
Obowiązki osób przekraczających granicę Polski określa § 2 ust 2 ( W okresie, o którym mowa w § 1, osoba przekraczająca granicę państwową, w celu udania się do swojego miejsca zamieszkania lub pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowiązana):
- przekazać funkcjonariuszowi Straży Granicznej informację o: adresie miejsca zamieszkania lub pobytu, w którym będzie odbywać obowiązkową kwarantannę i numerze telefonu do kontaktu z tą osobą
- odbyć, po przekroczeniu granicy państwowej, obowiązkową kwarantannę, trwającą 14 dni, licząc od dnia następującego po przekroczeniu tej granicy. (§ 2 ust 2 pkt 2 Rozporządzenia).
- osoby te mogą też zostać obowiązane do wypełnienia kart lokacyjnych
Zatem licząc termin 14 dni zaczynamy od dnia następującego po przekroczeniu granicy.

Dane w/w osób, zgodnie z § 2 ust 2 pkt 5 są udostępniane organom Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Narodowemu Funduszowi Zdrowia, Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych, Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, wojewodom, Policji i operatorowi wyznaczonemu w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe.
Zgodnie z § 3 rozporządzenia § Obowiązek, o którym mowa w § 2 ust. 2 pkt 2, jest równoważny z obowiązkiem wynikającym z art. 34 ust. 2 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Decyzji organu inspekcji sanitarnej nie wydaje się.
Jest to dość istotny zapis bowiem zgodnie z tym ostatnim przepisem ustawy (34 ust 2) osoby zdrowe, które pozostawały w styczności z osobami chorymi na choroby zakaźne podlegają obowiązkowej kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu, jeżeli tak postanowią organy inspekcji sanitarnej przez okres nie dłuższy niż 21 dni, licząc od ostatniego dnia styczności. Rozporządzenie zaś wprowadza obowiązek odbycia kwarantanny bez wydawania decyzji, z mocy prawa dla osób przekraczających granicę.

Obowiązki osób podlegających kwarantannie związane z zatrudnieniem i informowaniem pracodawcy.

Osoba odbywająca obowiązkową kwarantannę ma obowiązek poinformowania pracodawcy o jej odbywaniu za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności, w tym przez telefon Zgodnie z § 3 ust 3 rozporządzenia w celu wypłaty osobie odbywającej obowiązkową kwarantannę, za okres jej trwania, wynagrodzenia, o którym mowa w art. 92 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, lub świadczenia pieniężnego z tytułu choroby określonego w odrębnych przepisach, osoba ta, w terminie 3 dni roboczych od dnia zakończenia obowiązkowej kwarantanny, składa pracodawcy lub podmiotowi zobowiązanemu do wypłaty świadczenia pieniężnego z tytułu choroby pisemne oświadczenie potwierdzające odbycie obowiązkowej kwarantanny. Oświadczenie to można złożyć za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.

Zgodnie z § 3 ust 4 rozporządzenia Płatnik składek, który nie jest obowiązany do wypłaty świadczenia pieniężnego z tytułu choroby niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni, przekazuje oświadczenie, o którym mowa w ust. 3, do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Oświadczenie to stanowi także dowód usprawiedliwiający nieobecność w pracy w okresie odbywania obowiązkowej kwarantanny, o której mowa w § 2 ust. 2 pkt 2. Oświadczenie to można złożyć za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.
Natomiast zgodnie z § 3 ust 6 pracodawca lub podmiot zobowiązany do wypłaty świadczenia pieniężnego z tytułu choroby, o których mowa w ust. 3, może wystąpić do właściwego organu Państwowej Inspekcji Sanitarnej w celu weryfikacji danych zawartych w oświadczeniu, o którym mowa w ust. 3. Wystąpienie wymaga uzasadnienia

Wzór oświadczenia dostępny jest już na w/w stronie ZUSu. Zgodnie z § 3 ust 5. Oświadczenie powinno zawierać:
1) dane osoby, która odbyła obowiązkową kwarantannę, a to imię i nazwisko, numer PESEL, jeżeli go posiada, serię i numer paszportu, jeżeli był okazywany Straży Granicznej w ramach kontroli; 2) dzień rozpoczęcia odbywania obowiązkowej kwarantanny, i dzień jej zakończenia; 3) podpis osoby, która odbyła obowiązkową kwarantannę,

Adwokat Katowice - Łukasz Witański - strona oficjalna

Postępowanie wyjaśniające ZUS / Zasiłek kobiet w ciąży / Kontrola zatrudnienia kobiet w ciąży

wrz 102019

Kontrola ZUS kobiety w ciąży - postępowania wyjaśniające.

Z uwagi na duże zainteresowanie poprzednim artykułem dotyczącym możliwości zatrudniania kobiet w ciąży i prowadzenia działalności gospodarczej przez kobiety w ciąży, a zapatrywaniem ZUS i sądów na te kwestię, przygotowałem kolejny artykuł dotyczący praktycznych kwestii – postępowanie wyjaśniające prowadzone przez ZUS.
Jakie pytania zadaje ZUS, komu i w jakim celu, a także dlaczego pytań tych nie można lekceważyć, a odpowiedzi mają istotne znaczenie.

Gdy do ZUS wpływa wniosek o wypłatę zasiłku chorobowego w czasie niezdolności do pracy przypadającą w okresie ciąży, u inspektorów i starszych inspektorów ZUS wzmaga się zapewne szczególna uwaga. Kod B budzi wiele wątpliwości urzędników, czego wynikiem jest wszczęcie postępowania wyjaśniającego, zmierzającego do wyjaśnienia czy kobieta, która jest w ciąży nie podjęła pozornego zatrudnienia w celu uzyskania zasiłku macierzyńskiego.

Szerzej na temat –pozorne/fikcyjne zatrudnienie kobiet w ciąży

W razie powyższych wątpliwości ZUS wszczyna postępowanie wyjaśniające, które stosunkowo często przyjmuje formę pisma wysyłanego do pracodawcy i pracownika z szeregiem pytań. Bardzo często adresaci pisma nie korzystają wówczas z pomocy adwokata, ale sami udzielają odpowiedzi, lekceważąc pismo w przeświadczeniu, że wystarczy napisać kilka ogólnych zdań wyjaśniających, gdyż jest to czysta formalność. Niestety nie jest. Tymczasem odpowiedzi są niezwykle istotne, gdyż mogą mieć znaczący wpływ zarówno na treść decyzji, jak i determinować przyszłe postępowanie sądowe. Kontrolowane osoby poszukują profesjonalnej pomocy dopiero po otrzymaniu niekorzystnej decyzji, wówczas trzeba złożyć od niej odwołanie i rozpocząć mogącą trwać kilka lat sądową batalię o swoje prawa, podczas gdy właściwie sporządzona odpowiedź mogła by przekonać organ, że umowa o pracę nie była pozorna.

Co sprawdza ZUS podczas kontroli?

Celem postępowanie wyjaśniającego jest ustalenie czy umowa o pracę była rzeczywiście wykonywana i czy zatrudnienie nie jest pozorne. Zazwyczaj ZUS prosi o udzielenie wyjaśnień w formie pisemnej i o dostarczenie wszelkich dokumentów związanych z zatrudnieniem wskazując przykładowy ich katalog. Zatem ZUS będzie najczęściej żądał:

1. Umowy o pracę – jest to podstawowy dokument, na podstawie którego ustala się treść stosunku pracy, ważny jest zwłaszcza zakres obowiązków. W razie zakwestionowania stosunku pracy to właśnie wykonywania obowiązków wynikających z zakresu obowiązków z umowy o pracę należy udowodnić.
2. Zaświadczenie lekarskie o zdolności do podjęcia pracy,
3. Zaświadczenia o odbyciu szkolenia BHP,
4. Podpisanych list obecności,
5. List płac, potwierdzeń przelewów wynagrodzenia lub jej wypłaty gotówkowej,
6. Dokumentów potwierdzających fakt wykonywania pracy. – najistotniejszą okolicznością, którą należy wykazać, jeżeli chcemy udowodnić brak pozorności zatrudnienia (pozorność to okoliczność faktyczna), to fakt rzeczywistego wykonywania pracy, zatem moim zdaniem jest to najważniejsza część i wymaga omówienie w osobnym poście.

Ponadto ZUS będzie się starał ustalić następujące kwestie:

1. Czy stanowisko jest nowoutworzone, czy przeprowadzano postępowanie rekrutacyjne (ZUS może domagać się przedstawienie przez pracodawcę listu intencyjnego i CV złożonego przez pracownika), jakie były okoliczności związane z zawarciem umowy o pracę,
2. Czy ktoś poprzednio zajmował dane stanowisko, kto w razie nieobecności przejął obowiązki kobiety,
Natomiast ZUS będzie ustalał też, już prawdopodobnie we własnym zakresie, następujące kwestie
3. Czy nastąpiło prawidłowe i terminowe zgłoszenie do ubezpieczenia,
4. Czy zatrudniającym jest członek rodziny – np. gdy zatrudniającym jest spółka ZUS sprawdza kto jest udziałowcem, członkiem zarządu, prokurentem, jeżeli udziałowcem jest inna spółka to również bada jej powiązania kapitałowo – osobowe.

Oczywiście oprócz wskazanych w piśmie ZUS dokumentów możemy składać także inne, które dowodzą świadczenia pracy czy kwalifikacji do jej wykonywania, w tym certyfikatów, zaświadczenia o szkoleniach. Jeżeli ogłoszenie o naborze na dane stanowisko było zamieszczone w prasie lub Internecie, można przedłożyć dowody publikacji. Wypada zaznaczyć, że niektóre negatywne ustalenia ZUS, np. fakt późniejszego złożenie zgłoszenia, brak badań lekarskich, brak szkolenia stanowiskowego, same z siebie nie przesądzają o pozorności zatrudnienia. Niemniej jednak wzbudzą podejrzenia ZUS i mogą stanowić podstawę decyzji o niepodleganiu ubezpieczeniu. Należy pamiętać, że sąd będzie badał wszystkie okoliczności związane z zatrudnieniem i choć najważniejszy jest fakt rzeczywistego świadczenia pracy, to terminowe zgłoszenie do ubezpieczenia, szkolenia BHP i badania lekarskie przemawiają na korzyść pracowników. Niemniej jednak nawet prawidłowe zgłoszenie i badania nie są najważniejsze. Najważniejsze jest rzeczywiste świadczenie pracy, które w razie zakwestionowania zatrudnienia należy udowodnić. Postępowanie wyjaśniające odbywa się na podstawie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, zatem generalnie możliwa jest rozprawa i przesłuchanie świadków, ale praktycznie raczej się to nie zdarza. W każdym razie ZUS może w piśmie zapytać o osoby, które są świadkami wykonywania pracy.

Adwokat Katowice - Łukasz Witański - strona oficjalna Kancelarii

Kancelaria Adwokacka Adwokata Łukasza Witańskiego z Katowic, świadczy pomoc prawną również na odległość na terenie całej Polski, w razie pytań zapraszam do kontaktu.

This article discusses control conducted by ZUS. Appeal on decisions taken by ZUS (The Social Insurance Institution).

Kontakt: Kancelaria Adwokacka w Katowicach, ul. Jagiellońska 24/2. Tel. 535 208 404.

Znajdź nas na FB: Adwokat Katowice Łukasz Witański i wystaw LIKE jeżeli post okazał się przydatny. Pokaże to czy post był ciekawy i czy kontynuować tę tematykę.

Odszkodowanie za opóźniony lot - stan prawny od 1 kwietnia 2019 r.

lip 282019

adwokat odszkodowania katowice

Odszkodowania za opóźniony lot

Zmiany w przepisach dotyczące odszkodowania za opóźniony lot.

Z dniem 1 kwietnia 2019 r. weszły w życie znaczące zmiany w zakresie dochodzenia roszczeń związanych z odszkodowaniem za opóźniony lot. Są one wynikiem nowelizacji art. 205 a, 205 b, 205 c – ustawy - Prawo lotnicze z dnia 3 lipca 2002 r. (Dz.U. 2002 Nr 130, poz. 1112, t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1183). – wprowadzony rozdział DZIAŁ XA. OCHRONA PRAW PASAŻERÓW. Przepisy te w zupełnie odmienny od obecnego sposób regulują postępowanie przed Prezesem Urzędu Lotnictwa Cywilnego, bowiem nie przewidują już postępowania administracyjnego, kończonego wydaniem przez Prezesa ULC decyzji administracyjnej, od której można odwołać się do sądu administracyjnego, a wprowadzają swoiste postępowanie mediacyjne przed nowopowstałym Rzecznikiem Praw Pasażerów. Z tej przyczyny postanowiłem przybliżyć zagadnienie odszkodowania za spóźniony lot, zaczynając od zupełnych podstaw, tj. podstaw prawnych tego roszczenia, poprzez przybliżenie praktycznych zagadnień z przykładami w konkretnych orzeczeniach sądowych i skutkami nowych przepisów.

Podstawa prawna odszkodowania za opóźniony lot.

Aktem prawnym regulującym prawa pasażerów z związku z odwołanym lub opóźnionym lotem jest Rozporządzenie (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylające rozporządzenie (EWG) nr 295/91, zwanego skrótowo Rozporządzeniem 261/2004. Jednakże wśród zaledwie 19 artykułów tego rozporządzenia nie ma żadnego, który przewidywał by ryczałtowe odszkodowanie za opóźniony lot (takie ryczałtowe odszkodowanie przewidziane jest w art. 7, ale do niego odwołują się przepisy o odwołaniu lotu lub odmowy przyjęcia na pokład), tak więc analiza samego aktu prawnego może w ogóle wzbudzić wątpliwości czy za samo opóźnienie lotu należy się ryczałtowe odszkodowanie. Zmieszanie wzmaga fakt, że duża część poradników dotyczących uzyskania odszkodowania za opóźniony lot również jako podstawę prawną do odszkodowania także wskazuje rozporządzenie 261/2004, ale zazwyczaj bez wskazania konkretnego przepisu. Zatem, gdy samodzielnie chcemy zażądać odszkodowania od linii lotniczej i nadać mu znamion profesjonalizmu naszemu pismu poprzez wskazanie, na podstawie jakich przepisów żądamy odszkodowania napotkamy więc praktyczny problem, bowiem żaden wprost przepis w/w rozporządzenia nie zawiera podstawy prawnej dla takiego żądania.
Czy zatem w ogóle przysługuje odszkodowanie za opóźniony lot?

Na to pytanie należy odpowiedzieć twierdząco. Naturalnie, że się należy, jednak prawo do odszkodowania nie wynika z literalnego brzmienia rozporządzenia, ale wykładnia przepisów art. 5,6,7 rozporządzenia nie może być ograniczona tylko do wykładni językowej, jak orzekł Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawie C-402/07 i C-432/07. Zgodnie z tym wyrokiem „Artykuły 5, 6 i 7 rozporządzenia nr 261/2004 ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów należy interpretować w ten sposób, że do celów stosowania prawa do odszkodowania pasażerów opóźnionych lotów można traktować jak pasażerów odwołanych lotów oraz że mogą oni powoływać się na prawo do odszkodowania przewidziane w art. 7 tego rozporządzenia, jeżeli z powodu tych lotów poniosą stratę czasu wynoszącą co najmniej trzy godziny, czyli jeżeli przybędą do ich miejsca docelowego co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu. Niemniej takie opóźnienie nie rodzi po stronie pasażerów prawa do odszkodowania, jeżeli przewoźnik lotniczy jest w stanie dowieść, że odwołanie lub duże opóźnienie lotu jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków, to jest okoliczności, które pozostają poza zakresem skutecznej kontroli przewoźnika lotniczego.”
Późniejsze orzeczenia Trybunału potwierdzają w/w wykładnie i doprecyzowują możliwość przyznania odszkodowania za opóźniony lok w konkretnych przypadkach. Trybunał Sprawiedliwości w Postanowieniu z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie C-413/11 przyjął też, że:
„Wykładnia rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 295/91 dokonywana przez Trybunał Sprawiedliwości w ten sposób, że pasażerowie opóźnionych lotów mają prawo do odszkodowania, gdy dotrą do końcowego celu podróży trzy godziny lub później po planowej godzinie przybycia, mimo że art. 6 owego rozporządzenia dotyczący opóźnień przewiduje jedynie świadczenia w zakresie zapewnienia pomocy i prawa do opieki oraz do art. 7 owego rozporządzenia, dotyczącego prawa do odszkodowania, odsyła się jedynie w sytuacji odmowy przyjęcia na pokład lub odwołania lotu nie narusza zasady podziału władz w Unii Europejskiej. ”
Kolejną kwestią jest ustalenie czy w/w wykładnia jest przyjęta przez polskie sądy? Sądy polskie, zwłaszcza administracyjne wielokrotnie powoływały się na w/w orzeczenie. Sądy administracyjne rozpoznają (na podstawie przepisów sprzed 1 kwietnia 2019 r.) skargi na decyzję Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego. W jednej z takich spraw Naczelny Sąd Administracyjny wydał wyrok w dniu 30 grudnia 2016 r., w sprawie I OSK 2221/15, w którym wskazał m.in.:
„Przepis art. 7 powołanego rozporządzenia normuje zaś warunki i wysokość przysługującego odszkodowania, który stosuje się również w przypadku, gdy pasażerowie lotów opóźnionych poniosą stratę czasu wynoszącą co najmniej trzy godziny, polegającą na przybyciu do ich miejsca docelowego co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu. Stosowanie powołanego art. 7 rozporządzenia do lotów opóźnionych wynika przy tym z wiążącej w niniejszej sprawie wykładni tego przepisu dokonanej przez Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 19 listopada 2009 r., C-402/07 i C-432/07 – zgodnie z art. 267 lit. b Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/2, ze zm.).”
Również sądy powszechne powołują się na powyższe orzeczenie TS, m.in. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie w sprawie I C 3663/15 w wyroku z dnia 21 kwietnia 2016 r. (na dzień 27 lipca 2019 r. z portalu orzeczeń tego sądu wynika, że orzeczenie nie jest prawomocne), wskazał, że:
„Sąd zważył, że artykuły 5, 6 i 7 Rozporządzenia nr 261/2004 należy interpretować w ten sposób, że do celów stosowania prawa do odszkodowania, pasażerów opóźnionych lotów należy traktować jak pasażerów odwołanych lotów oraz że mogą oni powoływać się na prawo do odszkodowania przewidziane w art. 7 tego Rozporządzenia, jeżeli z powodu w/w lotów poniosą stratę czasu wynoszącą co najmniej trzy godziny, tzn. jeżeli przybędą do ich miejsca docelowego co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu. Niemniej, takie opóźnienie nie rodzi po stronie pasażerów prawa do odszkodowania, jeżeli przewoźnik lotniczy jest w stanie dowieść, że odwołanie lub duże opóźnienie lotu jest (było) spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków, to jest okoliczności, które pozostają poza zakresem skutecznej kontroli przewoźnika lotniczego ( tak Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawach połączonych C-402/07 i C 432/07 mających za przedmiot wnioski o wydanie na podstawie art. 234 WE orzeczeń w trybie prejudycjalnym, złożone w postępowaniu Christopher S., G. S., A. S. (2) p-ko (...) oraz S. B., K. L. p-ko A. France SA, (...) (...)- (...) ).”

W wyroku z dnia 5 kwietnia 2017 r. Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie XXVII Ca 2856/16 wskazał, że:
„Zgodnie z art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 261/04, w przypadku odwołania do powyższego artykułu, pasażerowie otrzymują odszkodowanie: w wysokości 400 EUR dla wszystkich lotów wewnątrzwspólnotowych dłuższych niż 1 500 kilometrów i wszystkich innych lotów o długości od 1 500 do 3 500 kilometrów.

Z kolei w art. 5 ust. 3 rozporządzenia nr 261/04 wskazano, że przewoźnik zwolniony jest z obowiązku wypłaty rekompensaty, jeżeli może dowieść, iż odwołanie lotu zostało spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć, mimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków.

Zryczałtowane odszkodowanie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 rozporządzenia nr 261/2004, przysługuje pasażerom nie tylko lotów odwołanych, ale i opóźnionych.”

Także Sąd Okręgowy w Poznaniu w wyroku z dnia 24 stycznia 2014 r. w sprawie akt XV Ca 1490/13, odwołał się do w/w orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości, wskazując, że:
„Nie są zasadne zarzuty apelacji zmierzające do podważenia stanowiska Sądu I instancji, iż zryczałtowane odszkodowanie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 rozporządzenia nr 261/2004, przysługuje pasażerom nie tylko lotów odwołanych, ale i opóźnionych. Nie budzi wątpliwości, że przepisy rozporządzenia literalnie nie przewidują możliwości przyznania ryczałtowego odszkodowania pasażerom lotów opóźnionych. W art. 6 ( regulującym ich sytuację ) nie zawarto bowiem odwołania do art. 7 ( odwołanie takie zamieszczono natomiast w art. 4 ust. 3 – dotyczącym odmowy przyjęcia na pokład oraz art. 5 ust. 1c – odnoszącym się do odwołania lotu ). Przeciwko opieraniu się jedynie na wynikach wykładni językowej opowiedział się natomiast Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 19.11.2009r. w sprawach C-402/07 i C-432/07 ( C. S.i in. p. (...)oraz S.B.i in. p. A. F. SA ). Skarżący krytykuje dokonaną w tym wyroku interpretację jako sprzeczną nie tylko z brzmieniem, ale i z intencjami organów tworzących rozporządzenie i mającą w rezultacie charakter prawotwórczy. Zarzuty te nie są jednak przekonujące.”

Czy polskie sądy powszechne również przyznają odszkodowania za opóźniony lot – wyroki sądów dotyczące opóźnionych lotów.

Poniżej przedstawię kilka wyroków sądów powszechnych, w których przyznano odszkodowanie.
Sąd Okręgowy w Gliwicach w sprawie pod sygn. akt III Ca 777/18, w wyroku z dnia 13 grudnia 2018 r. przyznał powodom kwoty po 250 euro jako odszkodowanie za opóźniony lot. Lot spóźniony był 2 godziny i 58 minut, a odległość między miastami wynosiła 1397 km (lub 1387 km).
Kolejne podobne orzeczenie Sąd Okręgowy wydał w spawie III Ca 1762/18, zasądzając również kwoty po 250 euro w wyroku z 23 maja 2019 r. Opóźnienie wynosiło ponad 2 godziny a odległość lotu wynosiła 1368 km.
W obu tych orzeczeniach Sąd wskazał, że „zgodnie z art. 6 ust lit a i art. 7 ust lit a Rozporządzenia (WE) NR 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylające rozporządzenie (EWG) nr 295/91 prawo do odszkodowania przysługuje pasażerom, których będzie opóźniony w stosunku do planowego startu o dwie lub więcej godzin w przypadku lotów do 1.500 kilometrów lotów. Odszkodowanie wynosi wówczas 250 EUR dla wszystkich lotów o długości do 1.500 kilometrów.”.

Oczywiście opóźnienie lotu nie jest wystarczające dla uzyskania odszkodowania, bowiem fakt opóźnienia i ewentualnej odległości należy w sądzie udowodnić. Należy też udowodnić szereg innych okoliczności, ale to już wykracza poza ramy niniejszego artykułu, w każdym bądź razie wskazówek, w tym dowodowych, jak w praktyce prowadzić proces w sprawie odszkodowania za opóźniony lot, można doszukać się we wskazanych wyrokach polskich sądów powszechnych. Ponadto należy pamiętać o przesłankach wyłączających odpowiedzialność przewoźnika jak w/w nadzwyczajne okoliczności.

Dochodzenie odszkodowania za opóźniony lot.

Pierwszym oczywiście krokiem jest skierowanie roszczeń do przewoźnika. Jednakże odmowa uwzględnienia roszczenia rodzi dylemat jakie należy podjąć dalsze kroki prawne. Wątpliwości może wzbudzać fakt, że orzeczenia w przedmiocie odszkodowania za opóźniony lot wydają zarówno sądy powszechne, jak i sądy administracyjne. Wynika to z tego, że art. 16 ust 1 rozporządzenie 261/2004 przewiduje, że każde Państwo Członkowskie wyznacza organ odpowiedzialny za wykonywanie postanowień niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do lotów z lotnisk znajdujących się na jego terytorium oraz lotów z krajów trzecich na te lotniska. W razie konieczności, organ ten podejmuje niezbędne środki w celu zapewnienia przestrzegania praw pasażerów. Państwa Członkowskie informują Komisję o organie wyznaczonym na podstawie niniejszego ustępu. Na gruncie prawa polskiego obowiązek ten realizuje art. 205 a ust 1 prawa lotniczego, który do 1 kwietnia 2019 r. przewidywał, że organem tym jest Prezes ULC (od 1 kwietnia 2019 r. Rzecznik Praw Pasażerów). W związku z tym powstały kontrowersje czy powołanie osobnego organu wyłącza możliwość skorzystania z drogi sądowej w postępowaniu cywilnym. Kontrowersje te szczegółowo opisuje i rozstrzyga Sąd Najwyższy w Warszawie w uchwale z dnia 7 lutego 2014 r. w sprawie III CZP 113/13:
„W sprawie, w której pasażer domaga się od przewoźnika lotniczego odszkodowania za opóźniony lot na podstawie art. 7 Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z 11.2.2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego Rozporządzenie (EWG) nr 295/91 (Dz.U. U E. L z 17.2.2004 r. s. 1 i n.) zachodzi przemienność drogi postępowania przed sądami powszechnymi lub przed Prezesem Urzędu Lotnictwa Cywilnego.”
Jeżeli pasażer zdecydował się wybrać drogę administracyjną wówczas, od decyzji Prezes ULC mógł się odwołać do sądu administracyjnego. Obecnie Prezes ULC nie wydaje już decyzji administracyjnej, a postępowania przed Rzecznikiem Praw Pasażerów ma charakter mediacyjny.

Również w tej uchwale SN potwierdził możliwość uzyskania odszkodowania za opóźniony lot wskazując, że:
„Zakres przedmiotowy rozporządzenia nr 261/2004 obejmuje obowiązki przewoźnika lotniczego wobec pasażerów w wypadku odmowy przyjęcia na pokład (art. 4), odwołania lotu (art. 5), opóźnienia lotu (art. 6) i umieszczenia pasażera w innej klasie niż ta, na którą został wykupiony bilet (art. 10). W szczególności w wypadku odmowy przyjęcia pasażerów na pokład wbrew ich woli (art. 4 ust. 3) oraz odwołania lotu (art. 5 ust. 1 lit. c przewoźnik lotniczy ma obowiązek wypłacenia pasażerowi odszkodowania zgodnie z art. 7 rozporządzenia nr 261/2004. Obowiązek ten, według orzecznictwa TSUE, obejmuje również opóźnienie lotu. Zgodnie z wyrokami z dnia 19 listopada 2009 r. w połączonych sprawach C-402/07 i C-432/07 Sturgeon i in. (ECLI:EU:C:2009:716) i z dnia 23 października 2012 r. w połączonych sprawach C-581/10 i C-629/10 Nelson i in. (ECLI:EU:C:2012:657), pasażerowie opóźnionych lotów powinni być traktowani jak pasażerowie lotów, które zostały odwołane, jeżeli przybycie do miejsca docelowego lotu nastąpiło co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu.”

Nowelizacja prawa lotniczego od dnia 1 kwietnia 2019 r., a odszkodowania za opóźniony lot.

Jak wskazałem wyżej od 1 kwietnia 2019 r. znowelizowany został art. 205 a prawa lotniczego bowiem przy Prezesie Urzędu działa obecnie Rzecznik Praw Pasażerów prowadzący postępowanie w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów pasażerskich między pasażerem a przewoźnikiem lotniczym - w zakresie roszczeń majątkowych wynikających z przepisów rozporządzenia nr 261/2004/WE. Jak wprowadzona nowelizacja wpłynie na dotychczasowe orzecznictwo okaże się w praktyce. Niemniej jednak obecnie Prezes ULC nie ma już możliwości wydania decyzji administracyjnej. Wprowadzono instytucję Rzecznika Praw Pacjenta prowadzącego postępowanie w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów pasażerskich między pasażerem a przewoźnikiem lotniczym w zakresie roszczeń majątkowych wynikających z przepisów rozporządzenia nr 261/2004/WE. Rzecznik Praw Pasażerów stał się podmiotem uprawnionym do prowadzenia postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich w rozumieniu ustawy z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich. Zadaniem Rzecznika Praw Pasażera jest umożliwienie zbliżenia stanowisk stron postępowania. Rzecznik Praw Pasażera kończy postępowanie, w przypadku gdy przewoźnik lotniczy nie wyrazi zgody na udział w postępowaniu, co nasuwa pytania o rzeczywistą skuteczność działań rzecznika.
Ważny również wydaje się art. 205c Prawa lotniczego, zgodnie z którym:
1. Dochodzenie roszczeń majątkowych wynikających z przepisów:
1) rozporządzenia nr 261/2004/WE,
2) rozporządzenia nr 2111/2005/WE
- przysługuje pasażerowi po wyczerpaniu postępowania reklamacyjnego.
Przepis ten wskazuje na obligatoryjność przeprowadzenia reklamacji, także w razie wystąpienia z powództwem cywilnym.

Odszkodowanie za opóźniony lot przedawnienie.

Zgodnie z Uchwałą Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie III CZP 111/16:
„Roszczenie o odszkodowanie przewidziane w art. 7 rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 295/91, przedawnia się w terminie rocznym na podstawie art. 778 KC.”

Należy jednakże mieć na względzie wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 22 listopada 2012 r. C-139/11, zgodnie z którym termin na wytoczenie powództwa o odszkodowanie, o którym mowa w art. 5 i 7 rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 295/91, jest ustalany zgodnie z przepisami każdego państwa członkowskiego w dziedzinie przedawnienia roszczeń.

W orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmowano, że roszczenia te nie ulegały przedawnieniu np. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 20 maja 2015 r. VII SA/Wa 1967/14 : „Roszczenie o wypłatę odszkodowania przewidzianego za opóźnienie lotu nie ulega przedawnieniu.” Niemniej jednak z uwagi na w/w nowelizację orzeczenia te stracą aktualność.

Przedawnienie roszczeń zostało uregulowane w nowelizacji, która weszła w życie 1 kwietnia 2019 r., w art. 205 c Prawa lotniczego, w ust 7 i 8.

Reklamacja w przypadku dochodzenia roszczeń na podstawie rozporządzenia nr 261/2004/WE

Od 1 kwietnia 2019 r. dochodzenie roszczeń na podstawie w/w rozporządzenia zostało uregulowane w art. 205 c Prawa Lotniczego, którego brzmienie jest następujące:

ROZDZIAŁ 3. DOCHODZENIE ROSZCZEŃ.
Art. 205c
1. Dochodzenie roszczeń majątkowych wynikających z przepisów:
1) rozporządzenia nr 261/2004/WE,
2) rozporządzenia nr 2111/2005/WE
- przysługuje pasażerowi po wyczerpaniu postępowania reklamacyjnego.
2. Postępowanie reklamacyjne uważa się za wyczerpane w przypadku, gdy przewoźnik lotniczy, organizator turystyki albo sprzedawca biletów rozpatrzył reklamację albo upłynął termin do jej rozpatrzenia. Reklamacja powinna być rozpatrzona w terminie 30 dni od dnia jej złożenia.
3. Reklamację składa się w formie pisemnej albo elektronicznej w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.
4. Jeżeli przewoźnik lotniczy, organizator turystyki albo sprzedawca biletów zapewnia możliwość złożenia reklamacji drogą elektroniczną, pasażer może także złożyć reklamację w formie dokumentowej w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego za pośrednictwem poczty elektronicznej lub formularza elektronicznego zamieszczonego na stronie internetowej tego przewoźnika lotniczego, organizatora turystyki albo sprzedawcy biletów.
5. Przewoźnik lotniczy, organizator turystyki albo sprzedawca biletów ma obowiązek niezwłocznie przesłać pasażerowi na trwałym nośniku informacji potwierdzenie otrzymania reklamacji złożonej w sposób, o którym mowa w ust. 4.
6. Przewoźnik lotniczy, organizator turystyki albo sprzedawca biletów przekazuje pasażerowi odpowiedź na reklamację w formie, w jakiej reklamacja została złożona. Jeżeli przewoźnik lotniczy, organizator turystyki albo sprzedawca biletów nie udzielił odpowiedzi na reklamację w terminie, o którym mowa w ust. 2, uważa się, że uznał reklamację.
7. Roszczenia majątkowe pasażerów wynikające z przepisów, o których mowa w ust. 1, przedawniają się z upływem 1 roku od dnia wykonania przewozu, a w przypadku gdy przewóz nie został wykonany - od dnia, w którym miał być wykonany.
8. Bieg przedawnienia roszczeń majątkowych zawiesza się na okres od dnia złożenia reklamacji do dnia udzielenia na nią odpowiedzi albo do dnia, w którym upłynął termin na jej rozpatrzenie.

Oczywiście to nie wszystkie zagadnienia związane z tematyką zryczałtowanego odszkodowania za opóźniony lot. Niezmiernie ważne są również zagadnienia związane z przyczynami wyłączającymi odszkodowanie i właściwością sądów polskich, bowiem nie w każdym przypadku pasażer może wnieść powództwo przed sądem polskim, jednakże kwestia ta wymaga osobnej analizy, wykraczającej poza ramy niniejszego artykułu.

Adwokat Katowice - Łukasz Witański - strona główna

Artykuł na temat: odszkodowanie za zmarnowany urlop

Postępowanie administracyjne w sprawie wstrzymania działalności instalacji kompostowni odpadów zielonych.

gru 102018

Odór z kompostowni jako przesłanka wstrzymania działalności kompostowni.

Działalność kompostowni wiązać się może z uciążliwością zapachową oddziałującą na okoliczne tereny, nie tylko znajdujące się w bezpośrednim sąsiedztwie zakładu, ale często zasięg tego oddziaływania jest znacznie większy. Pojawia się zatem pytanie, jaki może być wpływ tej działalności na życie i zdrowie ludzi, a także jakie istnieją procedury prawne, w trakcie których odpowiednie organy, bądź sady mogą ustalić ten wpływ, a w razie konieczności zastosować środki zaradcze. Pomocna w odpowiedzi na to pytanie może być analiza dwóch orzeczeń sądów administracyjnych rozpatrujących skargę i skargę kasacyjną w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego w sprawie wstrzymania działalności instalacji kompostowni odpadów zielonych, które przedstawiam poniżej.
Odpowiadając na pytanie, czy istnieje procedura umożliwiająca wstrzymania działalności zakładu powodującego np. zagrożenie zdrowia ludzi, należy odpowiedzieć, że istnieje. Zgodnie z art. 364 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (zwana dalej „POŚ”), jeżeli działalność prowadzona przez podmiot korzystający ze środowiska albo osobę fizyczną powoduje pogorszenie stanu środowiska w znacznych rozmiarach lub zagraża życiu lub zdrowiu ludzi, wojewódzki inspektor ochrony środowiska wyda decyzję o wstrzymaniu tej działalności w zakresie, w jakim jest to niezbędne dla zapobieżenia pogarszaniu stanu środowiska.
Przepis ten przewiduje więc procedurę administracyjną, wszczynaną z urzędu przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska (dalej zwany „WIOŚ”), która może zakończyć się wydaniem decyzji o wstrzymaniu działalności w odpowiednim zakresie podmiotu, w razie wystąpienia przesłanek wskazanym w tym przepisie.
W sprawie, na kanwie której sądy administracyjne wydały orzeczenia, właśnie wojewódzki inspektor ochrony środowiska wszczął, a następnie umorzył postępowanie w sprawie wstrzymania działalności instalacji kompostowni, a decyzję powyższą Główny Inspektor Ochrony Środowiska (zwany dalej „GIOŚ”), jako organ II instancji utrzymał w mocy. Decyzje te z kolei zaskarżył Rzecznik Praw Obywatelskich, a w wyniku tej skargi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 19 kwietnia 2017 r. w sprawie IV SA/Wa 312/17 uchylił zaskarżoną decyzję GIOŚ i poprzedzającą ją decyzję WIOŚ. Skargę na wyrok WSA złożyła spółka, której decyzje dotyczyły, a Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 12 lutego 2018 r. w sprawie II OSK 2524/17 skargę kasacyjną oddalił. W uzasadnieniu NSA wskazał m.in., że „Sąd I instancji słusznie stwierdził, że właściwy organ ponownie orzekając w tej sprawie powinien poddać ocenie także parametry eksploatacji danej instalacji w zakresie przekroczenia standardów emisyjnych i standardów imisyjnych. Dotyczy to również kontroli, czy emisja z niej nie przekształciła się w zanieczyszczenie środowiska w rozumieniu art. 3 pkt 49 PrOchrŚrod, która jest szkodliwa dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska w zakresie jego pogorszenia w znacznych rozmiarach. Należy także przypomnieć, że może to oddziaływać nie tylko na zdrowie fizyczne, lecz także zdrowie psychiczne ludzi objętych oddziaływaniem danej instalacji np. w zakresie oddziaływań odorowych. Jest to także istotne z tej przyczyny, że oddziaływanie kompostowni odpadów zielonych będącej częścią instalacji zlokalizowanej na terenie zakładu przy ul. (...) 1 w W. wymaga także ustalenia ewentualnej kumulacji oddziaływań na środowisko jak i zdrowie ludzi obu tych instalacji, także biorąc pod uwagę opinie opracowane przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny z 21 sierpnia 2015 r. i 31 sierpnia 2015 r. dotyczące oddziaływań w postaci uciążliwych zapachów”.

W prostych słowach i w największym skrócie można wskazać, że z uwagi na uciążliwość odorową i liczne skargi i prawdopodobnie wniosek Prokuratora, WIOŚ wszczął postępowanie administracyjne w celu ustalenia czy działalność kompostowni zagraża zdrowiu ludzi i postępowanie umorzył wobec braku takich ustaleń. Odwołanie od tej decyzji złożył Prokurator, ale organ II, czyli Główny Inspektor Ochrony Środowiska uznał, że decyzja odpowiada prawu i utrzymał ją w mocy. Od decyzji organu II instancji czyli GIOŚ, skargę, już do sądu administracyjnego, złożył Rzecznik Praw Obywatelskich (zwany dalej „RPO”). Skargę rozpatrywał Wojewódzki Sąd Administracyjny, który uchylił obie decyzje, wskazując, że należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpoznaniu sprawy wpływ odoru na zdrowie psychiczne. Skargę kasacyjną od wyroku WSA złożyła spółka prowadząca kompostownie, ale NSA skargę kasacyjną oddalił, podzielając argumenty WSA. Z doniesień medialnych z kolei wynika, że po ponownym rozpoznaniu sprawy WIOŚ wstrzymał działalność MPO przynajmniej w zakresie użytkowania instalacji do mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych. Decyzji nadano rygor natychmiastowej działalności.

Wpływ odoru na zdrowie psychiczne ludzi.

Ale od początku…

Z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 kwietnia 2017 r., IV SA/Wa 312/17 i jego uzasadnienia wynika, że WIOŚ wszczął, a następnie umorzył jako bezprzedmiotowe, postępowanie administracyjne w sprawie wstrzymania działalności instalacji kompostowni odpadów zielonych w jednej z warszawskich dzielnic. Postępowanie toczyło się w trybie przewidzianym w art. 364 ustawy - Prawo o ochronie środowiska, prawdopodobnie wniosek o wszczęcie tego postępowania złożył też prokurator. Z uzasadnienia sądu wynika m.in., że do urzędu wpływały zgłoszenia mieszkańców dzielnicy dotyczące odczuwalnych uciążliwości związanych z funkcjonowaniem kompostowni i ich wpływu na samopoczucie. Jednocześnie do biura Gospodarki Odpadami Komunalnymi urzędu miasta wpłynęły interwencji dotyczące uciążliwości w funkcjonowaniu instalacji. Organy znały również stanowisko Narodowego Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakład Higieny, który w piśmie z 31 sierpnia 2015 r. oceniał przedstawione mu przez organ dowody. Organ II instancji oceniając ten dowód stwierdził, że ze stanowiska Instytutu wynika, „że dane olfaktometryczne potwierdzają wyraźną uciążliwość zapachową której źródłem są instalacje przetwarzania odpadów Zakładu "(...)"; stopień uciążliwości może być większy niż to wynika z pomiarów z uwagi na występowanie przejściowych wzrostów stężeń i intensywności zapachu w okresach pomiędzy planowanymi pomiarami, stopień uciążliwości zapachowej jest przedmiotem subiektywnej oceny, uciążliwość zapachowa może negatywnie oddziaływać na samopoczucie mieszkańców a pośrednio także na ich ogólny stan zdrowia powodując występowania rożnego rodzaju dolegliwości, stężenia mikroorganizmów w powietrzu spadają wraz ze wzrostem odległości od zakładu. W związku z tym istnieje możliwy negatywny wpływ instalacji przetwarzania odpadów tego zakładu na stan zdrowia okolicznych mieszkańców”. W postępowaniu administracyjnym też wykorzystane zostały wyniki kontroli inspekcji sanitarnej w zakresie absencji chorobowej pracowników, ale nie wykazała kontrola pogorszenia ich zdrowia. Zdaniem organu niezbędne było udowodnienie powstania skutków określonych w art. 364 prawa o ochronie środowiska i wykazanie związku przyczynowego między nimi a działalnością prowadzoną przez dany podmiot. Poczynione przez WIOŚ ustalenia nie potwierdziły, aby działalność spółki pogorszyła stan środowiska w znacznych rozmiarach. Decyzję WIOŚ utrzymał w mocy GIOŚ, bowiem w jego ocenie odpowiadała prawu. Z uzasadnienia sądu wynika, że w postępowanie włączył się RPO, który złożył skargę do WSA, podnosząc szereg zarzutów, przy czym w mojej ocenie jednym z ważniejszych był zarzut, że organ dokonał niedopuszczalnego zawężenie wynikającej z art. 364 POŚ przesłanki warunkującej wstrzymanie działalności instalacji, którą to przesłanką jest "zagrożenie dla zdrowia ludzi". Organ w ocenie Rzecznika, w sposób wadliwy przyjął, że stwierdzenie zagrożenia dla zdrowia dopuszczalne jest wyłącznie w sytuacji potwierdzenia występowania chorób i dolegliwości czysto fizycznych. Pojęcie "zdrowia" w ocenie RPO ma zakres znacznie szerszy niż to wynika z uzasadnienia decyzji GIOŚ. Z szerokiego uzasadnienia tej kwestii, z powołaniem się na prawo polskie jak i międzynarodowe wynika, że w ocenie Rzecznika odory, choć nie muszą powodować chorób, wpływają na zdrowie rozumiane szeroko - obejmujące również zdrowie psychiczne. Zdaniem RPO ilekroć przepisy POŚ nakazują organom ochrony środowiska uwzględniać zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, obejmuje to także ocenę zagrożenia dla zdrowia psychicznego. W uzasadnieniu swojej oceny RPO powołał się na orzecznictwo, odpowiednie przepisy prawa, ale także na ministerialny, ale nie będący źródłem prawa, Kodeks przeciwdziałania uciążliwości zapachowej. Polecam szczegółowe zapoznanie się z uzasadnieniem w/w wyroku, w którym szczegółowo opisano stanowisko i wywód prawny RPO.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał skargę za uzasadnioną. W swoich rozważaniach prawnych WSA analizuje poszczególne przesłanki art. 364 POŚ, korzystając przy tym zarówno z interpretacji obowiązujących przepisów, jaki i Słownika Języka Polskiego PWN. Uważam, że każdy zainteresowany tym tematem winien przeanalizować w/w orzeczenie, gdyż jest wyrazem prawdziwej sztuki prawniczej. Ja natomiast ograniczę się do przytoczenia najważniejszych fragmentów tego orzeczenia odnoszących się do wpływu odoru na zdrowie ludzi, a zdrowiem jest również zdrowie psychiczne i związanym z tym zagrożeń. WSA wskazał, więc m.in., że „Sąd w tym składzie jest zdania, że pod tym pojęciem należy, na gruncie art. 364 Poś, rozumieć sytuację w której na skutek działania wymienionego w nim podmiotu istnieje realne niebezpieczeństwo wywołania negatywnych dla zdrowia lub życia skutków w znaczeniu obiektywnym a nie subiektywnym. Inaczej mówiąc chodzi o sytuację w której obiektywnie istnieje prawdopodobieństwo negatywnego wpływu działalności podmiotu emitującego (korzystającego ze środowiska) na stan zdrowia lub na życie ludzi. Obowiązująca w prawie ochrony środowiska zasada przezorności wynikająca z art. 6 Poś nakazuje każdemu kto podejmuje działalność mogącą negatywnie wpływać na środowisko podejmowanie działań służących zapobieganiu negatywnemu oddziaływaniu na to środowisko, nawet gdy negatywne oddziaływanie na to środowisko nie jest jeszcze do końca znane. Oznacza to, że kierując się tą zasadą, korzystający ze środowiska ma ustawowy obowiązek ochrony środowiska przed negatywnymi skutkami swej działalności i to zarówno poprzez zaniechanie wszelkich działań powodujących lub mogących powodować negatywne oddziaływanie na nie jak i podejmowania działań zapobiegawczych. W konfrontacji z art. 346 Poś oznacza to, że organ może ograniczyć działanie takiego podmiotu do czasu gdy podmiot nie podejmie działań mających na celu zapobieżenie pogarszaniu stanu środowiska czy wpływających negatywnie na zdrowie i życie ludzi.”
Sąd administracyjny negatywnie też ocenił pominięcie niektórych dowodów przez inspektorów ochrony środowiska. Istotne też jest to, co Sąd nakazał ponownie ocenić organom, a mianowicie, zgodnie z w/w orzeczeniem:
„W ocenie Sądu organ nie dokonał w sposób prawidłowy oceny zebranych dowodów w tym w zasadzie pominął opinię zaprezentowaną przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego –Państwowy Zakład Higieny z (...) sierpnia 2015 r. i (...) sierpnia 2015 r., w której jasno wskazano, że działalność zakładu powoduje powstanie uciążliwych zapachów które przy sprzyjających warunkach mogą rozprzestrzeniać się. Uciążliwość zapachowa może negatywnie wpływać na samopoczucie mieszkańców a także pośrednio na ich ogólny stan zdrowia, powodując występowanie dolegliwości takich jak rozdrażnienie, obniżenie nastroju, zaburzenia koncentracji, zakłócenia snu, nudności, bóle głowy. Stężenia mikroorganizmów w powietrzu spadają wraz z wzrostem odległości od zakładu. Istnieje negatywny wpływ instalacji na stan zdrowia mieszkańców. Organ w zasadzie nie ocenił tego dowodu gdyż uznał, że sama możliwość oddziaływania na zdrowie i życie ludzi nie jest wystarczająca do spełnienia drugiej z przesłanek o jakich mowa w art. 364 Poś. W ocenie Sądu, pogląd taki jest wadliwy z powodów wskazanych na k 11 i 12 uzasadnienia.
W związku z tym organ powinien ponownie ocenić wywołaną przez siebie opinię jako dowód w sprawie, przyjmując tezę o tym, że dla spełnienia przesłanki z art. 364 Poś wystarczy samo zagrożenie życia lub zdrowia ludzi a nie skutek w postaci uszczerbków na ich zdrowiu.”
Znaczące są również rozważanie WSA na temat zdrowia. Zdrowie to bowiem nie tylko zdrowie fizyczne. Analiza pojęcia „zdrowie” w kontekście znaczenia słownikowego, jak i normatywnego, zdaniem sądu to również zdrowie psychiczne:
„Ma rację skarżący, że organ zawęził to pojęcie wyłącznie do zdrowia fizycznego podczas gdy pod pojęciem zdrowia należy rozumieć zarówno zdrowie fizyczne jak i zdrowie psychiczne. Zgodnie z już wcześniej powoływaną definicją "zdrowia" zawartą w Słownika Języka Polskiego PWN należy pod nią rozumieć " stan żywego organizmu, w którym wszystkie funkcje przebiegają prawidłowo", co oznacza, w świetle art. 364 Poś, że zagrożenie zdrowia to możliwość wystąpienia negatywnego wpływu instalacji na jakąkolwiek funkcję organizmu człowieka. Słusznie skarżący odwołuje się w tym przypadku do definicji ustawowych stworzonych na potrzeby ochrony zdrowia tj. np. ustawę z 11 września 2015 r. o zdrowiu publicznym (D.U. 2015, poz. 1916), w której zadania z zakresu zdrowia publicznego obejmują działania mające na celu rozpoznawanie, eliminowanie lub ograniczanie zagrożeń szkód dla zdrowia fizycznego i psychicznego. Odnosząc to do sprawy niniejszej stwierdzić należy że, choćby z powołanej wyżej opinii Instytutu wynika, że odory mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie człowieka. Fakt, że ustawodawca polski nie ustanowił norm odorowych nie oznacza przecież, że organ ochrony środowiska nie może podjąć żadnych czynności mających służyć ich ograniczeniu. Jeżeli istnieją metody ograniczające te emisje, powinny być one, zgodnie z aktualnym stanem techniki i wiedzy zastosowane. W związku z tym należy uznać, że nie jest tak jak to wynika z uzasadnienia decyzji, że organ nie ma mechanizmów prawnych umożliwiający ograniczenie tego rodzaju działalności.”
Od powyższego wyroku skargę kasacyjną wniosła spółka. Wyrokiem z dnia 12 lutego 2018 r., w sprawie pod sygn. akt II OSK 2524/17, Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę kasacyjną. W części zważeniowej NSA wskazał m.in., że: „Sąd I instancji słusznie stwierdził, że właściwy organ ponownie orzekając w tej sprawie powinien poddać ocenie także parametry eksploatacji danej instalacji w zakresie przekroczenia standardów emisyjnych i standardów imisyjnych. Dotyczy to również kontroli, czy emisja z niej nie przekształciła się w zanieczyszczenie środowiska w rozumieniu art. 3 pkt 49 PrOchrŚrod, która jest szkodliwa dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska w zakresie jego pogorszenia w znacznych rozmiarach. Należy także przypomnieć, że może to oddziaływać nie tylko na zdrowie fizyczne, lecz także zdrowie psychiczne ludzi objętych oddziaływaniem danej instalacji np. w zakresie oddziaływań odorowych. Jest to także istotne z tej przyczyny, że oddziaływanie kompostowni odpadów zielonych będącej częścią instalacji zlokalizowanej na terenie zakładu przy ul. (...) 1 w W. wymaga także ustalenia ewentualnej kumulacji oddziaływań na środowisko jak i zdrowie ludzi obu tych instalacji, także biorąc pod uwagę opinie opracowane przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny z 21 sierpnia 2015 r. i 31 sierpnia 2015 r. dotyczące oddziaływań w postaci uciążliwych zapachów.”
Z doniesień medialnych wynika, że przynajmniej część instalacji zakładu została zamknięta. Można przypuszczać, że do zamknięcia przyczyniło się stanowisko RPO i Prokuratora, którzy, jak się wydaje stanęli po stronie mieszkańców. Oznacza to, że przeciwdziałanie odorom, mimo braku odpowiednich ustaw, jest realne. Odory stwarzają zagrożenie dla zdrowia psychicznego ludzi, samo zaś zagrożenie, a nie skutek jest wystarczające dla spełnienia przesłanki z art. 364 POŚ.

Adwokat Katowice - Łukasz Witański - strona główna

Odszkodowanie za wypadek komunikacyjny.

paź 252018

Odszkodowanie powypadkowe - Uwagi ogólne.

Jak wspomniałem w poprzednim artykule (wykaz roszczeń z tytułu wypadku), zgodnie z art. 444 § 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Przepis ten dotyczy szkód na osobie i obejmuje wszystkie wydatki spowodowane uszkodzeniem ciała lub wywołaniem rozstroju zdrowia, przy czym należy przez to rozumieć wszystkie celowe i niezbędne wydatki, bez względu jednak na to czy przyniosły one poprawę zdrowia. Różnorodność i mnogość tych kosztów, potwierdzona znacznym dorobkiem orzecznictwa w tym zakresie, uniemożliwia ich wyczerpujące wyliczenie, dlatego postaram się przedstawić przykładowe wydatki, które powinny być przez sprawcę lub jego ubezpieczyciela zrekompensowane, powołując odpowiednie orzeczenia, lub też przy bardziej skomplikowanych kwestiach, odnośniki do dalszych artykułów poruszających dany temat. Dla przykładu można wskazać, że naprawienie szkody obejmuje koszty leczenia, co jest oczywiste. Natomiast czy naprawienie szkody obejmuje koszty leczenia w prywatnej klinice, lub też w prywatnej klinice za granicą, bądź też drogie leczenie eksperymentalne, już nie jest takie oczywiste i wymaga osobnego omówienia. Wydatki powinny być udokumentowane rachunkami i fakturami, ale nie zawsze jest to możliwe, zwłaszcza w sytuacji kiedy opiekę sprawują najbliżsi poszkodowanej osoby, niektórych wydatków nie da się też ściśle udokumentować. W takiej sytuacji można posiłkować się art. 322 k.p.c., zgodnie z którym jeżeli w sprawie o naprawienie szkody, o dochody, zwrot bezpodstawnego wzbogacenia lub o świadczenie z umowy o dożywocie sąd uzna, że ścisłe udowodnienie wysokości żądania jest niemożliwe lub nader utrudnione, może w wyroku zasądzić odpowiednią sumę według swej oceny, opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy.

Odszkodowanie - koszty leczenia w ramach prywatnej służby zdrowia i u wybitnych specjalistów.

Jakie koszty mogą wynikać z wypadku samochodowego?

Można spróbować stworzyć pewien katalog typowych kosztów wynikłych z uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przy czym jest to katalog przykładowy i otwarty. Będą to więc wydatki związane z leczeniem, w tym związane z postawieniem diagnozy i właściwą terapią, zakup lekarstw i innych środków leczniczych. Koszty pobytu w szpitalu, ale także w sanatorium czy placówce rehabilitacyjnej. Koszty transportu do szpitala i do domu. Koszty zakupu wózka inwalidzkiego i protez, a także innych przyrządów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania. Koszty opieki pielęgniarskiej i opieki najbliższych. Zasadne mogą być też koszty dostosowania mieszkania dla potrzeb chorego. Te najbardziej typowe katalogi są ugruntowane w orzecznictwie sądowym i dość często wymieniane w orzeczeniach, dla przykładu można wskazać poniższe wyroki, w których zawarto charakterystyczne koszty objęte art. 444 § 1 k.c.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku - I Wydział Cywilny z dnia 23 września 2016 r., I ACa 310/16 (Legalis):
„W grupie wydatków celowych i koniecznych, pozostających w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, tradycyjnie wymienia się koszty leczenia (pobytu w szpitalu, pomocy pielęgniarskiej, koszty lekarstw), specjalnego odżywiania się, nabycia protez i innych specjalistycznych aparatów i urządzeń (np. protez, kul, aparatu słuchowego, wózka inwalidzkiego). W dyspozycji art. 444 § 1 KC mieszczą się także koszty opieki nad osobą poszkodowaną, jeżeli opieka osoby trzeciej stała się niezbędna z uwagi na uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia wywołane czynem niedozwolonym, o ile oczywiście nie doszło do ich refundacji w ramach przyznanej z datą wsteczną renty z tytułu zwiększonych potrzeb.”

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi - I Wydział Cywilny z dnia 2 kwietnia 2014 r., I ACa 1306/13 (Legalis)
„Odszkodowanie przewidziane w art. 444 § 1 KC obejmuje wszelkie wypadki pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, jeżeli są konieczne i celowe. Przykładowo można wymienić koszty leczenia (pobytu w szpitalu, konsultacji u wybitnych specjalistów, dodatkowej pomocy pielęgniarskiej, koszty lekarstw itp.), specjalnego odżywiania się, nabycia protez i innych koniecznych aparatów (okularów, aparatu słuchowego, wózka inwalidzkiego itp., wydatki związane z przewozem chorego do szpitala i na zabiegi, z przejazdami osób bliskich w celu odwiedzin chorego w szpitalu, z koniecznością specjalnej opieki i pielęgnacji, koszty zabiegów rehabilitacyjnych, przygotowania do innego zawodu (np. opłaty za kursy, szkolenia, koszty podręczników i innych pomocy, dojazdów itp.).”

Koszty opieki.

Tytułem uzupełnienia można wskazać, że żądaniem zwrotu kosztów opieki można objąć nie tylko wydatki poniesione przez osoby profesjonalnie zajmujące się świadczeniem tego typu usług, lecz także koszty opieki wykonywane przez członków najbliższej rodziny. Oczywiście w trakcie pobytu w szpitalu opiekę świadczy głównie personel szpitala, ale nie oznacza to, że częściowo nie jest potrzebna opieka najbliższych, można wskazywać na powszechnie znany fakt skromnych posiłków w szpitalach, czasem nie dostosowanych do wymagań nowej diety i braki kadrowe personelu. Zresztą jest rzeczą powszechną, że członkowie rodziny w większym zakresie mogą pomagać poszkodowanemu w utrzymaniu higieny, skorzystaniu z toalety niż pielęgniarki, które mają pod opieką znacznie więcej pacjentów. Natomiast jeżeli poszkodowany przebywa w domu i konieczna jest dla niego opieka osób trzecich, to nawet jeżeli świadczą ją najbliżsi, jej koszty powinny zostać zwrócone. Dla obliczenia należnej kwoty tytułem kosztów opieki można zastosować stawkę wynikającą lokalnie za usługi opiekuńczo – pielęgnacyjne za godzinę. „ Dla ustalenia kosztów sprawowanej nad poszkodowanym opieki przyjmuje się koszty wynagrodzenia osoby mającej odpowiednie kwalifikacje do wykonywania tych czynności.” tak np.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - V Wydział Cywilny z dnia 7 marca 2013 r., VI ACa 1266/12 (Legalis)

Wśród kosztów można wymienić także koszt zakupu samochodu. W wyroku Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 12 grudnia 2002 r., II CKN 1018/00, (Legalis) SN wskazał: „W konkluzji wydatki na nabycie nowego samochodu ze specjalistycznym wyposażeniem należy zaliczyć do kosztów wymienionych w art. 444 § 1 KC, gdyż są one konieczne do kompensowania kalectwa osoby poszkodowanej”. Podobną tezę przyjął SN w wyroku z dnia 14 maja 1997 r. w sprawie II UKN 113/97, (Legalis): „Obowiązek odszkodowawczy z art. 444 § 1 zdanie 1 KC obejmuje zwrot kosztów nabycia samochodu inwalidzkiego niezbędnego dla leczenia i prowadzenia działalności gospodarczej pracownika poszkodowanego wskutek wypadku przy pracy.”
Na zakończenie chciałbym także przytoczyć starsze już orzeczenie Sądu Najwyższego odnoszące się do diety. Związane jest ze zwyczajem przynoszenia choremu do szpitala pomarańczy, słodyczy czy domowych obiadów. Otóż za nie też należy się rekompensata:
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 1973 r. w sprawie II CR 194/73 (Legalis) - „Wydatki ponoszone na podawanie choremu bardziej wyszukanych potraw, dostarczanie większych ilości owoców, słodyczy itp. choćby z punktu widzenia czysto lekarskiego chory nie wymagał specjalnej diety, są z reguły celowe, chyba że byłyby wyraźne zalecenia lekarskie, nakazujące ograniczenie diety. Przez swój dodatni wpływ psychiczny na chorego przyspieszają one bowiem proces leczenia. Dlatego też zwrot tych wydatków znajduje usprawiedliwienie w art. 444 par. 1 KC, który nakazuje zwrot "wszelkich kosztów" wynikłych w związku z uszkodzeniem ciała lub wywołaniem rozstroju zdrowia.”

Adwokat Łukasz Witański - strona główna - Adwokat Katowice

zobacz też: wysokość zadośćuczynienia za wypadek.

Wysokość zadośćuczynienia.

paź 172018

Przechodząc do szczegółowych kwestii związanych z roszczeniami z tytułu wypadków drogowych (artykuł dotyczący wykazu roszczeń z tytułu wypadków komunikacyjnych), przedstawię kwestię związane w wysokością zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie przyznawane w oparciu o art. 445 § 1 k.c., nie dotyczy wyłącznie wypadków komunikacyjnych, dotyczy również błędów lekarskich, pobicia, wypadków na niezabezpieczonym terenie, innych krzywd wynikających z czynów niedozwolonych itp. Niektóre z okoliczności wpływających na wysokość zadośćuczynienia, w szczególności konkretne orzecznictwo przedstawię w osobnych artykułach.

Wysokość zadośćuczynienia – funkcja zadośćuczynienia i ogólne zasady.

Zadośćuczynienie jest sposobem naprawienia krzywdy w postaci doznanych cierpień fizycznych i psychicznych. O wysokości zadośćuczynienia decyduje rozmiar doznanej krzywdy. Zadośćuczynienie winno być adekwatne do zakresu cierpień i trwałych skutków wypadku.

Poniżej przedstawiam przykładowe orzecznictwo sądowe w tym zakresie.

„Krzywda wynagradzana zadośćuczynieniem pieniężnym, uregulowanym w art. 445 KC, jest szkodą niemajątkową. Charakter takiej szkody decyduje o jej niewymierności. Przyznanego poszkodowanemu zadośćuczynienia nie należy zatem traktować na zasadzie ekwiwalentności, którą charakteryzuje wynagrodzenie szkody majątkowej. Odpowiedniość kwoty zadośćuczynienia, o której stanowi art. 445 § 1 KC, ma służyć złagodzeniu doznanej krzywdy, a jednocześnie nie być źródłem wzbogacenia.” (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 2000 r. w sprawie III CKN 582/98, Legalis)

„Zadośćuczynienie przewidziane w art. 445 § 1 KC pełni funkcję kompensacyjną, przyznana suma pieniężna ma stanowić bowiem przybliżony ekwiwalent poniesionej szkody niemajątkowej. Funkcja kompensacyjna przesądza o tym, że powinno mieć ono charakter całościowy, obejmować wszystkie cierpienia psychiczne i fizyczne, doznane, jak i te, których wstąpienie w przeszłości jest spodziewane, nie może być ono zatem symboliczne, a jego wysokość musi przedstawiać odczuwalną wartość ekonomiczną adekwatną do warunków gospodarki rynkowej. Za nadaniem prymatu funkcji kompensacyjnej przemawia także charakter dobra chronionego w przepisach dotyczących zadośćuczynienia. Zdrowie jest bowiem dobrem szczególnie cennym i zasądzanie niskich kwot tytułem zadośćuczynienia w przypadkach ciężkiego uszkodzenia ciała lub/i rozstroju zdrowia prowadzi do niepożądanej jego deprecjacji.” (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 2018 r. w sprawie V CSK 344/17, Legalis)

Konkretne okoliczności wpływające na wysokość zadośćuczynienia.

Ustalając wysokość zadośćuczynienia należy wziąć pod uwagę całokształt okoliczności sprawy. Jest to stanowisko jednolicie przyjmowane w orzecznictwie, Każda sprawa jest rozpatrywana indywidualnie, nie ma automatycznego przelicznika, urzędowej tabeli ustalonej na podstawie innych spraw sądowych. Zawsze istotne są okoliczności danej sprawy. Orzeczenia w innych sprawach można ewentualnie zastosować pomocniczo. Również ustalony procentowo uszczerbek na zdrowi ma znaczenie jedynie pomocnicze. W poniżej cytowanym postanowieniu Sąd Najwyższy, odmawiając przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania, przedstawił ugruntowaną linię orzeczniczą w tym zakresie, wskazując m.in.:
„Ocena zakresu zindywidualizowanej krzywdy konkretnej osoby i adekwatnego do niej zadośćuczynienia, jest dokonywana przez sądy stosownie do okoliczności każdego, odrębnie rozpatrywanego przypadku (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 2006 r., IV CSK 99/05, OSP 2009, z. 4, poz. 40). Procentowo określony uszczerbek służy tylko jako pomocniczy środek ustalania rozmiaru odpowiedniego zadośćuczynienia. Należne poszkodowanemu (pokrzywdzonemu czynem niedozwolonym) zadośćuczynienie nie może być mechanicznie mierzone przy zastosowaniu stwierdzonego procentu uszczerbku na zdrowiu[…]” (Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 sierpnia 2018 r. w sprawi II CSK 170/18, Legalis).

Zatem okoliczności, które wpływają na rozmiar krzywdy i wysokość zadośćuczynienia, które mogą pojawiać się w danej sprawie są m.in. następujące (nie jest to katalog zamkniętym, a jednie przykładowy):

- czas trwania i stopień intensywności cierpień fizycznych i psychicznych, w tym odczuwanych obecnie,
- długotrwałość leczenia i rehabilitacji, skutki leczenia, stopień wyleczenia,
- ilość operacji, częstotliwość i długość pobytów w szpitalu i związany z tym stres, powikłania pooperacyjne, konieczność zastosowania drutów Kirschnera, późniejsze ich usuwania w drodze następnej operacji,
- nieodwracalność skutków urazu, czyli kalectwo, blizny, zwłaszcza w sytuacji, w której biegły z zakresu chirurgii plastycznej nie daje pewności, co do ich usunięcia czy korekty, blizny ma młoda kobieta, jest to szczególnie istotne z racji wykonywanego zawodu itd., zadośćuczynienie za blizny czytaj więcej,
- szanse na przyszłość, nasilania się objawów w miarę upływu czasu,
- aktywność poszkodowanej osoby przed wypadkiem i po wypadku – np. przed wypadkiem dana osoba była aktywną osobą, uprawiała sporty, prowadziła czynne życie towarzyskie, podróżowała, a po wypadku zaszła w tym zakresie zmiana związana np. z leczeniem, dysfunkcją fizyczną uniemożliwiającą aktywność, złym stanem psychicznym, oszpeceniem ciała i wywołanym tym poczuciem wstydu, blokującym udział w towarzyskich spotkaniach, czy w ogóle blokującym udział w relacjach międzyludzkich,
- stany lękowe, np. obawa przed korzystaniem z samochodu,
- bezradność życiowa i często związane z nią poczucie nieprzydatności, konieczność korzystania ze wsparcia bliskich, czy niemożność udzielenia im wsparcia, ograniczenia w życiu rodzinnym,
- poczucie wykluczenie, osamotnienia,
- wiek poszkodowanego - młody wiek poszkodowanego może uzasadniać przyznanie większego zadośćuczynienia,
- negatywne skutki wypadku w planach życiowych czy karierze zawodowej, np. konieczność odłożenia decyzji o posiadaniu dziecka,

Zatem w każdej sprawie o wysokości zadośćuczynienia decyduje szereg okoliczności konkretnego przypadku, a rzeczywisty rozmiar krzywdy możliwy w zasadzie będzie dopiero po przeprowadzeniu opinii biegłych sądowych, nieraz wielu różnych dziedzin medycznych w jednej sprawie. Pojawiają się więc trudności związane z oszacowaniem wysokości żądania. Jak wskazałem wyżej, nie ma tabel z wysokością zadośćuczynienia za konkretny uszczerbek, które automatycznie należy stosować i nie wydaje się możliwe, ani zasadne, by kiedykolwiek ustawodawca zdecydował się je wprowadzić. Sumy zasądzone w podobnych sprawach nie mogą być stosowane w innych sprawach i nie ma w tym zakresie jakiegokolwiek związania innymi orzeczeniami (tzn. w podobnych sprawach, a nie np. w ponownie rozpoznawanej sprawie na skutek uchylenia wyroku), ponadto z uwagi na ilość czynników wpływających na wysokość zadośćuczynienia, trudno przyjąć, co oznacza termin sprawa podobna. Również ustalony uszczerbek na zdrowiu może mieć co najwyższej znaczenie pomocnicze. Przy ocenie wysokości roszczenia należy mieć na względzie zasadniczy cel zadośćuczynienia – ma ono kompensować całość cierpień fizycznych i psychicznych, ale nie powinno być traktowane wyłącznie jako źródło wzbogacenia, powinno też uwzględniać aktualne stosunki majątkowe w naszym społeczeństwie. Zatem ostrożnie należy podchodzić do zasłyszanych historii o milionowych kwotach zasądzanych przez amerykańskie sądu za polanie się gorącą kawą. Znacząco wygórowane zadośćuczynienie spowoduje oddalenie powództwa w wygórowanej części, a to może rodzić obowiązek zwrotu kosztów drugiej stronie, w części w jakiej oddalono powództwo, ich stosunkowe rozdzielenie, co przy znacznych wysokościach przedmiotu sporu, kosztach niejednokrotnie kilku biegłych w jednej sprawie, lub całych zespołów biegłych może mieć niebagatelne znaczenie.

Adwokat Katowice - Łukasz Witański - strona główna

Kontakt: Kancelaria Adwokacka w Katowicach, ul. Jagiellońska 24/2. Tel. 535 208 404.

Znajdź nas na FB Adwokat Katowice Łukasz Witański i polub stronę, jeżeli post okazał się przydatny. Pokaże to czy post był ciekawy i czy kontynuować tę tematykę.

This article discusses issue of appropriate amount of financial compensation for a non-material loss and pain suffered in connection with accidents.

Zakup rzeczy w obrocie profesjonalnym, rękojmia za wady fizyczne między przedsiębiorcami.

paź 052018

Jedną z pierwszych rzeczy, których dokonuje rozpoczynający działalność przedsiębiorca jest zakup towarów, sprzętu i wyposażenia niezbędnego do prowadzenia działalności gospodarczej. Jak już wspomniałem w części wprowadzającej, z chwilą zarejestrowania działalności gospodarczej, stajemy się w świetle przepisów profesjonalistami i zaczynają nas obowiązywać określone obowiązki prawne. Musimy więc porzucić dotychczasowe przyzwyczajenia konsumenckie i zastosować się do poniższych wskazówek:

1. Należy sprawdzić kontrahenta, zwłaszcza czy istnieje jako czynny podmiot i kto może reprezentować przedsiębiorce – jak sprawdzić aktualne dane i status przedsiębiorcy,

2. Należy przeanalizować umowę, zwłaszcza pod kątem ograniczenia odpowiedzialności sprzedawcy – klauzule ograniczające odpowiedzialność sprzedawcy – pkt 8.

3. Należy sprawdzić zakupione towary i w razie wykrycia wady fizycznej niezwłocznie zawiadomić o niej sprzedawcę:

Zgodnie z art. 563 § 1 kodeksu cywilnego przy sprzedaży między przedsiębiorcami kupujący traci uprawnienia z tytułu rękojmi, jeżeli nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o wadzie, a w przypadku gdy wada wyszła na jaw dopiero później - jeżeli nie zawiadomił sprzedawcy niezwłocznie po jej stwierdzeniu.

Jest to niezwykle istotny obowiązek terminowy, gdyż jego przekroczenie powoduje niemożność skorzystania z uprawnień z tytułu rękojmi. W powyższym przepisie ustanowione zostały dwa główne obowiązki kupującego – obowiązek zbadania rzeczy i obowiązek niezwłocznego zawiadomienia sprzedawcy o wadzie.

W jaki sposób zrealizować obowiązek zbadania rzeczy i co oznacza „niezwłocznie”, tego niestety przepisy nie precyzują.

Obowiązek zbadania rzeczy.

Art. 563 kc niestety nie zawiera wskazówek, w jaki sposób obowiązek zbadania rzeczy ma być realizowany, poza tym, że należy tego dokonać w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju. Zatem znaczenia ma rodzaj rzeczy, ale z pewnością nie jest to jedyne kryterium. Jak wskazałem wyżej przedsiębiorca traktowany jest jak profesjonalista, więc ważne będą też zasady dbałości przedsiębiorcy o własne interesy. Trudno też wymagać, aby przepisy stworzyły osobne dyrektywy do określonych grup rzecz z uwagi na ich wielość i ciągłe powstawanie nowych, z zastosowaniem nieznanych wcześniej rozwiązań technicznych. Wobec tego duże znaczenie wydaje się mieć zdroworozsądkowe podejście. Np. rozsądny przedsiębiorca prowadzący warsztat rzemieślniczy, który zamówił nieskomplikowane maszyny do prowadzenia warsztatu, które samodzielnie użytkuje, zgodnie ze swoim wykształceniem i doświadczeniem powinien niezwłocznie maszynę taką uruchomić i sprawdzić czy działa prawidłowo, często bowiem po uruchomieniu jest w stanie ustalić ewentualne nieprawidłowości. Natomiast inaczej jest w sytuacji, gdy przedsiębiorca zamówił skomplikowane technicznie maszyny przemysłowe czy linie produkcyjne. Oczywiście zawsze ważna jest analiza konkretnego przypadku, jednakże nie wydaje mi się, że należy od racjonalnego przedsiębiorcy wymagać, eksperckiego rzeczoznawczego zbadanie rzeczy, zwłaszcza jeżeli maszynę udało się uruchomić, ale nie podjęła jeszcze właściwej pracy. Inaczej też należy oceniać obowiązek przeprowadzenia kontroli ilościowej w przypadkach, gdy przedsiębiorca zamawia jedną rzecz lub kilka, tu obowiązek zbadania wydaje się być pełny, a inaczej gdy zamawiał całe partie. Podobnie z kontrolą jakościową, zbadanie niewielkiej ilości rzeczy wydaje się być konieczne, natomiast w przypadku znacznych ilości postulowałbym zbadanie przynajmniej części partii, jako partii kontrolnej czy próbki.

Niezwłoczne zawiadomienie o wadzie.

Niezwłocznie w literaturze prawniczej oznacza bez zbędnej zwłoki. Te tautologiczne wyjaśnienie oczywiście nie jest satysfakcjonujące, dlatego w sukurs może przyjść orzecznictwo sądowe i tak:

Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 25 września 2013 r., sygn. Akt I ACa 465/13:
„Niezwłoczność" terminu zawiadomienia sprzedającego o dostrzeżonej wadzie oznacza konieczność dokonania zawiadomienia bez zbędnej zwłoki. Oceny, na ile ów akt staranności kupującego został dochowany, należy dokonywać przez pryzmat normalnego toku czynności kupującego. Z uwagi na powszechne korzystanie przez osoby prowadzące działalność gospodarczą z coraz szybszych narzędzi komunikowania, termin, w jakim powinno nastąpić zawiadomienie, podlega skróceniu, a nie wydłużeniu. W związku z tym przyjąć należy, że zawiadomienie to nie powinno nastąpić później niż w ciągu 14 dni, oczywiście uwzględniając realia konkretnej sprawy, w których termin ten może ulec wydłużeniu. Generalnie termin 14 dni jest wystarczający dla dokonania czynności związanych ze zgłoszeniem wady, jaką kupujący stwierdzi w nabytej rzeczy. Jednocześnie na podmioty prowadzące działalność gospodarczą (przedsiębiorców) ustawodawca nakłada obowiązek badania rzeczy w sposób przyjęty przy rzeczach danego rodzaju. Obowiązek ten jest elementem aktów pilności, jakie na wskazany krąg podmiotów nakłada przepis art. 563 § 2 KC. Zaniechanie temu obowiązkowi, jak i obowiązkowi powiadomienia sprzedawcy, powoduje utratę uprawnień z tytułu rękojmi.”

Jednocześnie należy wskazać, że termin 14 dniowy, nie w każdym przypadku może zostać uznany za maksymalny. „Niezwłocznie” w konkretnym przypadku może oznaczać nawet znacznie krótszy czas, czyli czas na sporządzenie i wysłanie zawiadomienia. Moim zdaniem trudno uzasadnić, że 14 dni to czas, który jest niezbędny do sporządzenia zawiadomienia o wadzie jednej, nieskomplikowanej rzeczy.

4. Forma zawiadomienia o wadzie

Zgodnie z art. 563 § 2 kc do zachowania powyższego terminu wystarczy wysłanie przed jego upływem zawiadomienia o wadzie. Nie nakłada więc kodeks obowiązku wysłania zawiadomienia listem polecony, ani też żadnej innej konkretnej formy. Natomiast zawiadomienie dokonane w inny sposób niż przez przesłanie listu – a moim zdaniem oznacza to listu poleconego, powinno dojść do wiadomości sprzedawcy przed upływem terminu. Należy jednak pamiętać, że wysyłając list zwykły nie posiadamy dowodu jego nadania, ani też dowodu daty jego nadania. W razie ewentualnego sporu sądowego to kupujący musi udowodnić, że w terminie zawiadomił o wadzie. Dlatego wydaje się zasadne każdorazowo zawiadamiać o wadzie listem poleconym, ponieważ jesteśmy w stanie przynajmniej udowodnić, że zawiadomienie wysłaliśmy, a dzięki opcji śledzenia przesyłek ustalić czy zawiadomienie doręczono i w zależności od tego podejmować dalsze kroki.

5. Rodzaje uprawnień przysługujących kupującemu i kontruprawnienia sprzedawcy określa art. 560 kc i 561 kc, które omówiłem w osobnym artykule - rodzaje uprawnień z tytułu rękojmi.

Kwestie związane z przedawnieniem roszczeń z tytułu rękojmi przedstawię w osobnym artykule.

Adwokat Katowice - Łukasz Witański - Strona Główna - Kancelaria adwokacka

Kancelaria Adwokacka Adwokata Łukasza Witańskiego z Katowic, świadczy pomoc prawną również na odległość na terenie całej Polski, w razie pytań zapraszam do kontaktu.

Sprawdzanie aktualnych danych przedsiębiorców.

paź 052018

Przed dokonywaniem transakcji, zwłaszcza w obrocie profesjonalnym istotną kwestią jest sprawdzenie kontrahentów. Zaniechania w tym zakresie mogą prowadzić do szeregu komplikacji, z nieważnością umowy włącznie. Sprawdzenie powinno przede wszystkim polegać na ustaleniu formy prawnej działania kontrahenta, ustalenia statusu prowadzonej działalności, osób upoważnionych do reprezentacji kontrahenta, a nawet ustalenia samego istnienia drugiej strony.

Sprawdzanie statusu osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w CEIGD.

Sprawdzania statusu tego rodzaju przedsiębiorcy można dokonać w bazie internetowej CEIDG tj.CENTRALNA EWIDENCJA I INFORMACJA O DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ – pod adresem internetowym - https://prod.ceidg.gov.pl/CEIDG/Ceidg.Public.UI/Search.aspx - jest to bezpłatne i powszechnie dostępne narzędzie, nie warto korzystać z płatnych innych serwisów, które przekazują te same dane. Możemy posłużyć się w poszukiwaniach nr NIP, a gdy go nie znamy, także imieniem i nazwiskiem lub adresem działalności. Uzyskamy w wyniku tego poszukiwania informację czy działalność została zarejestrowana, czy podmiot jest aktywny czy został wykreślony lub zawiesił działalność, poznamy adres wykonywania działalności czy adres do korespondencji. Dane na temat wspólności małżeńskiej, co jest istotne, jak również szereg innych danych dotyczących PKD, daty rozpoczęcia działalności itp. Uzyskamy także dane dotyczące spółek cywilnych, gdyż spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, a w razie sporu sądowego należy pozwać wszystkich wspólników.

Sprawdzanie statusu przedsiębiorcy prowadzącego działalność w formie spółki prawa handlowego - jakie dane znajdziemy w KRS.

W tym przypadku ustaleń dokonujemy w oparciu o Rejestr Przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym. Baza jest dostępna elektronicznie i warto korzystać z oficjalnej bazy na stronach Ministerstwa Sprawiedliwości - https://ekrs.ms.gov.pl/web/wyszukiwarka-krs - jest to również bezpłatne i powszechnie dostępne narzędzie. Wybieramy w wyszukiwarce rejestr przedsiębiorców i dane kryteria wyboru, jak np. nr KRS, NIP, czy samą nazwę szukanego podmiotu. Potem wybieramy określony podmiot, a następnie wydruk w .pdf pełny lub aktualny. W pełnym odpisie znajdują się wzmianki o każdej zmianie i wykreśleniach, aktualny zawiera tylko dane aktualne, które przedsiębiorca zgłosił do KRS. Znajdziemy tu informacje o nazwie i siedzibie spółki, przede wszystkim zaś o osobach upoważnionych do reprezentacji podmiotu. Będzie to więc organ upoważniony do reprezentacji, sposób reprezentacji, a także osoby wchodzące w skład organu. Zatem organem uprawnionym do reprezentacji sp. o.o. będzie zarząd, sposób reprezentacji to np. dwaj członkowie zarządu działający łącznie oraz skład osobowy zarządu. Zawierając umowy z tego rodzaju podmiotami należy zadbać by podpisały je tylko te osoby wskazane jako członkowie zarządu i w sposób tam wskazany, czyli w w/w przypadku dwaj członkowie zarządu. Ewentualni pełnomocnicy winni złożyć pełnomocnictwa w/w osób. Znajdziemy też informację o prokurentach i sposobach ich reprezentacji, przedmiot działalności, również dane o wypełnianiu obowiązku składania sprawozdań finansowych, o zaległościach podatkowych, co może pomóc w decyzji o rozpoczęciu współpracy. Wreszcie informacje o postępowaniach upadłościowych i ewentualnych danych dotyczących osób reprezentujących przedsiębiorcę w postępowaniach upadłościowych.

Wskazane tu sposoby sprawdzenia przedsiębiorców wydają się oczywiste, jednakże praktyka pokazuje, zwłaszcza w zawieraniu umów w sprawach mniejszej wartości, że często jest zaniechana, co widać zwłaszcza w oznaczeniu stron umowy, a co może prowadzić do szeregu komplikacji.

Ponadto na stronie Ministerstwa Finansów można sprawdzić czy dany podmiot jest czynnym podatnikiem VAT, funkcjonują również strony, na których można sprawdzać dane o nierzetelnych przedsiębiorcach, ale nie mają one państwowego charakteru.

Adwokat Katowice - Łukasz Witański - strona główna

Prawo dla młodych przedsiębiorców - wprowadzenie

paź 052018

undefined

Porady prawne dla młodego przedsiębiorcy.

Coraz częściej, zamiast pracy na etacie, młodzi ludzie, a także ludzie przez wiele lat pozostający w stosunku pracy, postanawiają założyć własną działalność gospodarczą. Uzyskanie statusu przedsiębiorcy niemal natychmiastowo nakłada na nich szereg obowiązków prawnych i zazwyczaj ich odkrywanie następuje stopniowo, często uczą się na błędach, a te bywają kosztowne. Ilość ustaw, która reguluje obowiązki przedsiębiorców jest znaczna, zależna też od rodzaju prowadzonej działalności. Ustawy, takie jak np. kodeks cywilny, każdego przedsiębiorcę traktują jak profesjonalistę, nie bez przypadku obrót między przedsiębiorcami nazywa się obrotem profesjonalnym. Nie ma przy tym większego znaczenia, że osoba fizyczna, która ledwo zaczęła prowadzić działalność gospodarczą, zwłaszcza młoda osoba, nie czuje się w pełni profesjonalistą, a nawyki które nabyła jako wieloletni konsument, trudno natychmiastowo odrzucić i stanąć po drugiej stronie. Nie ma w polskim systemie prawnym jednego aktu, który reguluje obowiązki przedsiębiorców, są one porozrzucane po wielu aktach prawnych i są zależne od rodzaju prowadzonej działalności, inne są dla sklepu stacjonarnego czy warsztatu, a inne dla sklepu internetowego. Nieznajomość prawa jednakże nie usprawiedliwia niezgodnych z prawem decyzji. Jeszcze raz podkreślę, że „młody” przedsiębiorca od początku traktowany jest jak profesjonalista, który powinien wiedzieć czego przepisy prawne mu zabraniają, co nakazują, a co jest prawnie dopuszczalne. Przedsiębiorczość to m.in. umiejętność pokonywania trudności, w tym trudności prawnych, które występują już na początku założenia działalności, w fazie rozwojowej, a także w razie jej zakończenia, zwłaszcza w wyniku kłopotów finansowych. Problemy pojawić się mogą już w fazie zakupu sprzętu za środki uzyskane z dotacji, który okazuje się wadliwy i nagle dowiadujemy się, że przepisy chroniące nas jako konsumentów nie są do nas stosowane. Firma się rozwija i potrzebujmy pracowników, więc młody przedsiębiorca staje się pracodawcą i musi zacząć prowadzić akta pracownicze, w lokalu występują usterki lub trudności finansowe uniemożliwiają opłatę czynszu i po raz kolejny okazuje się, że przepisy chroniące lokatorów nie mają zastosowania. Dochodzą obowiązki podatkowe, związane z ochroną danych osobowych, czy ubezpieczeniami społecznymi. Zachodzi potrzeba przygotowania odpowiednich regulaminów (np. sklepu internetowego). Wielokrotnie nie wiemy jak „technicznie” wykonać pewne czynności, chociaż wiemy, że przepisy nakazują podjąć działania. Zapomnieliśmy na przykład opłacić w terminie składki ZUS i nagle dowiadujemy się, że wyłączono nas z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, musimy więc złożyć wniosek o wyrażenie zgody na opłacenie składki po terminie, ale jak to zrobić i na jakie okoliczności się w tym wniosku powołać? Pojawiają się wreszcie problemy z płatnościami, których nie regulują nasi kontrahenci lub klienci.
Wobec tych trudności, celem zapobieżenia kosztownej nauce na własnych błędach, na moim blogu prawniczym, utworzyłem kategorię „Porady prawne dla młodego przedsiębiorcy”, na którym będę publikował artykuły przybliżające tematykę obowiązków dla przedsiębiorców. Życząc powodzenia w prowadzeniu własnej działalności, zachęcam do lektury.

Adwokat Katowice - Łukasz Witański - strona główna

10 rzeczy, które kupujący powinien wiedzieć o wadach fizycznych i rękojmi.

wrz 272018

W razie nabycia wadliwej rzeczy instynktownie pierwszej porady szukamy w Internecie, znajdujemy tam różne artykuły i porady, zwłaszcza na stronach wysoko pozycjonowanych, od lat zajmujących wysokie miejsca, tymczasem minęły już 4 lata od znaczącej nowelizacji kodeksu cywilnego i uchylenia ustawy o sprzedaży konsumenckiej i większość porad sprzed 2014 r. stało się częściowo nieaktualnych. Pomimo tego, co jakiś czas spotykam się z pytaniami, związanymi z uchyloną ustawą. Pora zapoznać się z obowiązującym stanem prawnym, dlatego przedstawiam, moim zdaniem 10 najważniejszych kwestii związanych z rękojmią z wady fizyczne.

1. Aktualny (rok 2018) stan prawny dotyczący przepisów o rękojmi.

Obecnie przepisy dotyczące rękojmi reguluje w zasadzie całościowo art. 556 i następne kodeksu cywilnego. Przepisy dotyczące rękojmi za wady znajdujące się w kodeksie cywilnym mają zastosowanie zarówno do obrotu między konsumentem a przedsiębiorcą, między przedsiębiorcami, a także w obrocie powszechnym, czyli obrocie nie związanym z działalnością gospodarczą uczestników transakcji. Odrębna ustawa o sprzedaży konsumenckiej została uchylona (USTAWA O SZCZEGÓLNYCH WARUNKACH SPRZEDAŻY KONSUMENCKIEJ ORAZ O ZMIANIE KODEKSU CYWILNEGO z dnia 27 lipca 2002 r). Kodeks cywilny jednakże wprowadza pewne modyfikację w przypadkach, gdy stroną transakcji jest konsument lub przedsiębiorcy. W niniejszym artykule prezentuje kwestie związane z obrotem powszechnym, chyba że, wyraźnie zaznaczam, że przedstawiam modyfikacje związane z obrotem konsumenckim czy profesjonalnym tj. między przedsiębiorcami. Przy okazji kilka praktycznych porad, jak prawidłowo realizować uprawnienia.

2. Co to jest wada fizyczna?

Zgodnie z art. 556 1 kc Wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli: 1) nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia; 2) nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór; 3) nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia, co do takiego jej przeznaczenia; 4) została kupującemu wydana w stanie niezupełnym. Rzecz sprzedana ma wadę fizyczną także w razie nieprawidłowego jej zamontowania i uruchomienia, jeżeli czynności te zostały wykonane przez sprzedawcę lub osobę trzecią, za którą sprzedawca ponosi odpowiedzialność, albo przez kupującego, który postąpił według instrukcji otrzymanej od sprzedawcy.
Mając powyższe na względzie, warto zachować np. ogłoszenie z ofertą sprzedaży, w której sprzedawca informuje o tym, że rzecz nadaje się do użytku, czy informuje o jej wadach, zapominając jednakże nadmienić o wadzie, którą odkrywamy po zakupie i która będzie stanowiła podstawę roszczeń. Jeżeli rzecz ma wady, to nie powinno zaszkodzić wskazanie ich w umowie, wówczas niewskazane wady mogą być podstawą rękojmi. Jeżeli sami montujemy rzecz według instrukcji sprzedawcy, to również warto ją zachować.

3. Jaki ma charakter odpowiedzialność sprzedawcy za wady?

Odpowiedzialność sprzedawcy ma charakter absolutny, niezależna jest od winy sprzedawcy, niezależna od jego wiedzy o wadzie, niezależna od tego czy rzecz wadliwa spowodowała szkodę. Wreszcie niezależna od tego, czy sprzedawca mógł o wadzie wiedzieć. Jeżeli zaś sprzedawca wie o wadzie i ją zataił kodeks dodatkowo zaostrza jego odpowiedzialność.

4. Kiedy sprzedawca jest zwolniony z odpowiedzialności?

Zgodnie z art. 557 kc:
§ 1. Sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy.
§ 2. Gdy przedmiotem sprzedaży są rzeczy oznaczone tylko co do gatunku albo rzeczy mające powstać w przyszłości, sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili wydania rzeczy. Przepisu tego nie stosuje się, gdy kupującym jest konsument.
§ 3. Sprzedawca nie jest odpowiedzialny względem kupującego będącego konsumentem za to, że rzecz sprzedana nie ma właściwości wynikających z publicznych zapewnień, o których mowa w art. 5561 § 2 kc, jeżeli zapewnień tych nie znał ani, oceniając rozsądnie, nie mógł znać albo nie mogły one mieć wpływu na decyzję kupującego o zawarciu umowy sprzedaży, albo gdy ich treść została sprostowana przed zawarciem umowy sprzedaży.

Ważne jest to, że kupujący musi o wadzie wiedzieć, a nie to, czy wiedzieć powinien. Z w/w przepisu nie wynika, by sprzedawca był zwolniony z odpowiedzialności, gdy kupujący mógł i powinien wadę zauważyć. Dotyczy to przede wszystkim obrotu powszechnego, ponieważ pewne modyfikacje przewiduje art. 563 kc, zgodnie z którym przy sprzedaży między przedsiębiorcami kupujący traci uprawnienia z tytułu rękojmi, jeżeli nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o wadzie, a w przypadku gdy wada wyszła na jaw dopiero później - jeżeli nie zawiadomił sprzedawcy niezwłocznie po jej stwierdzeniu. W sprzedaży powszechnej nie można, moim zdaniem wymagać, by kupujący „rozbierał” kupiona rzecz na części i sprawdzał, które elementy są wadliwe, zwłaszcza w zakresie rzeczy używanych czy skomplikowanych, jak samochód.

5. Jakie uprawnienia posiada kupujący względem sprzedawcy w razie wad fizycznych?

Rodzaje uprawnień przysługujących kupującemu określa art. 560 kc i 561 kc.
Najpoważniejszym uprawnieniem jest oświadczenie o odstąpieniu od umowy, które może zostać złożone, gdy wada jest istotna i powoduje automatyczne przejście własności rzeczy ruchomych z powrotem na sprzedawcę. Nie dotyczy to nieruchomości. Powoduje więc odstąpienie szereg związanych z tym problemów, zwłaszcza, gdy sprzedawca odmawia uznania odstąpienia. Dotyczą one ryzyk związanych z użytkowaniem rzeczy, czy możliwością dalszej sprzedaży rzeczy, gdy kupujący odstąpił od umowy. Jeżeli z kolei strony w drodze negocjacji ustalą, że sprzedawca obniży cenę, to wówczas pojawia się pytanie czy trzeba zawrzeć nową umowę kupna – sprzedaży czy przygotować odpowiednią ugodę. Postaram się w osobnym artykule dokonać prawnej analizy tych kwestii. Kupujący nie może odstąpić od umowy, jeżeli wada jest nieistotna.
Kolejnym uprawnieniem jest złożenie oświadczenia o obniżeniu ceny. Kodeks cywilny po w/w nowelizacji nie posługuję się już pojęciem „żądania obniżenia ceny”. Dlatego należy pamiętać, by w celu uniknięcia problemów, nie żądać obniżenia ceny, ale złożyć, jako kupujący oświadczenie o obniżeniu ceny w konkretnej wysokości. Obniżona cena powinna pozostawać w takiej proporcji do ceny wynikającej z umowy, w jakiej wartość rzeczy z wadą pozostaje do wartości rzeczy bez wady. Problemy praktyczne mogą pojawić się przy ustalaniu o jaką wartość obniżyć cenę. Tylko pomocniczo można stosować koszty naprawy rzeczy, jednak nie jest to kryterium jedyne i w razie sporu sądowego kwestię te będzie musiał wyjaśnić biegły sądowy.
Art. 560 kc przewiduje też kontruprawnienia sprzedawcy, który może niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymienić rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunąć. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady.
Jeżeli kupującym jest konsument, może zamiast zaproponowanego przez sprzedawcę usunięcia wady żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo zamiast wymiany rzeczy żądać usunięcia wady, chyba że doprowadzenie rzeczy do zgodności z umową w sposób wybrany przez kupującego jest niemożliwe albo wymagałoby nadmiernych kosztów w porównaniu ze sposobem proponowanym przez sprzedawcę. Przy ocenie nadmierności kosztów uwzględnia się wartość rzeczy wolnej od wad, rodzaj i znaczenie stwierdzonej wady, a także bierze się pod uwagę niedogodności, na jakie narażałby kupującego inny sposób zaspokojenia.
To kupujący wybiera, z którego uprawnienia skorzysta, ale są one wzajemnie się wykluczające. Nie musi kupujący najpierw żądać usunięcia wady. Natomiast może, zgodnie bowiem z art. 561 kc:
§ 1. Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo usunięcia wady.
§ 2. Sprzedawca jest obowiązany wymienić rzecz wadliwą na wolną od wad lub usunąć wadę w rozsądnym czasie bez nadmiernych niedogodności dla kupującego.
§ 3. Sprzedawca może odmówić zadośćuczynienia żądaniu kupującego, jeżeli doprowadzenie do zgodności z umową rzeczy wadliwej w sposób wybrany przez kupującego jest niemożliwe albo w porównaniu z drugim możliwym sposobem doprowadzenia do zgodności z umową wymagałoby nadmiernych kosztów. Jeżeli kupującym jest przedsiębiorca, sprzedawca może odmówić wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady także wtedy, gdy koszty zadośćuczynienia temu obowiązkowi przewyższają cenę rzeczy sprzedanej.
Dodatkowo kupującemu przysługują uprawnienia w przypadku wadliwego zamontowania rzeczy. Kwestię te obecnie reguluje art. 561 1 kc.

6. Rękojmia a gwarancja.

Wada fizyczna w rozumieniu przepisów o rękojmi to wada tkwiąca w rzeczy w chwili zakupu, gwarancja obejmuje też wady, które pojawią się po zakupie, w trakcie użytkowania rzeczy. Gwarancja to zapewnienie sprzedawcy, jego oświadczenie, które określa obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy rzecz sprzedana nie ma właściwości określonych w tym oświadczeniu. Kupujący może żądać wydania gwarancji na piśmie. Obowiązki gwaranta mogą w szczególności polegać na zwrocie zapłaconej ceny, wymianie rzeczy bądź jej naprawie oraz zapewnieniu innych usług. Relację między gwarancją a rękojmią określa art. 579 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:
§ 1 Kupujący może wykonywać uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy niezależnie od uprawnień wynikających z gwarancji.
§ 2. Wykonanie uprawnień z gwarancji nie wpływa na odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi.
§ 3. Jednakże w razie wykonywania przez kupującego uprawnień z gwarancji bieg terminu do wykonania uprawnień z tytułu rękojmi ulega zawieszeniu z dniem zawiadomienia sprzedawcy o wadzie. Termin ten biegnie dalej od dnia odmowy przez gwaranta wykonania obowiązków wynikających z gwarancji albo bezskutecznego upływu czasu na ich wykonanie.

7. Czy istnieje obowiązek zawiadomienia o wadzie?

Obowiązek taki istniał pod rządem uchylonej ustawy o sprzedaży konsumenckiej. Kodeks cywilny również przewiduje podobny obowiązek, ale dotyczy on sprzedaży profesjonalnej, tj. między przedsiębiorcami. Reguluje to art. 563 § 1 kc, zgodnie z którym przy sprzedaży między przedsiębiorcami kupujący traci uprawnienia z tytułu rękojmi, jeżeli nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o wadzie, a w przypadku gdy wada wyszła na jaw dopiero później - jeżeli nie zawiadomił sprzedawcy niezwłocznie po jej stwierdzeniu.

Osobny artykuł o obowiązku zbadania rzeczy w obrocie profesjonalnym, tj. między przedsiębiorcami

8. Czy można wyłączyć odpowiedzialność z tytułu rękojmi?

Tak. Na mocy art. 558 § 1 kodeksu cywilnego strony mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć. Jeżeli kupującym jest konsument, ograniczenie lub wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest dopuszczalne tylko w przypadkach określonych w przepisach szczególnych.
§ 2. Wyłączenie lub ograniczenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest bezskuteczne, jeżeli sprzedawca zataił podstępnie wadę przed kupującym.

Jest to niezmiernie ważny przepis, dlatego należy dokładnie przeczytać umowę i starać się z niej wyeliminować pozornie nieistotne postanowienia typu: „Strony zgodnie postanawiają, że odpowiedzialność z tytułu rękojmi została wyłączona”, „strony wyłączają stosowanie przepisów o odpowiedzialności z tytułu rękojmi.”, a nawet takie zapisy jak: „strony ustalają, ze wszelkie wady będą usuwane tylko na podstawie przepisów gwarancyjnych” lub „strony przewidują następujące modyfikacje dotyczące przepisów o rękojmi:”. Te krótkie postanowienia, mogące ujść uwadze, zwłaszcza przy skomplikowanych umowach, uniemożliwią nam skuteczną realizację naszych uprawnień z tytułu rękojmi.

9. Kto ma obowiązek dostarczyć rzecz do naprawy?

Zgodnie z art. 5612 § 1 kc kupujący, który wykonuje uprawnienia z tytułu rękojmi, jest obowiązany na koszt sprzedawcy dostarczyć rzecz wadliwą do miejsca oznaczonego w umowie sprzedaży, a gdy takiego miejsca nie określono w umowie - do miejsca, w którym rzecz została wydana kupującemu.
§ 2. Jeżeli ze względu na rodzaj rzeczy lub sposób jej zamontowania dostarczenie rzeczy przez kupującego byłoby nadmiernie utrudnione, kupujący obowiązany jest udostępnić rzecz sprzedawcy w miejscu, w którym rzecz się znajduje.
§ 3. Przepisy § 1 i 2 stosuje się do zwrotu rzeczy w razie odstąpienia od umowy i wymiany rzeczy na wolną od wad.

10. Czy rękojmia dotyczy także rzeczy używanych?

Tak. „Nie ulega wątpliwości, iż przepisy o rękojmi za wady fizyczne rzeczy odnoszą się także do sprzedaży rzeczy używanych, a wobec tego także w takim przypadku sprzedana rzecz winna być właściwej jakości i nadawać się do użytku ze względu na zwyczajne przeznaczenie rzeczy. Jeśli rzecz takich cech nie osiąga to przypisać jej można wadliwość fizyczną w rozumieniu art. 556 § 1 KC. Tak jest w rozpatrywanej sprawie, jeśli zważyć, iż przedmiotowe urządzenie miało usterki powodujące zmniejszenie jego wartości ze względu na cel wynikający ze zwyczajnego przeznaczenia rzeczy, skoro wydane pozwanej urządzenie nie było zdolne do podjęcia pracy zgodnie z przeznaczeniem. To, iż ujawnione usterki wynikały z naturalnego zużycia rzeczy tej oceny zmienić nie może, gdyż obowiązkiem sprzedawcy było wydanie rzeczy nadającej się do użytku. Tak samo nie ma wpływu na powyższą ocenę to, że ujawnione wady były usuwalne i nadawały się do naprawy.” (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 3 lipca 2008 r., V ACa 239/08, Legalis). To orzeczenie nie straciło swojej aktualności.

Więcej o wady fizyczne samochód/wady ukryte samochód

Adwokat Katowice Łukasz Witański - strona główna

Kontakt: Kancelaria Adwokacka w Katowicach, ul. Jagiellońska 24/2. Tel. 535 208 404.

Znajdź mnie na FB i polub stronę, jeżeli artykuł okazał się przydatny. Pokaże to czy post był ciekawy i czy kontynuować tę tematykę.

FB: Adwokat Katowice Łukasz Witański

This article discusses warranty for defects in polish law.

Powództwo przeciwegzekucyjne – czy komornik może zająć rzeczy nie należące do dłużnika?

wrz 062018

Powództwo przeciwegzekucyjne.

Powództwa przeciwegzekucyjne to środki ochrony, które przysługują dłużnikowi, lub też osobie trzeciej, która nie jest dłużnikiem, przeciwko egzekucji, która jest już prowadzona, lub może zostać dopiero wszczęta (dotyczy powództwa opozycyjnego). Są to środki ochrony merytorycznej służące do zwalczania dopuszczalności egzekucji w oparciu o zarzuty głównie materialnoprawne, natomiast nie służą do formalnej kontroli przebiegu egzekucji. Powództwa tego rodzaju zostały uregulowane w dziale VI kodeksu postepowania cywilnego (dalej zwany „KPC”), w art. 840 kpc do art. 843 kpc. Występują dwa rodzaje powództw przeciwegzekucyjnych – powództwo opozycyjne przysługujące dłużnikowi i powództwo ekscydencyjne przysługujące osobom trzecim.

Powództwo opozycyjne, pozew o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego.

Jest to środek ochrony przysługujący dłużnikowi uregulowany w art. 840 kpc. Z powództwem można wystąpić jeżeli dłużnik:
1. przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;
2. po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne;
3. małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.

W praktyce mogą wystąpić następujące przypadki uzasadniające złożenie powództwa opozycyjnego:
- spełnienie świadczenia przez dłużnika – może wydawać się oczywistym, że dobrowolne spełnienia świadczenia przez dłużnika uniemożliwia prowadzenie przeciwko niemu egzekucji, jednakże jest zupełnie inaczej. Mimo, że dłużnik dobrowolnie spłacił dług, wierzyciel w dalszym ciągu może na podstawie tytułu wykonawczego (tytuł egzekucyjny -np. wyrok, zaopatrzony w klauzulę wykonalności). W takiej właśnie sytuacji należy złożyć w/w pozew. Dłużnik może też żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w części, bowiem spłacił część zobowiązania, a wierzyciel wszczął egzekucje co do całego długu, bez uwzględnienia części spłaconej,
- Przedawnienie roszczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem sądu (wg aktualnie obowiązującego art. 125 §1 kodeksu cywilnego roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd przedawnia się z upływem sześciu lat. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenie okresowe należne w przyszłości przedawnia się z upływem trzech lat),
- Roszczenia stwierdzone innymi tytułami egzekucyjnymi niż orzeczenia sądu i organów wymienionych w art. 125 kodeksu cywilnego ulegają przedawnieniu w terminach przewidzianych dla poszczególnych roszczeń, po upływie tych terminów możliwe jest powództwo przeciwegzekucyjne,
- zmiana wierzyciela, tzn, wierzyciel wymieniony w wyroku zbył wierzytelność, a mimo to wszczął egzekucje,

Osobny problem dotyczący powództw o pozbawienie wykonalności bankowych tytułów egzekucyjnych, zwłaszcza w kontekście „frankowiczów” przedstawię w osobnym artykule. Artykuł o powództwach przeciwegzekucyjnych i kredytach frankowych.

Powództwo ekscydencyjne, Powództwo o zwolnienie od egzekucji.

Powództwo o zwolnienie od egzekucji uregulowane zostało w art. 841 kpc. Ochrona przewidziana w tym przepisie przysługuje tylko osobie trzeciej, więc nie dłużnikowi, a zmierza ona do wyłączenia spod egzekucji składników majątku zajętych przez komornika, które nie należą do dłużnika, a do których osoba trzecia ma prawa. W toku egzekucji komornik może bowiem zając rzeczy nie stanowiące np. własności dłużnika, ale u dłużnika się znajdujące. Może także zająć składniki majątku nie dłużnika, a osoby, która nosi takie samo imię i nazwisko jak dłużnik, najczęściej będzie to zajęcie rachunku bankowego. Tytułem przykładu można wskazać też zajęcie rzeczy stanowiącej własność osoby trzeciej, którą dysponował dłużnik na zasadzie użyczenia, lub też dłużnik jest przedsiębiorcą, który wykonuje zlecenie na rzecz osoby trzeciej i osoba trzecia udostępniła mu swoje narzędzia, zawarto umowę najmu rzeczy ruchomych i dłużnik posiada w siedzibie swojej działalności rzeczy należące do innych osób. Oczywiście prawa do rzeczy należy udowodnić, najczęściej przedstawiając umowy kupna, imienne rachunki lub faktury.

Powództwo przeciwegzekucyjne termin.

Zgodnie z art. 841 § 3 kpc powództwo o zwolnienie spod egzekucji można wnieść w terminie miesiąca od dnia dowiedzenia się o naruszeniu prawa, chyba że inny termin jest przewidziany w przepisach odrębnych. Uchybienie terminowi z art. 841 § 3 KPC skutkować będzie oddaleniem powództwa, bez dokonywania przez sąd oceny jego merytorycznej zasadności. Dlatego mimo tego, że jesteśmy właścicielami rzeczy nie zostanie zwolniona spod egzekucji. Termin biegnie od dnia kiedy dowiedzieliśmy się faktycznie o zajęciu rzeczy, a komornik nie musi nas o terminie informować, zwłaszcza, że dłużnik nie zawsze wyjawi mu, że nie jest właścicielem. Dlatego też warto zebrać dowody także i na okoliczność daty podjęcia informacji o zajęciu naszych rzeczy.

Wstrzymanie egzekucji komorniczej. Zabezpieczenie powództwa przeciwegzekucyjnego.

Wytoczenie powództwa przeciwegzekucyjnego nie powoduje automatycznego wstrzymania egzekucji. Oczywiście w takim wypadku przedłużający się proces, może skutkować tym, że nasze rzeczy zostaną przez komornika zlicytowane i mimo korzystnego wyroku, ochrona prawna nie zostanie zrealizowana. Istnieje jednakże możliwość uniknięcia powyższego skutku. Zgodnie z art. 730 § 1 kpc w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. Zabezpieczenie może polegać m.in. na zawieszeniu postępowania egzekucyjnego do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia przez Sąd naszego roszczenia. Warunkiem wydania przez Sąd postanowienia o zabezpieczeniu naszych roszczeń, np. w drodze zawieszenia postępowania egzekucyjnego, jest jednak uprawdopodobnienie roszczenia i uprawdopodobnienie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia, czyli uprawdopodobnieniu, że brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Inne ewentualne sposoby zabezpieczenia niż zawieszenie postępowania egzekucyjnego, np. poprzez orzeczenia zakazu wszczęcia egzekucji pozostają w praktyce dyskusyjne.

Kancelaria adwokata z Katowic, Łukasza Witańskiego, specjalizuje się w prowadzeniu powództw przeciwegzekucyjnych, w tym przygotowaniu wniosków o zabezpieczenie powództw przeciwegzekucyjnych, autor publikacji był wieloletnim asystentem sędziego w wydziale cywilnym sądu okręgowego, w którym znaczny odsetek spraw stanowiły w/w kategorie spraw. Więcej informacji na https://adwokatwitanski.pl/ w dziale specjalizacje.

Artykuł dotyczący unieważnienia umowy kredytu frankowego - Adwokat Katowice

Rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji w kampanii wyborczej, tryb wyborczy.

sie 312018

adwokat tryb wyborczy

Rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji w trakcie kampanii wyborczej.

Jak wskazałem w poprzednim artykule (link tutaj), tryb wyborczy dotyczący postępowania w przypadku rozpowszechnienia nieprawdziwych informacji został uregulowany w art. 111 kodeksu wyborczego. Poprzednio przybliżyłem informacje na temat samego trybu postępowania oraz informacje dotyczące legitymacji czynnej i biernej. W niniejszym artykule przedmiotem analizy będą poszczególne elementy art. 111 kodeksu wyborczego.

Dla przypomnienia zgodnie z art. 111 § 1 kodeksu wyborczego:
Jeżeli rozpowszechniane, w tym również w prasie w rozumieniu ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe (Dz.U. poz. 24, z późn. zm.), materiały wyborcze, w szczególności plakaty, ulotki i hasła, a także wypowiedzi lub inne formy prowadzonej agitacji wyborczej, zawierają informacje nieprawdziwe, kandydat lub pełnomocnik wyborczy zainteresowanego komitetu wyborczego ma prawo wnieść do sądu okręgowego wniosek o wydanie orzeczenia:
1) zakazu rozpowszechniania takich informacji;
2) przepadku materiałów wyborczych zawierających takie informacje;
3) nakazania sprostowania takich informacji;
4) nakazania publikacji odpowiedzi na stwierdzenia naruszające dobra osobiste;
5) nakazania przeproszenia osoby, której dobra osobiste zostały naruszone;
6) nakazania uczestnikowi postępowania wpłacenia kwoty do 100 000 złotych na rzecz organizacji pożytku publicznego.

Materiały wyborcze.

Kodeks wyborczy zawiera definicję legalną materiałów wyborczych. Zgodnie z art. 109 kodeksu wyborczego:
§ 1. Materiałem wyborczym jest każdy pochodzący od komitetu wyborczego upubliczniony i utrwalony przekaz informacji mający związek z zarządzonymi wyborami.
§ 2. Materiały wyborcze powinny zawierać wyraźne oznaczenie komitetu wyborczego, od którego pochodzą.
§ 3. Materiały wyborcze podlegają ochronie prawnej.

Z formalnego punktu widzenia materiałem wyborczym jest przekaz informacji pochodzący od komitetu wyborczego. Jeżeli więc powyższą definicje wprost skorelujemy z art. 111 kodeksu wyborczego, może powstać wątpliwość czy materiały wyborcze w rozumieniu art. 111 kodeksu wyborczego to materiały, tylko i wyłącznie pochodzące od komitetów wyborczych i z wyraźnym oznaczeniem, od którego komitetu pochodzą, bowiem taką definicję wprowadza art. 109 kodeksu wyborczego. Cytowałem już orzeczenie przyjmujące takie rozumieniu w/w przepisów. Jednakże są również orzeczenia odmienne. Warto zwłaszcza przeczytać uzasadnienia opublikowanego postanowienia Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 7 września 2013 r., (sygn. akt I ACz 775/13, Legalis). Sąd ten rozpoznawał zażalenie na postanowienie Sądu Okręgowego, który stanął na stanowisku, że zastosowanie art. 111 kodeksu wyborczego musi poprzedzać ustalenie, że mamy do czynienia z materiałem wyborczym w rozumieniu art. 109 § 1 wymienionego wyżej kodeksu. „W rozpoznawanej sprawie nie wchodził w grę materiał wyborczy, gdyż przedmiotowa zapowiedź radiowa bezspornie nie pochodziła od komitetu wyborczego.” – w uzasadnieniu napisał sąd I instancji, który oddalił wniosek. Sąd Apelacyjny w Rzeszowie w w/w postanowieniu przyjął jednakże zupełnie inną interpretację i udzielił ochrony pomimo tego, że kwestionowana informacja nie pochodziła od komitetu wyborczego. Jak wspomniałem w poprzednim artykule przepis 111 kodeksu wyborczego wprost nie określa strony legitymowanej biernie. W praktyce mogą wystąpić różne sytuację, np. gazeta publikująca artykuł z nieprawdziwymi informacjami o kandydatach może być powiązana z komitetem wyborczym, ale nie wprost, lub o powiązaniach nie zawierać informacji, czy wówczas można odmówić ochrony prawnej w trybie wyborczym? Moim zdaniem nie jest to oczywiste, ale zawsze są ważne okoliczności konkretnego przypadku, by udzielić konkretnej odpowiedzi. Uważam również, że pomocny w udzieleniu odpowiedzi może być też art. 496 kodeksu wyborczego. Skoro ustawodawca przyjął w art. 496 kodeksu wyborczego regulację, że kto, w związku z wyborami, nie umieszcza w materiałach wyborczych wyraźnego oznaczenia komitetu wyborczego od którego pochodzą - podlega karze grzywny, to przewidział sytuację, że materiały wyborcze mogą nie mieć oznaczenia komitetu wyborczego, zatem nie spełniają definicji z art. 109 kodeksu wyborczego, a przecież materiałami wyborczymi są mimo tego.
Oczywiście powyższe nie oznacza, że każda wypowiedz dotycząca kandydata, która zostanie opublikowana w trakcie kampanii to materiał wyborczy.

Informacje nieprawdziwe.

Kodeks wyborczy, w odróżnieniu od definicji legalnej materiałów wyborczych, nie zawiera definicji „informacji nieprawdziwych”. Analiza orzecznictwa sądowego pozwala jednak wyodrębnić wyraźnie stanowisko, zgodnie z którym ochrona przewidziana w art. 111 kodeksu wyborczego przysługuje w przypadku podania informacji na temat kandydata, a nie formułowania względem niego opinii i ocen. Treści o charakterze ocennym nie podlegają bowiem weryfikacji pod kątem prawdziwości. Niestety w praktyce niejednokrotnie trudno ustalić czy dana wypowiedz ma charakter informacji czy opinii.

Agitacja wyborcza.

Natomiast kodeks wyborczy zawiera definicję legalną agitacji wyborczej. Zgodnie z art. 105 § 1 kodeksu wyborczego agitacją wyborczą jest publiczne nakłanianie lub zachęcanie do głosowania w określony sposób, w tym w szczególności do głosowania na kandydata określonego komitetu wyborczego.
Agitacja może więc przybierać formę plakatów, ulotek, broszur, artykułów prasowych, ogłoszeń prasowych, wystąpień telewizyjnych i w audycjach radiowych. Formą agitacji będą też wypowiedzi publiczne, czy to w trakcie spotkań wyborczych czy tzw. „gospodarskich wizyt”, wystąpienia na wiecach, spotkań z wyborcami w różnorodnych sceneriach. Z pewnością agitacja odbywać się będzie w Internecie, w tym na portalach społecznościowych, z tym, że działalność w social mediach, będzie z pewnością rosnącym przedmiotem orzeczeń sadowych.

Pozew w trybie wyborczym – Proces w trybie wyborczym - powszechny błąd.

W związku z pojawiającymi się artykułami w ogólnopolskich gazetach, w których mowa o pozwach w trybie wyborczym, procesach w trybie wyborczym, a także wypowiedziami samych kandydatów, że "pozwią kogoś w trybie wyborczym", jeszcze raz podkreślam, że w trybie wyborczym składa się nie pozew, a wniosek, sąd rozpoznaje sprawę w postępowaniu nieprocesowym, a nie w procesie, postępowanie kończy się wydaniem nie wyroku, a postanowienia, od którego składa się zażalenie, a nie apelację.

Adwokat Katowice - Łukasz Witański - Strona Główna Kancelarii

Kancelaria adwokata z Katowic, Łukasza Witańskiego, specjalizuje się w prowadzeniu postępowań w trybie wyborczym, autor publikacji był wieloletnim asystentem sędziego w wydziale cywilnym Sądu Okręgowego w Katowicach, który jest wyłącznie właściwy do rozpoznawania spraw w trybie wyborczym. Kancelaria Adwokacka Adwokata Łukasza Witańskiego z Katowic, świadczy pomoc prawną również na odległość na terenie całej Polski, w razie pytań zapraszam do kontaktu.

Inny artykuł o tematyce rozpowszechniania nieprawdziwych informacji w kampanii wyborczej

https://adwokatwitanski.pl/blog/index.php?controller=post&action=view&id_post=11

Najem lokalu mieszkalnego - obowiązki stron, nakłady, ulepszenia, remonty

sie 282018

adwokat katowice najem mieszkania remonty

Koniec wakacji i początek roku akademickiego to tradycyjnie czas wzmożonego ruchu na rynku nieruchomości. Przedstawiam kolejny artykuł dotyczący umów najmu. Tym razem o obowiązkach utrzymania i napraw w mieszkaniach.

Szczególne uregulowania dotyczące najmu lokali mieszkalnych.

Jak już wcześniej wskazywałem najem lokali mieszkalnych jest uregulowany przede wszystkim przez ustawę z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. W tej właśnie ustawie są szczegółowo uregulowane obowiązki stron umowy najmu lokalu mieszkalnego. Ustawa więc reguluje o jakie elementy mieszkania ma dbać Wynajmujący i co winien utrzymywać, a w razie konieczności naprawiać (art. 6a cyt. ustawy), a jakie naprawy i obowiązki konserwacyjne obciążają Najemcę (art. 6b cyt. ustawy). Art. 6 d określa warunki dokonywania ulepszeń, a 6 e w/w ustawy reguluje kwestie wzajemnych rozliczeń po zakończeniu umowy najmu. W umowie najmu lokalu niewchodzącego w skład publicznego zasobu mieszkaniowego, strony mogą ustalić odmiennie prawa i obowiązki wymienione w art. 6a-6e.

Poniżej treść w/w przepisów:
Art. 6a.1. Wynajmujący jest obowiązany do zapewnienia sprawnego działania istniejących instalacji i urządzeń związanych z budynkiem umożliwiających najemcy korzystanie z wody, paliw gazowych i ciekłych, ciepła, energii elektrycznej, dźwigów osobowych oraz innych instalacji i urządzeń stanowiących wyposażenie lokalu i budynku określone odrębnymi przepisami.
2. W razie oddania w najem lokalu opróżnionego przez dotychczasowego najemcę, wynajmujący jest obowiązany wymienić zużyte elementy wyposażenia lokalu.
3. Do obowiązków wynajmującego należy w szczególności:
1) utrzymanie w należytym stanie, porządku i czystości pomieszczeń i urządzeń budynku, służących do wspólnego użytku mieszkańców, oraz jego otoczenia;
2) dokonywanie napraw budynku, jego pomieszczeń i urządzeń, o których mowa w pkt 1, oraz przywrócenie poprzedniego stanu budynku uszkodzonego, niezależnie od przyczyn, z tym że najemcę obciąża obowiązek pokrycia strat powstałych z jego winy;
3) dokonywanie napraw lokalu, napraw lub wymiany instalacji i elementów wyposażenia technicznego w zakresie nieobciążającym najemcy, a zwłaszcza:
a) napraw i wymiany wewnętrznych instalacji: wodociągowej, gazowej i ciepłej wody - bez armatury i wyposażenia, a także napraw i wymiany wewnętrznej instalacji kanalizacyjnej, centralnego ogrzewania wraz z grzejnikami, instalacji elektrycznej, anteny zbiorczej - z wyjątkiem osprzętu,
b) wymiany pieców grzewczych, stolarki okiennej i drzwiowej oraz podłóg, posadzek i wykładzin podłogowych, a także tynków.

Art. 6b. 1. Najemca jest obowiązany utrzymywać lokal oraz pomieszczenia, do używania których jest uprawniony, we właściwym stanie technicznym i higieniczno-sanitarnym określonym odrębnymi przepisami oraz przestrzegać porządku domowego. Najemca jest także obowiązany dbać i chronić przed uszkodzeniem lub dewastacją części budynku przeznaczone do wspólnego użytku, jak dźwigi osobowe, klatki schodowe, korytarze, pomieszczenia zsypów, inne pomieszczenia gospodarcze oraz otoczenie budynku.
2. Najemcę obciąża naprawa i konserwacja:
1) podłóg, posadzek, wykładzin podłogowych oraz ściennych okładzin ceramicznych, szklanych i innych;
2) okien i drzwi;
3) wbudowanych mebli, łącznie z ich wymianą;
4) trzonów kuchennych, kuchni i grzejników wody przepływowej (gazowych, elektrycznych i węglowych), podgrzewaczy wody, wanien, brodzików, mis klozetowych, zlewozmywaków i umywalek wraz z syfonami, baterii i zaworów czerpalnych oraz innych urządzeń sanitarnych, w które lokal jest wyposażony, łącznie z ich wymianą;
5) osprzętu i zabezpieczeń instalacji elektrycznej, z wyłączeniem wymiany przewodów oraz osprzętu anteny zbiorczej;
6) pieców węglowych i akumulacyjnych, łącznie z wymianą zużytych elementów;
7) etażowego centralnego ogrzewania, a w przypadku gdy nie zostało ono zainstalowane na koszt wynajmującego, także jego wymiana;
8) przewodów odpływowych urządzeń sanitarnych aż do pionów zbiorczych, w tym niezwłoczne usuwanie ich niedrożności;
9) innych elementów wyposażenia lokalu i pomieszczeń przynależnych przez:
a) malowanie lub tapetowanie oraz naprawę uszkodzeń tynków ścian i sufitów,
b) malowanie drzwi i okien, wbudowanych mebli, urządzeń kuchennych, sanitarnych i grzewczych.

Art. 6d. Najemca może wprowadzić w lokalu ulepszenia tylko za zgodą wynajmującego i na podstawie pisemnej umowy określającej sposób rozliczeń z tego tytułu.

W odniesieniu do lokali wchodzących w skład publicznego zasobu mieszkaniowego art. 6a-6e ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego są bezwzględnie wiążące, a tylko w odniesieniu do pozostałych zasobów może obowiązywać odmienna regulacja umowna. Art. 6 f w/w ustawy przewiduje bowiem, że umowie najmu lokalu niewchodzącego w skład publicznego zasobu mieszkaniowego, strony mogą ustalić odmiennie prawa i obowiązki wymienione w art. 6a-6e.

Obowiązku Wynajmującego i Najemcy.

Zasadniczo więc najemcę obciążają drobne nakłady związane ze zwykłym korzystaniem z lokalu określone w art. 6 b ustawy o ochronie praw lokatorów, a nakłady konieczne obciążające Wynajmującego określone zostały w art. 6a cyt.ustawy. Zakres nakładów Najemcy został określony w sposób wyczerpujący, przy braku odmiennych ustaleń umownych obciążają go nakłady tylko wymienione w art. 6b. Natomiast art. 6 a ust 3 pkt 3 wprowadzono zapis, że do obowiązków wynajmującego należy w szczególności dokonywanie napraw lokalu, napraw lub wymiany instalacji i elementów wyposażenia technicznego w zakresie nieobciążającym najemcy (dalej wymienione przykłady poprzedzone słowem „zwłaszcza” znamiennym dla otwartych katalogów”).
Jeżeli strony zamierzając uregulować swoje w/w obowiązki odmiennie, istotne wydaje się wprowadzenie do umowy również dokładnego katalogu drobnych i koniecznych nakładów, które obciążają poszczególne strony.

Nakłady a ulepszenia.

Odrębny problem stanowią ulepszenia dokonywane w lokalu. Są to „nakłady”, które zwiększają użyteczność lokalu, ale nie należą do nakładów koniecznych obciążających Wynajmującego, ani też do nakładów drobnych obciążających Najemcę. Ulepszenia nie są konieczne do utrzymania rzeczy najętej w stanie przydatnym do umówionego użytku. Ulepszenia to inwestycje podnoszące wartość lokalu. Rozróżnienie nakładów koniecznych od ulepszeń jest czasami zadaniem trudnym i nie raz było to przedmiotem sporów sądowych. Problem ten będzie przedmiotem innego artykułu.

Zgodnie z art. 19 e Do najmu okazjonalnego lokalu przepisów ustawy nie stosuje się, z wyjątkiem art. 2, art. 6 ust. 3, art. 10 ust. 1-3, art. 11 ust. 2 pkt 1-3, art. 13, art. 18 ust. 1 i 2, art. 19a-19d oraz art. 25d pkt 2, z zastrzeżeniem że właściciel dokonał zgłoszenia, o którym mowa w art. 19b ust. 1.

adwokat Katowice -strona główna

Inne artykuły o najmie:

najem podstawy prawne https://adwokatwitanski.pl/blog/index.php?controller=post&action=view&id_post=7

wypowiedzenie najmu mieszkania https://adwokatwitanski.pl/blog/index.php?controller=post&action=view&id_post=9

PCC Podatek od czynności cywilnoprawnych od kryptowalut (bitcoin)

sie 252018

adwokat katowice bitcoin

W związku ze spadkami kursu bitcoina wielu inwestorów może podjąć decyzję o zakupie tej kryptowaluty. Zanim jednak inwestor zacznie zakupy, powinien zapoznać się ze stanem prawnopodatkowym obowiązującym w Polsce. Rozsądniej jest najpierw dowiedzieć się jakie są skutki podatkowe naszych działań, niż zacząć inwestycje, a dopiero potem zostać zaskoczonym konsekwencjami. Poniżej poddałem analizie prawnej kwestie związane z obowiązkiem zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych od sprzedaży lub zamiany kryptowalut, zwłaszcza w obliczu rozporządzenia MF w sprawie zaniechania poboru podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy sprzedaży lub zamiany waluty wirtualnej.

Skutki podatkowe obrotu kryptowalutami PCC – stanowisko Ministerstwa Finansów.

W dniu 4 kwietnia 2018 r. na swojej stronie internetowej Ministerstwo Finansów zamieściło publikację o tytule „Skutki podatkowe obrotu kryptowalutami w PIT, VAT i PCC”. W krótkim komunikacie, zamieszczonym w dziale „Aktualności” znalazł się następujący zapis:
„Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC)
Umowa sprzedaży oraz zamiany kryptowaluty, stanowiącej prawo majątkowe, podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC) [16]. W przypadku umowy sprzedaży obowiązek zapłacenia tego podatku – w wysokości 1% wartości rynkowej nabywanego prawa majątkowego zbywanej kryptowaluty – dotyczy kupującego. Przy umowie zamiany obowiązek zapłaty podatku – w wysokości 1% wartości rynkowej prawa majątkowego, od którego przypada wyższy podatek – dotyczy solidarnie stron czynności.
Wyłączona z opodatkowania PCC [17] jest umowa sprzedaży lub zamiany kryptowalut objęta podatkiem VAT – w zakresie, w jakim podlega opodatkowaniu VAT lub jeżeli przynajmniej jedna ze stron czynności jest zwolniona z VAT z tytułu dokonania tej czynności.”

Stanowisko wyrażone w interpretacjach indywidualnych.

Skutkiem w/w publikacji MF był oczywiście wzrost obaw wśród inwestorów, jednakże w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej pojawiały się już wskazania, że jeżeli zakup praw majątkowych – kryptowalut, będzie opodatkowany podatkiem od towarów i usług (będą z tego podatku zwolnione) to znajdzie zastosowanie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 lit. a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W takim przypadku zakup kryptowaluty Bitcoin przez spółkę cywilną, której Wnioskodawca będzie wspólnikiem, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, albo też w innej interpretacji, że kupno bitcoinów będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na zasadach ogólnych zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, jako nabycie praw majątkowych.

Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy sprzedaży lub zamiany waluty wirtualnej.

Szeroki oddźwięk jaki wywołała ta informacja i ryzyko, że w niektórych wypadkach wysokość PPC przewyższy znacząco inwestowane środki, skłoniły MF do powołania grupy eksperckiej mającej przeprowadzić dogłębną analizę tej materii, a do tego czasu Minister Finansów wydał rozporządzenie o czasowym zaniechaniu poboru w/w podatku. Przywołam pełne brzmienie tego rozporządzenia, gdyż pojawiły się głosy, że handel kryptowalutami został zwolniony z PCC, a nie jest to do końca prawdziwe stwierdzenie.

Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy sprzedaży lub zamiany waluty wirtualnej
z dnia 11 lipca 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 1346)

Na podstawie art. 22 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.) zarządza się, co następuje:
§ 1 Zarządza się zaniechanie poboru podatku od czynności cywilnoprawnych od podatników nabywających w drodze umowy sprzedaży lub zamiany walutę wirtualną, o której mowa w art. 2 ust. 2 pkt 26 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. poz. 723 i 1075).
§ 2 Zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w § 1, ma zastosowanie do umowy sprzedaży lub zamiany waluty wirtualnej dokonanych od dnia wejścia w życie rozporządzenia do dnia 30 czerwca 2019 r.
§ 3 Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 13 lipca 2018 r.

Zaniechanie poboru PCC bez mocy wstecznej.

Z powyższego aktu prawnego wynika jednoznacznie, że Minister zarządził zaniechanie poboru PCC, a zaniechanie ma ściśle określone ramy czasowe tj. dotyczy umów dokonanych od 13 lipca 2018 r. do 30 czerwca 2019 r. Nie jest to więc całkowite odstąpienie od opodatkowania PCC obrotu bitcoinami, ale czasowe, bez mocy wstecznej zaniechanie poboru. Dodatkowo skoro zaniechuje się poboru tzn., że podatek jest należny.
Do 30 czerwca 2019 r. zapewne planowane jest systemowe i pełne uregulowanie tej materii na drodze ustawowej, jednakże obecnie zaniechanie poboru PPC dotyczy tylko umów dokonanych od 13 lipca 2018 r. Transakcje dokonane przed tą datą nie są chronione. Oczywiście w razie negatywnej decyzji organów podatkowych podatnicy będą mogli szukać pomocy przed sądami administracyjnymi, jednakże do chwili obecnej nie znalazłem żadnego opublikowanego orzeczenia sądu administracyjnego, który zajmowałby się tą kwestią, natomiast są wyroki, zgodnie z którymi przychody z tytułu zbycia jednostek bitcoin są przychodami z praw majątkowych. Zdaje się, że właśnie te wyroki stały u podstaw stanowiska ministerstwa - co wynika z uzasadnienia wykazu prac legislacyjnych MF od 17 marca 2016 r. – pozycja w wykazie 708. Podane przez MF przyczyny wydania rozporządzenia cytuje poniżej:

"Waluty wirtualne i obrót nimi stanowią nowe zjawisko w sferze gospodarczej. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym waluty wirtualne zostały zakwalifikowane jako prawa majątkowe (np. wyrok NSA sygn. II FSK 488/16 z dnia 6 marca 2018 r.).
W konsekwencji przyjęcia takej wykładni, w przypadku gdy obrót walutą wirtualną dokonywany jest na podstawie umowy sprzedaży lub zamiany, staje się przedmiotem podatku od czynności cywilnoprawnych. Uwzględniając specyfikę handlu walutami wirtualnymi, który sprowadza się do obracania tymi prawami majątkowymi przez ich zakup, sprzedaż i wymianę, a zatem wielokrotnego zawierania umów sprzedaży i zamiany, po stronie podmiotu dokonującego obrotu walutą wirtualną powstać może obowiązek zapłaty podatku w wysokości niejednokrotnie przewyższającej zainwestowane środki. Czasowe zaniechanie poboru podatku pozwoli na dokonanie pogłębionej analizy i przygotowanie rozwiązań systemowych normujących tę przestrzeń gospodarczą, w tym w kontekście podatkowym."

Ministerstwo zatem dostrzega problem i zdaje się rozpoczęło prace nad systemowym jego rozwiązaniem, zwłaszcza dotyczy to obowiązku zapłaty podatku większego niż zainwestowane środki.
Do czasu wydania jednak odpowiedniej ustawy sytuacja osób dokonujących transakcji przed 13 lipca 2018 r. nie wydaje się korzystna, gdyż zaniechanie poboru ich nie dotyczy, a przynajmniej do czasu konkretnych decyzji lub wyroków sądowych jest niepewna.

Adwokat Katowice - Łukasz Witański strona główna

Ochrona zwierząt - przepisy prawne.

sie 232018

adwokat katowice ochrona zwierzat zdjecie kota

Ochrona zwierząt – przepisy prawne.

Zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. Człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę (art. 1 ust 1 ustawy o ochronie zwierząt). Oglądając udostępniane przez Was zdjęcia i filmy porzuconych i bitych zwierząt, mam wrażenie, że ta swoista deklaracja praw zwierząt, istniejąca w polskim systemie prawnym od ponad 20 lat, nie jest traktowana zbyt poważnie. Jednakże oprócz tej generalnej zasady ustawa o ochronie praw zwierząt z 21 sierpnia 1997 r. wprowadza konkretne zakazy, nakazy i kary za ich złamanie, które być może, poza zapisami o uśmiercaniu i znęcaniu, nie są powszechnie znane, a które zamierzam w niniejszym poście przybliżyć.

Zakaz zabijania zwierząt.

Podstawowe zakazy dotyczące zabijania i znęcania się nad zwierzętami zostały wprowadzone w art. 6 ustawy o ochronie zwierząt. Przepis ten zawiera zakaz zabijania zwierząt za wyjątkiem 10 sytuacji, tylko i wyłącznie tych sytuacji jak, np.: uboju i uśmiercania zwierząt gospodarskich oraz uśmiercania dzikich ptaków i ssaków utrzymywanych przez człowieka w celu pozyskania mięsa i skór, połowu ryb zgodnie z przepisami o rybołówstwie i rybactwie śródlądowym, konieczności bezzwłocznego uśmiercenia, działań niezbędnych do usunięcia poważnego zagrożenia sanitarnego ludzi lub zwierząt, usuwania osobników bezpośrednio zagrażających ludziom lub innym zwierzętom, jeżeli nie jest możliwy inny sposób usunięcia zagrożenia, polowań, odstrzałów i ograniczania populacji zwierząt łownych.

Zakaz znęcania się nad zwierzętami.

Natomiast art.6 ust 1a. wprowadza zakaz się znęcania nad zwierzętami. W ust 2 wprowadza definicję znęcania, ale tym razem, wyliczenie przypadków znęcania się ma charakter przykładowy, więc otwarty. Postanowiłem bezpośrednio przytoczyć w całości brzmienie tego przepisu, by uświadomić jak wiele przykładów z życia codziennego może podlegać pod w/w definicję. Zgodnie z ust 2. przez znęcanie się nad zwierzętami należy rozumieć zadawanie albo świadome dopuszczanie do zadawania bólu lub cierpień, a w szczególności:
1) umyślne zranienie lub okaleczenie zwierzęcia, niestanowiące dozwolonego prawem zabiegu lub procedury w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych, w tym znakowanie zwierząt stałocieplnych przez wypalanie lub wymrażanie, a także wszelkie zabiegi mające na celu zmianę wyglądu zwierzęcia i wykonywane w celu innym niż ratowanie jego zdrowia lub życia, a w szczególności przycinanie psom uszu i ogonów (kopiowanie);
1a) znakowanie zwierząt stałocieplnych przez wypalanie lub wymrażanie;
2) (uchylony)
3) używanie do pracy albo w celach sportowych lub rozrywkowych zwierząt chorych, a także zbyt młodych lub starych oraz zmuszanie ich do czynności, których wykonywanie może spowodować ból;
4) bicie zwierząt przedmiotami twardymi i ostrymi lub zaopatrzonymi w urządzenia obliczone na sprawianie specjalnego bólu, bicie po głowie, dolnej części brzucha, dolnych częściach kończyn;
5) przeciążanie zwierząt pociągowych i jucznych ładunkami w oczywisty sposób nieodpowiadającymi ich sile i kondycji lub stanowi dróg lub zmuszanie takich zwierząt do zbyt szybkiego biegu;
6) transport zwierząt, w tym zwierząt hodowlanych, rzeźnych i przewożonych na targowiska, przenoszenie lub przepędzanie zwierząt w sposób powodujący ich zbędne cierpienie i stres;
7) używanie uprzęży, pęt, stelaży, więzów lub innych urządzeń zmuszających zwierzę do przebywania w nienaturalnej pozycji, powodujących zbędny ból, uszkodzenia ciała albo śmierć;
8) dokonywanie na zwierzętach zabiegów i operacji chirurgicznych przez osoby nieposiadające wymaganych uprawnień bądź niezgodnie z zasadami sztuki lekarsko-weterynaryjnej, bez zachowania koniecznej ostrożności i oględności oraz w sposób sprawiający ból, któremu można było zapobiec;
9) złośliwe straszenie lub drażnienie zwierząt;
10) utrzymywanie zwierząt w niewłaściwych warunkach bytowania, w tym utrzymywanie ich w stanie rażącego zaniedbania lub niechlujstwa, bądź w pomieszczeniach albo klatkach uniemożliwiających im zachowanie naturalnej pozycji;
11) porzucanie zwierzęcia, a w szczególności psa lub kota, przez właściciela bądź przez inną osobę, pod której opieką zwierzę pozostaje;
12) stosowanie okrutnych metod w chowie lub hodowli zwierząt;
13) (uchylony)
14) (uchylony)
15) organizowanie walk zwierząt;
16) obcowanie płciowe ze zwierzęciem (zoofilia);
17) wystawianie zwierzęcia domowego lub gospodarskiego na działanie warunków atmosferycznych, które zagrażają jego zdrowiu lub życiu;
18) 4) transport żywych ryb lub ich przetrzymywanie w celu sprzedaży bez dostatecznej ilości wody umożliwiającej oddychanie;
19) utrzymywanie zwierzęcia bez odpowiedniego pokarmu lub wody przez okres wykraczający poza minimalne potrzeby właściwe dla gatunku.

Ochrona zwierząt – przepisy karne.

Naruszenie zakazu uśmiercania zwierząt i znęcania się na nimi jest przestępstwem. Wyraźnie należy podkreślić – znęcanie się na zwierzęciem też jest przestępstwem. Odpowiedzialność karną wprowadza art. 35 ustawy o ochronie zwierząt. Przestępstwa te są zagrożone karą pozbawienia wolności. W nowelizacji ustawy, która weszła w życie 19 kwietnia 2018 r., wyraźnie zaostrzono przepisy karne. W razie skazania sąd ma też obowiązek orzec nawiązkę w wysokości od 1000 zł do 100 000 zł na wskazany cel związany z ochroną zwierząt.

Art. 35
1. Kto zabija, uśmierca zwierzę albo dokonuje uboju zwierzęcia z naruszeniem przepisów art. 6 ust. 1, art. 33 lub art. 34 ust. 1-4
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

1a. Tej samej karze podlega ten, kto znęca się nad zwierzęciem.
2.Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 lub 1a działa ze szczególnym okrucieństwem
podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

3. W razie skazania za przestępstwo określone w ust. 1, 1a lub 2 sąd orzeka przepadek zwierzęcia, jeżeli sprawca jest jego właścicielem.
3a. Sąd może orzec tytułem środka karnego zakaz posiadania wszelkich zwierząt albo określonej kategorii zwierząt w razie skazania za przestępstwo określone w ust. 1 lub 1a.
3b. Sąd orzeka tytułem środka karnego zakaz posiadania wszelkich zwierząt albo określonej kategorii zwierząt w razie skazania za przestępstwo określone w ust. 2.
4. Jeżeli sprawca popełnił przestępstwo, o którym mowa w ust. 1 lub 1a, w związku z wykonywaniem zawodu, prowadzeniem działalności lub wykonywaniem czynności wymagających zezwolenia, które są związane z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie, sąd może orzec tytułem środka karnego zakaz:
1) wykonywania wszelkich lub określonych zawodów,
2) prowadzenia wszelkiej lub określonej działalności lub
3) wykonywania wszelkich lub określonych czynności wymagających zezwolenia
- które są związane z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie.
4a. Jeżeli sprawca popełnił przestępstwo, o którym mowa w ust. 2, w związku z wykonywaniem zawodu, prowadzeniem działalności lub wykonywaniem czynności wymagających zezwolenia, które są związane z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie, sąd orzeka tytułem środka karnego zakaz:
1) wykonywania wszelkich lub określonych zawodów,
2) prowadzenia wszelkiej lub określonej działalności lub
3) wykonywania wszelkich lub określonych czynności wymagających zezwolenia
- które są związane z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie.
4b. Zakazy wymienione w ust. 3a-4a orzeka się w latach, od roku do lat 15.
4c. Sąd może orzec przepadek przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstwa, chociażby nie stanowiły one własności sprawcy, jeżeli ich właściciel lub inna osoba uprawniona do dysponowania nimi na podstawie towarzyszących okoliczności przewidywała albo mogła przewidzieć, że mogą one zostać użyte do popełnienia przestępstwa.
5. W razie skazania za przestępstwo określone w ust. 1, 1a lub 2, sąd orzeka nawiązkę w wysokości od 1000 zł do 100 000 zł na wskazany cel związany z ochroną zwierząt.
6.Umarzając warunkowo postępowanie karne, sąd może orzec zakaz posiadania wszelkich zwierząt albo określonej kategorii zwierząt do lat 2.

Obowiązki utrzymujących zwierzęta domowe.

Ustawodawca wprowadził też osobne obowiązki dotyczące zwierząt domowych i hodowlanych.
W art. 9 wprowadził ustawodawca obowiązki utrzymujących zwierzęta domowe. Są to obowiązki zapewnienia zwierzęciu pomieszczenia chroniącego je przed zimnem, upałami i opadami atmosferycznymi, z dostępem do światła dziennego, umożliwiające swobodną zmianę pozycji ciała, odpowiednią karmę i stały dostęp do wody. Z kolei zabronione jest trzymania zwierząt domowych na uwięzi w sposób stały dłużej niż 12 godzin w ciągu doby lub powodujący u nich uszkodzenie ciała lub cierpienie oraz niezapewniający możliwości niezbędnego ruchu. Długość uwięzi nie może być krótsza niż 3 m.
Z naruszenie tego przepisu art. 37 ustawy o ochronie zwierząt przewiduje karę aresztu albo grzywny.

Postępowanie z porzuconym zwierzęciem.

Zgodnie z art. 9a w/w ustawy osoba, która napotka porzuconego psa lub kota, w szczególności pozostawionego na uwięzi, ma obowiązek powiadomić o tym najbliższe schronisko dla zwierząt, straż gminną lub Policję. Jeżeli więc zobaczymy porzuconego psa lub kota nie wahajmy się zadzwonić do odpowiednich służb, gdyż mamy taki obowiązek, chociaż karą nie jest sankcjonowany. Chciałbym też zwrócić uwagę na pewne praktyczne problemu w zastosowaniu tego przepisu, bowiem nie zawsze pies ma obrożę, albo jest przywiązany, zatem trudno w niektórych sytuacjach ustalić czy jest porzucony.

Zakazy sprzedaży zwierząt domowych.

Dodatkowo, co może nie jest do końca obecne w powszechnej świadomości prawnej, przewidziane są następujące zakazy sprzedaży i kupowania zwierząt domowych, naruszenie obu zakazów jest zagrożone grzywną.
Art. 10a
1. Zabrania się:
1) wprowadzania do obrotu zwierząt domowych na targowiskach, targach i giełdach;
2) prowadzenia targowisk, targów i giełd ze sprzedażą zwierząt domowych;
3) wprowadzania do obrotu psów i kotów poza miejscami ich chowu lub hodowli.
2. Zabrania się rozmnażania psów i kotów w celach handlowych.
3. Zabrania się puszczania psów bez możliwości ich kontroli i bez oznakowania umożliwiającego identyfikację właściciela lub opiekuna.
4. Zakaz, o którym mowa w ust. 3, nie dotyczy terenu prywatnego, jeżeli teren ten jest ogrodzony w sposób uniemożliwiający psu wyjście.
5. Zakaz, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, nie dotyczy podmiotów prowadzących schroniska dla zwierząt oraz organizacji społecznych, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.
6. Zakaz, o którym mowa w ust. 2, nie dotyczy hodowli zwierząt zarejestrowanych w ogólnokrajowych organizacjach społecznych, których statutowym celem jest działalność związana z hodowlą rasowych psów i kotów.
Art. 10b
1. Zabrania się nabywania:
1) zwierząt domowych na targowiskach, targach i giełdach;
2) psów i kotów poza miejscami ich chowu lub hodowli.
2. Zakaz, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie dotyczy nabycia psów i kotów od podmiotów prowadzących schroniska dla zwierząt oraz organizacji społecznych, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt

Adwokat Katowice - Łukasz Witański strona główna

Ochrona dóbr osobistych w kampanii wyborczej.

sie 162018

Ochrona dóbr osobistych w kampanii wyborczej.

Najbliższe wyboru samorządowe odbędą się 21 października 2018 r. W rozpoczynającej się kampanii wyborczej nie zabraknie zapewne działań z zakresu czarnego PR, czyli elementów negatywnej kampanii wyborczej, mającej na celu zdyskredytowanie konkretnych kandydatów. Chociaż nie wszystkie negatywne informacje na temat kandydatów naruszać będą ich dobra osobiste, to niewątpliwie pojawią się takie, które są nieprawdziwe i te dobra naruszają.
Ustawodawca wprowadził do kodeksu wyborczego jednakże specjalny tryb postępowania w przypadku rozpowszechniania nieprawdziwych informacji, który przyznaje kandydatom specjalne uprawnienia. Jest to tryb szczególny i znacznie przyśpieszony, gdyż złożony wniosek Sąd musi rozpoznać w ciągu 24 godzin.
Publikacje dotyczącą ochrony dóbr osobistych w kampanii wyborczej, podzielę na dwie części. W pierwszej, przedstawię stan prawny i przybliżę procedurę w/w trybu wyborczego, w drugiej części przedstawię przykłady podawania nieprawdziwych informacji, a także przybliżę wątpliwości dotyczące rozumienia poszczególnych elementów w/w przepisu z próbą ich rozwiązania.

Rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji w trakcie kampanii wyborczej.

Tryb wyborczy dotyczący postępowania w przypadku rozpowszechnienia nieprawdziwych informacji został uregulowany w art. 111 kodeksu wyborczego.

Zgodnie z tym przepisem:

Art. 111 § 1. Jeżeli rozpowszechniane, w tym również w prasie w rozumieniu ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe (Dz.U. poz. 24, z późn. zm.), materiały wyborcze, w szczególności plakaty, ulotki i hasła, a także wypowiedzi lub inne formy prowadzonej agitacji wyborczej, zawierają informacje nieprawdziwe, kandydat lub pełnomocnik wyborczy zainteresowanego komitetu wyborczego ma prawo wnieść do sądu okręgowego wniosek o wydanie orzeczenia:

1) zakazu rozpowszechniania takich informacji;
2) przepadku materiałów wyborczych zawierających takie informacje;
3) nakazania sprostowania takich informacji;
4) nakazania publikacji odpowiedzi na stwierdzenia naruszające dobra osobiste;
5) nakazania przeproszenia osoby, której dobra osobiste zostały naruszone;
6) nakazania uczestnikowi postępowania wpłacenia kwoty do 100 000 złotych na rzecz organizacji pożytku publicznego.
§ 2. Sąd okręgowy rozpoznaje wniosek, o którym mowa w § 1, w ciągu 24 godzin w postępowaniu nieprocesowym. Sąd może rozpoznać sprawę w przypadku usprawiedliwionej nieobecności wnioskodawcy lub uczestnika postępowania, którzy o terminie rozprawy zostali prawidłowo powiadomieni. Postanowienie kończące postępowanie w sprawie sąd niezwłocznie doręcza wraz z uzasadnieniem osobie zainteresowanej, o której mowa w § 1, i zobowiązanemu do wykonania postanowienia sądu.
§ 3. Na postanowienie sądu okręgowego przysługuje w ciągu 24 godzin zażalenie do sądu apelacyjnego, który rozpoznaje je w ciągu 24 godzin. Od postanowienia sądu apelacyjnego nie przysługuje skarga kasacyjna i podlega ono natychmiastowemu wykonaniu.
§ 4. Publikacja sprostowania, odpowiedzi lub przeprosin następuje najpóźniej w ciągu 48 godzin, na koszt zobowiązanego. W orzeczeniu sąd wskazuje prasę w rozumieniu ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe, w której nastąpić ma publikacja, oraz termin publikacji.
§ 5. W razie odmowy lub niezamieszczenia sprostowania, odpowiedzi lub przeprosin przez zobowiązanego w sposób określony w postanowieniu sądu sąd, na wniosek zainteresowanego, zarządza opublikowanie sprostowania, odpowiedzi lub przeprosin w trybie egzekucyjnym, na koszt zobowiązanego.
§ 5a. Do sprostowania, odpowiedzi lub przeprosin publikowanych w programach nadawców radiowych lub telewizyjnych stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji dotyczące działalności reklamowej w programach telewizyjnych i radiowych, z tym że czas przeznaczony na ich publikację nie jest wliczany do dopuszczalnego wymiaru czasu emisji reklam określonego w art. 16 tej ustawy.
§ 6. W sprawach, o których mowa w § 1, 4 i 5, przepisu art. 104 nie stosuje się.

Wniosek (nie pozew) składa się do Sądu Okręgowego, który rozpoznaje go w postępowaniu nieprocesowym. Sąd powinien wydać orzeczenie w ciągu 24 godzin. Praktyka sądownicza podąża w stronę liczenia tego terminu od chwili złożenia wniosku pozbawionego braków formalnych, dlatego składając wniosek należy zadbać, by odpowiadał wszystkim wymogom pism procesowych (art. 126 kpc i n.), a także podać dane kontaktowe, które umożliwią sadowi szybkie skontaktowanie się z wnioskodawcą (poza adresem należy podać też e-mail, nr telefonu, a zwłaszcza fax), w celu wyeliminowania ewentualnych braków i szybkiego doręczania dalszych wezwań, zarządzeń i orzeczeń.
Postępowanie w trybie wyborczym nie podlega opłacie sądowej, jednakże w razie oddalenia wniosku należy liczyć się z obowiązkiem zwrotu kosztów adwokata lub rady prawnego drugiej strony.

Prawo do wniesienia wniosku (legitymacja czynna) posiada kandydat oraz pełnomocnik wyborczy zainteresowanego komitetu wyborczego. Uczestnikiem postępowania, więc podmiotem, przeciwko któremu składany jest wniosek, są osoby prowadzące agitację wyborczą, zwłaszcza kontrkandydaci (agitacja - art. 105 kodeksu wyborczego) lub komitety wyborcze, a w przypadku materiałów wyborczych komitety wyborcze. Należy jednak podkreślić, że jest to wyliczenie, które wywoływać może wiele trudności w praktyce. Art. 111 kodeksu wyborczego wprost nie określa strony legitymowanej biernie. W praktyce sądowej zdarzało się, że uczestnikami byli np. dziennikarze czy stacje radiowe, a ustalenie kto powinien być wskazany jako uczestnik i pociągnięty do odpowiedzialności stwarza problemy zarówno wnioskodawcy, jak i sądom. Dla przykładu można wskazać gazety, które pozornie mają charakter informacyjny, a są powiązane bądź z kandydatami bądź z komitetami wyborczymi. Z pewnością temat ten wymaga szerszego omówienia w innym poście, a wskazywanie, że legitymacje bierną posiada tylko inny kandydat i komitet wyborczy jest wyliczeniem czysto teoretycznym, które w praktyce napotyka znaczne trudności. Z uwagi na to, że od orzeczeń sądów apelacyjnych nie przysługuje skarga kasacyjna, brak orzeczeń Sądu Najwyższego dodatkowo utrudnia przyjęcie jednolitej praktyki. W charakterze przykładu można powołać Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku - I Wydział Cywilny z dnia 19 listopada 2014 r. w sprawie pod sygnaturą akt I ACz 1252/14:
„ … jeżeli omawiane czynności, nawet mające cechy/elementy agitacji wyborczej (pozytywnej czy negatywnej), nie są dokonywane przez podmioty uprawnione do prowadzenia kampanii wyborczej, brak jest przesłanek prawnych do uznania, że podlegają normom Kodeksu wyborczego. Jeżeli osoba niewchodząca w skład komitetu wyborczego, niemająca nadto wskazanej w art. 106 § 1 tegoż Kodeksu zgody, podaje nieprawdziwe informacje, nawet w toku spotkania wyborczego, to takiego działania nie można kwalifikować jako działania w ramach kampanii wyborczej czy węziej - w ramach agitacji wyborczej. Taka konkluzja oznacza, że osoba będąca kandydatem w danych wyborach czy też pełnomocnik wyborczy zainteresowanego komitetu wyborczego nie ma skutecznego prawa domagania się ochrony w oparciu o przywołany art. 111 § 1 niniejszej ustawy w związku z postępowaniem wyżej określonej osoby.”

Postanowienia w trybie określonym w art. 111 kodeksu wyborczego wydaje się po przeprowadzonej rozprawie i niezwłocznie doręcza odpis postanowienia wraz z uzasadnieniem. Oznacza to, że aby wydać orzeczenie w wyznaczonym w/w przepisem terminie, już na rozprawie Sąd będzie dysponował częściowo sporządzonym projektem uzasadnienia. Stąd wyjątkowo istotne z punktu widzenia wnioskodawcy jest precyzyjne uzasadnienie swojego wniosku i powołania wszystkich możliwych dowodów już na etapie składania wniosku. Natomiast w z punktu widzenia uczestnika istotne jest, w razie prawidłowego zawiadomienia, stawienie się na rozprawie. Oczywiście z uwagi na to, że często rozprawa odbywa się już następnego dnia po złożeniu wniosku, uczestnik będzie miał niewiele czasu na odpowiednie przygotowania, dlatego podając informacje o kandydatach, należałoby dokładnie sprawdzać ich źródło i zebrać dowody na ich prawdziwość.

Tryb wyborczy

Kancelaria adwokata z Katowic, Łukasza Witańskiego, specjalizuje się w prowadzeniu postępowań w trybie wyborczym, autor publikacji był wieloletnim asystentem sędziego w wydziale cywilnym Sądu Okręgowego w Katowicach, który jest wyłącznie właściwy do rozpoznawania spraw w trybie wyborczym. Więcej informacji na https://adwokatwitanski.pl/ w dziale specjalizacje.

P.S. W drodze aktualizacji, w związku z pojawiającymi się już artykułami w ogólnopolskich dziennikach, w których mowa o pozwach w trybie wyborczym, procesach w trybie wyborczym, a także wypowiedziami samych kandydatów, że "pozwią kogoś w trybie wyborczym", jeszcze raz podkreślam, że w trybie wyborczym składa się nie pozew, a wniosek, sąd rozpoznaje sprawę w postępowaniu nieprocesowym, a nie w procesie, postępowanie kończy się wydaniem nie wyroku, a postanowienia, od którego składa się zażalenie, a nie apelację.

Dalsza część publikacji dostępna:

http://adwokatwitanski.pl/blog/index.php?controller=post&action=view&id_post=15

Odszkodowanie za zepsuty urlop

sie 092018

zepsuty urlop adwokat katowice

Roszczenia za zmarnowany urlop

Sezon urlopowy wciąż trwa, ale wielu z Was wróciło już z wakacji. Wymarzony wyjazd był jednak nie tak udany, jak sobie wyobrażaliśmy oglądając kolorowe foldery ze zdjęciami rajskich zakątków tego świata. Zamiast jednak pięknego widoku niebiańskich plaż, przez okno wdzierał się przykry pejzaż hotelowego śmietnika wraz z jego zapachem. Uroczy pokój z bajkowego folderu okazał się zatęchłą ruderą. Zaczynacie zapewne szukać jakie przysługują roszczenia za zepsuty urlop, przeszukując blogi i witryny internetowe. UWAGA OD 1 LIPCA 2018 r. weszła w życie nowa ustawa i większość internetowych porad stało się częściowo nieaktualnych.

Dotychczas główną podstawą prawną roszczeń przeciwko organizatorowi turystyki był art. 11a ust. 1 Ustawy o usługach turystycznych z dnia 29 sierpnia 1997 r. Z dniem 1 lipca 2018 r. ustawa ta zmieniła nazwę na ustawę o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych, ale też art. 11 a został uchylony przez ustawę O IMPREZACH TURYSTYCZNYCH I POWIĄZANYCH USŁUGACH TURYSTYCZNYCH z dnia 24 listopada 2017 r. Właśnie ta ostatnia ustawa od dnia 1 lipca reguluje materię związane z ochroną klientów i ich prawami.

Zatem obecnie główne uprawnienia i roszczenia klientów zostały uregulowane w ustawie o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych z dnia 24 listopada 2017 r., zwłaszcza w rozdziale 7, w m.in. następujących przepisach (polecam przeczytanie całego rozdziału):

Art. 48
1. Organizator turystyki ponosi odpowiedzialność za wykonanie usług turystycznych objętych umową o udział w imprezie turystycznej, bez względu na to, czy usługi te mają być wykonane przez organizatora turystyki, czy przez innych dostawców usług turystycznych.
2. Podróżny zawiadamia organizatora turystyki niezwłocznie, w miarę możliwości w trakcie trwania imprezy turystycznej, z uwzględnieniem okoliczności danej sprawy, o stwierdzeniu niezgodności.
3. Jeżeli którakolwiek z usług turystycznych nie jest wykonywana zgodnie z umową o udział w imprezie turystycznej, organizator turystyki usuwa niezgodność, chyba że jest to niemożliwe albo wiąże się z kosztami, które są niewspółmiernie wysokie w stosunku do zakresu niezgodności i wartości usług turystycznych, których one dotyczą. W przypadku nieusunięcia niezgodności przepisy art. 50 stosuje się odpowiednio.
4. Jeżeli organizator turystyki nie usunie niezgodności w rozsądnym terminie wyznaczonym przez podróżnego, podróżny może dokonać tego sam i wystąpić o zwrot poniesionych, niezbędnych wydatków. Podróżny nie jest zobowiązany do wyznaczenia terminu, jeżeli organizator odmówi usunięcia niezgodności lub gdy z okoliczności wynika, że niezgodność powinna być usunięta niezwłocznie.
5. Organizator turystyki, który w czasie trwania danej imprezy turystycznej nie wykonuje przewidzianych w umowie o udział w imprezie turystycznej usług stanowiących istotną część tej imprezy, jest obowiązany, bez obciążania podróżnego dodatkowymi kosztami, wykonać w ramach tej imprezy odpowiednie świadczenia zastępcze, również w przypadku, gdy uzgodniony w umowie o udział w imprezie turystycznej powrót podróżnego do miejsca rozpoczęcia podróży nie został zapewniony.
6. Jeżeli jakość świadczeń zastępczych jest niższa od jakości usługi określonej w programie imprezy turystycznej, organizator turystyki przyznaje podróżnemu odpowiednie obniżenie ceny imprezy turystycznej.
7. Podróżny może odrzucić zaproponowane świadczenia zastępcze tylko wtedy, gdy nie są one porównywalne z tym, co zostało uzgodnione w umowie o udział w imprezie turystycznej, lub jeżeli przyznana obniżka ceny jest nieodpowiednia.
8. W przypadku gdy niezgodność istotnie wpływa na realizację imprezy turystycznej, a organizator turystyki nie zdoła usunąć tej niezgodności w rozsądnym terminie wyznaczonym przez podróżnego, podróżny ma prawo do rozwiązania umowy o udział w imprezie turystycznej bez opłaty za jej rozwiązanie.
9. Jeżeli impreza turystyczna obejmuje transport podróżnych, organizator turystyki zapewnia powrót podróżnego do kraju równoważnym środkiem transportu niezwłocznie i bez obciążania podróżnego dodatkowymi kosztami. Przepisy art. 50 stosuje się odpowiednio.
10. Jeżeli nie jest możliwe zaproponowanie świadczeń zastępczych lub podróżny je odrzuci zgodnie z ust. 7, wówczas podróżny jest uprawniony do uzyskania obniżenia ceny lub odszkodowania, lub zadośćuczynienia, bez rozwiązywania umowy o udział w imprezie turystycznej.
11. W przypadku gdy niemożliwe jest zapewnienie powrotu podróżnego do kraju zgodnie z umową o udział w imprezie turystycznej z powodu nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności, organizator turystyki ponosi koszty niezbędnego zakwaterowania podróżnego, w miarę możliwości o kategorii równoważnej do określonej w umowie o udział w imprezie turystycznej, przez okres do 3 nocy.
12. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 11, nie wyłącza stosowania przepisów korzystniejszych w tym zakresie.
13. Organizator turystyki nie może powoływać się na nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności w celu ograniczenia odpowiedzialności, o której mowa w ust. 11 i 12, jeżeli przedsiębiorca świadczący usługi transportowe nie może powoływać się na takie okoliczności na podstawie innych przepisów.
ORAZ W
Art. 50
1. Podróżnemu przysługuje obniżka ceny za każdy okres, w trakcie którego stwierdzono niezgodność, chyba że została ona spowodowana wyłącznym działaniem lub zaniechaniem podróżnego.
2. Podróżnemu przysługuje odszkodowanie lub zadośćuczynienie za poniesione szkody lub krzywdy, których doznał w wyniku niezgodności. Organizator turystyki niezwłocznie wypłaca odszkodowanie lub zadośćuczynienie.
3. Podróżnemu nie przysługuje odszkodowanie lub zadośćuczynienie za niezgodność w przypadku, gdy organizator turystyki udowodni, że:
1) winę za niezgodność ponosi podróżny;
2) winę za niezgodność ponosi osoba trzecia, niezwiązana z wykonywaniem usług turystycznych objętych umową o udział w imprezie turystycznej, a niezgodności nie dało się przewidzieć lub uniknąć;
3) niezgodność została spowodowana nieuniknionymi i nadzwyczajnymi okolicznościami.
4. Roszczenia, o których mowa w ust. 1 i 2, przedawniają się z upływem 3 lat.
5. Jeżeli przepisy szczególne ograniczają zakres albo warunki, na jakich odszkodowanie lub zadośćuczynienie jest wypłacane przez dostawcę usług turystycznych, które są częścią imprezy turystycznej, takie same ograniczenia stosuje się do organizatora turystyki.
6. W przypadkach innych, niż określone w ust. 5, w umowie o udział w imprezie turystycznej organizator turystyki może ograniczyć odszkodowanie, jakie ma zostać wypłacone przez organizatora, o ile ograniczenie to nie dotyczy szkody na osobie lub szkody spowodowanej umyślnie lub w wyniku niedbalstwa i wynosi nie mniej niż trzykrotność całkowitej ceny imprezy turystycznej.
7. Obniżka ceny, o której mowa w ust. 1, odszkodowanie lub zadośćuczynienie, o których mowa w ust. 2, podlegają odpowiedniemu obniżeniu w przypadku skorzystania przez podróżnego z obniżenia ceny lub odszkodowania, o których mowa w rozporządzeniu (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającym wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającym rozporządzenie (EWG) nr 295/91 (Dz.Urz. UE L 46 z 17.02.2004, str. 1), rozporządzeniu (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczącym praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym (Dz.Urz. UE L 315 z 03.12.2007, str. 14), rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 392/2009 z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie odpowiedzialności przewoźników pasażerskich na morskich drogach wodnych z tytułu wypadków (Dz.Urz. UE L 131 z 28.05.2009, str. 24), rozporządzeniu (UE) nr 1177/2010 i rozporządzeniu (UE) nr 181/2011 albo w innych przepisach.
8. Organizatorowi t urystyki przysługuje roszczenie w stosunku do każdej osoby trzeciej, która przyczyniła się do zdarzenia powodującego obniżkę ceny, o której mowa w ust. 1, lub skutkującego koniecznością wypłaty odszkodowania lub zadośćuczynienia, o których mowa w ust. 2.

szerzej na temat: Reklamacja usługi turystycznej w świetle ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych

Adwokat Katowice Łukasz Witański - strona główna

Wypowiedzenie umowy najmu lokalu mieszkalnego.

lip 272018

Wypowiedzenie umowy najmu lokalu mieszkalnego przez Wynajmującego.

adwokat katowice najem

Warunki wypowiedzenia przez Wynajmującego umów o odpłatne korzystanie z lokali przeznaczonych na cele mieszkaniowe reguluje art. 11 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Wypowiedzenie przez właściciela umowy o odpłatne używanie lokalu mieszkalnego może nastąpić tylko na zasadach wskazanych w tym przepisie, przepisy kodeksu cywilnego dotyczą generalnie umowy najmu rzeczy i lokali użytkowych, a w/w ustawa o ochronie praw lokatorów dotyczy najmu lokali przeznaczonych na cele mieszkaniowe.

Uzasadnienie wypowiedzenia umowy najmu.

Zatem w oparciu o w/w art. 11 cytowanej ustawy właściciel może wypowiedzieć stosunek prawny w następujących zasadniczych przypadkach:

1. Lokator pomimo pisemnego upomnienia nadal używa lokalu w sposób sprzeczny z umową lub niezgodnie z jego przeznaczeniem lub zaniedbuje obowiązki, dopuszczając do powstania szkód, lub niszczy urządzenia przeznaczone do wspólnego korzystania przez mieszkańców albo wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych lokali.

Dla przykładu w lokalu przeznaczonym wyłącznie na potrzeby mieszkaniowe lokator rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej, z kolei rażące i uporczywe naruszanie porządku domowego (określonego np. w regulaminie korzystania z nieruchomości) powinno być rozciągnięte w czasie, nie jednorazowe i nacechowane złą wola.
Przed dokonaniem wypowiedzenia w oparciu o tą przesłankę należy bezwzględnie wypowiedzenie poprzedzić pisemnym upomnieniem. Bez niego wypowiedzenie nie będzie ważne.

2. Lokator jest w zwłoce z zapłatą czynszu lub innych opłat za używanie lokalu co najmniej za trzy pełne okresy płatności pomimo uprzedzenia go na piśmie o zamiarze wypowiedzenia stosunku prawnego i wyznaczenia dodatkowego, miesięcznego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności

Przyczynę wypowiedzenia stanowi zarówno zaleganie przez lokatora z zapłatą czynszu bądź innych opłat za używanie lokalu zależnych od właściciela, jak również niezależnych od właściciela. Ewentualne wątpliwości w tym zakresie rozstrzyga nowelizacja, która wejdzie w życie w kwietniu 2019 r. Wypowiedzenie z tej przyczyny będzie ważne jedynie w tedy, gdy lokator zostanie pisemnie uprzedzony o zamiarze wypowiedzenia i gdy zostanie mu wyznaczony miesięczny termin do uregulowania zaległości. Co ważne uregulować musi całość zadłużenia, a nie tylko cześć.

3. Lokator wynajął, podnajął albo oddał do bezpłatnego używania lokal lub jego część bez wymaganej pisemnej zgody właściciela.
Są to najczęstsze przypadki uzasadniające wypowiedzenie, powstałe z winy lub zaniedbywania obowiązków przez lokatora.

Dokonywane przez właściciela wypowiedzenie wymaga formy pisemnej z określeniem jednej z przyczyn wypowiedzenia przewidzianej ustawą o ochronie praw lokatorów. Katalog przyczyn wypowiedzenia jest zamknięty, co oznacza, że można wskazać tylko przyczyny zawarte w ustawie. Dodatkowo wypowiedzenie musi zawierać uzasadnienie. Zachowanie tych wymogów jest warunkiem ważności wypowiedzenia. Jeżeli ich nie dopełnimy wypowiedzenie będzie nieważne, co skutkować może oddaleniem naszego powództwa o eksmisje.

Pozostałe przyczyny uzasadniające wypowiedzenie są następujące:
4. Lokator używa lokalu, który wymaga opróżnienia w związku z koniecznością rozbiórki lub remontu budynku, z zastrzeżeniem art. 10 ust. 4 w/w ustawy.
5. Właściciel lokalu, w którym czynsz jest niższy niż 3% wartości odtworzeniowej lokalu w skali roku, może wypowiedzieć stosunek najmu: 1) z zachowaniem sześciomiesięcznego terminu wypowiedzenia, z powodu niezamieszkiwania najemcy przez okres dłuższy niż 12 miesięcy; 2) z zachowaniem miesięcznego terminu wypowiedzenia, na koniec miesiąca kalendarzowego, osobie, której przysługuje tytuł prawny do innego lokalu położonego w tej samej miejscowości, a lokator może używać tego lokalu, jeżeli lokal ten spełnia warunki przewidziane dla lokalu zamiennego.
6. Nie później niż na pół roku naprzód, na koniec miesiąca kalendarzowego, właściciel może wypowiedzieć stosunek prawny, o ile zamierza zamieszkać w należącym do niego lokalu, jeżeli lokatorowi przysługuje tytuł do lokalu, w którym może zamieszkać w warunkach takich, jakby otrzymał lokal zamienny, lub jeżeli właściciel dostarczy mu lokal zamienny.
7. Nie później niż na 3 lata naprzód, na koniec miesiąca kalendarzowego, właściciel może wypowiedzieć stosunek prawny lokatorowi, o ile zamierza zamieszkać w należącym do niego lokalu, a nie dostarcza mu lokalu zamiennego i lokatorowi nie przysługuje prawo do lokalu wskazanego w punkcie poprzednim.

Wypowiedzenie lokalu mieszkalnego niezależnie od daty jego rzeczywistego dokonania zawsze odnosi skutek na koniec miesiąca kalendarzowego.

Adwokat Katowice - Łukasz Witańśki - strona główna

Post na temat podstaw prawnych najmu http://adwokatwitanski.pl/blog/index.php?controller=post&action=view&id_post=7

Klauzula informacyjna RODO

lip 132018

klauzula informacyjna rodo

W prostych słowach o…
O RODO

W uzupełnieniu wcześniejszego wpisu dotyczącego obowiązków informacyjnych wynikających z RODO, przygotowałem przykładową klauzulę informacyjną, którą przedsiębiorca powinien wręczyć osobie fizycznej, z którą związał się umową np. na wykonanie usługi. W poniższym wzorze dane osobowe nie są przetwarzane na podstawie zgody, ale dla możliwości zawarcia i wykonania umowy. Jest to ogólny wzór i nie uwzględnia specyfiki konkretnego rodzaju umowy, ani też specyfiki działalności konkretnego przedsiębiorcy. Dlatego zawsze przed sporządzeniem konkretnej już klauzuli pożądane byłoby skonsultowanie jej ostatecznej treści z prawnikiem. Przestrzegam przed prostym kopiowaniem wszelkiego rodzaju szablonów bez dostosowywania ich do konkretnych okoliczności. Przedsiębiorca może bowiem być zobligowany do ustanowienia inspektora danych osobowych i wówczas musi podać jego dane w klauzuli. Może też profilować dane, przetwarzać je automatycznie, o czym również należy poinformować. Dlatego bardzo istotne jest sprawdzenie czy dana klauzula spełnia wszystkie wymogi art. 13 RODO. Wzór nie obejmuje zgody na wykorzystanie np. wizerunku osoby, który mogliby wykorzystać przedsiębiorcy prowadzący np. warsztaty, w celu promocji swojej działalności i zamieszczający zdjęcia z warsztatów. Wykorzystanie wizerunku wymaga uzyskania osobnej zgody, a to należałoby uwzględnić w klauzuli informacyjnej.

PRZYKŁADOWA KLAUZULA INFORMACYJNA RODO:

zgodnie z art. 13 ust. 1-2 RODO Informuje, że:

1. Administratorem Danych Osobowych jest …………………………………………………...
2. Dane kontaktowe Administratora to ………………………………………………………….
3. Administrator przetwarza Dane Osobowe w następujących celach:
- umożliwienie zawarcia i wykonania umowy w przedmiocie …………………………………… (art. 6 ust 1 litera b RODO),
-przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na administratorze, w szczególności względem organów państwa, w tym podatkowych (art. 6 ust 1 litera c RODO),
- związanych z dochodzeniem ewentualnych roszczeń, odszkodowań (art. 6 ust 1 litera f – prawnie uzasadniony interes).
- marketingu bezpośredniego – przez czas trwania umowy art. 6 ust 1 litera f – prawnie uzasadniony interes).

4. Podanie Danych Osobowych jest dobrowolne, ale konieczne dla zawarcia i wykonania umowy. Nie podanie danych będzie skutkowało brakiem zawarcia umowy.
5. Dane jakie Administrator przetwarza to …………………….………………………………………..
6. Dane Osobowe nie są profilowane, ani przetwarzane w zautomatyzowany sposób.
7. Dane Osobowe nie są przekazywane do państw trzecich.
8. Odbiorcami Danych Osobowych mogą być dostawcy usług kadrowych, księgowych, usług IT, organy lub podmioty publiczne uprawnione do uzyskania danych na podstawie obowiązujących przepisów prawa.
9. Dane Osobowe będą przetwarzane przez czas wykonywania/obowiązywania umowy, a nadto przez okres, na który przepisy prawa mogą obligować Administratora do przetwarzania danych przez określony czas, jak również do czasu upływu okresu przedawnienia ewentualnych roszczeń zarówno Administratora jak i Państwa, w zależności co nastąpi później.
10. Osoba fizyczna, której dane są przetwarzane ma następujące prawa:
- do żądania od administratora dostępu do danych osobowych dotyczących osoby, której dane dotyczą,
-ich sprostowania,
- usunięcia (na warunkach określonych w art. 17 RODO),
- ograniczenia przetwarzania,
- prawie do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania,
-do przenoszenia danych,
- jeżeli przetwarzanie odbywa się na podstawie zgody, prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem.

11. Ma Pan/Pani prawo wnieść skargę do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych, jeżeli uważa Pan, że przetwarzanie Państwa danych osobowych narusza przepisy prawa.

www.adwokatwitanski.pl

Inne wpisy dotyczące RODO:

http://adwokatwitanski.pl/blog/index.php?controller=post&action=view&id_post=3

http://adwokatwitanski.pl/blog/index.php?controller=post&action=view&id_post=5

http://adwokatwitanski.pl/blog/index.php?controller=post&action=view&id_post=6

Najem lokalu mieszkalnego - podstawy prawne

cze 132018

1. Jakie przepisy regulują najem lokalu mieszkalnego:

Najem jest umową nazwaną regulowaną w kodeksie cywilnym, ALE UWAGA, najem lokalu przeznaczonego na cele mieszkaniowe jest regulowany przede wszystkim przez ustawę z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, jeżeli więc chcecie wynajmować mieszkanie osobom fizycznym na cele mieszkaniowe koniecznie zapoznajcie się z w/w ustawą, gdyż jest najważniejsza i raczej kompleksowo reguluje kwestię wynajmowania mieszkań, kodeks cywilny stosuje się w zakresie nieunormowanym w/w ustawą,

2. Wynajmującym jest ten kto oddaje swoje mieszkanie do używania, a najemcą ten, kto płaci czynsz,

3. Najważniejsze z punktu widzenia interesów Wynajmującego są następujące przepisy ustawy o ochronie praw lokatorów:

- art. 6 o kaucji,
- art. 6a o podstawowych obowiązkach Wynajmującego, w tym jakie naprawy ma dokonywać i za jakie elementy lokalu odpowiada,
- art. 6b o tym, co najemca powinien samodzielnie naprawiać, konserwować i remontować,
- art. 6 c o protokole zdawczo-odbiorczym – WAŻNE – to protokół stanowi podstawę rozliczeń przy zwrocie i nie zastąpią go żadne zdjęcia,
- art. 6e o tym co powinien odnowić i naprawić najemca po zakończeniu najmu,
- art. 8a o tym, kiedy i jak właściciel może podnieść czynsz, UWAGA wartość odtworzeniowa lokalu jest obwieszczana przez wojewodę np. http://www.katowice.uw.gov.pl/usluga/obwieszczenia-wojewody-slaskiego/wskaznik-przeliczeniowy-kosztu-odtworzenia-1-m2-powierzchni-uzytkowej-budynkow-mieszkalnych
- art. 11 o tym kiedy można wypowiedzieć umowę – Jest to moim zdaniem najważniejszy przepis w/w ustawy, gdyż jest bezwzględnie obowiązujący i nie można go modyfikować, a wprowadza ścisłą procedurę umożliwiającą wypowiedzenie umowy, w tym uprzedzenia lokatora o zamiarze wypowiedzenia, niezachowanie tej procedury prowadzi do nieważności wypowiedzenia,
- art.14-16 dotyczą powództw o eksmisje i problemów związanych z lokalami socjalnymi, ograniczeniami w wykonywaniu wyroków eksmisyjnych,
-art. 18 dotyczy odszkodowań za bezumowne zajmowanie lokalu, PRAKTYCZNA UWAGA – nieważne są zapisy odmienne, więc np. ustalanie wysokości odszkodowania jako 300 % wysokości czynszu,
-art.19 a dotyczy najmu okazjonalnego lokalu.

Adwokat Łukasz Witański.

www.adwokatwitanski.pl

Post na temat wypowiedzenia umowy najmu

http://adwokatwitanski.pl/blog/index.php?controller=post&action=view&id_post=9

W prostych słowach o RODO cz.3

cze 112018

Obowiązek informacyjny RODO

Wraz z przykładami.

Klauzule informacyjne RODO.

Informacje podawane w przypadku zbierania danych od osoby, której dane dotyczą (art. 13 RODO):
Administrator podczas pozyskiwania danych osobowych podaje osobie fizycznej wszystkie następujące informacje:
1. swoją tożsamość i dane kontaktowe oraz, gdy ma to zastosowanie, tożsamość i dane kontaktowe swojego przedstawiciela;

2. gdy ma to zastosowanie – dane kontaktowe inspektora ochrony danych; - REGULUJE TO ART. 37 RODO

3. cele przetwarzania danych osobowych, oraz podstawę prawną przetwarzania; np. „Informuje, że celem przetwarzania jest możliwość przeprowadzenia procesu reklamacyjnego, w szczególności zapewnienie udzielenia odpowiedzi na reklamację w terminie wymaganym ustawowo, Administrator przetwarza dane osobowe, bowiem jest to niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na Administratorze, w szczególności obowiązków nałożonych w art. 561 i następne kodeksu cywilnego (art. 6 ust 1 litera c RODO)” ALBO „celem przetwarzania jest prowadzenie dokumentacji pracowniczej, zgodnie z art. 94 kodeksu pracy”;

4. jeżeli przetwarzanie odbywa się na podstawie art. 6 ust. 1 lit. f) – prawnie uzasadnione interesy realizowane przez administratora lub przez stronę trzecią; np. „przetwarzamy dane osobowe w celach marketingu bezpośredniego przez czas trwania umowy (prawnie uzasadniony interes)”;

5. informacje o odbiorcach danych osobowych lub o kategoriach odbiorców, jeżeli istnieją; np. „Informujemy, że Państwa dane przekazujemy podmiotom prowadzącym dla nas usługi kadrowo – rachunkowe; podmiotom świadczącym usługi kurierskie lub pocztowe”;

6. gdy ma to zastosowanie – informacje o zamiarze przekazania danych osobowych do państwa trzeciego lub organizacji międzynarodowej oraz o stwierdzeniu lub braku stwierdzenia przez Komisję odpowiedniego stopnia ochrony lub w przypadku przekazania, o którym mowa w art. 46, art. 47 lub art. 49 ust. 1 akapit drugi, wzmiankę o odpowiednich lub właściwych zabezpieczeniach oraz o możliwościach uzyskania kopii danych lub o miejscu udostępnienia danych.

7. okres, przez który dane osobowe będą przechowywane, a gdy nie jest to możliwe, kryteria ustalania tego okresu; np. „Informujemy, że dane będą przechowywane przez czas wymagany ustawowo tj. ………..”, „przez czas wymagany do wykonania umowy i upływu przedawnienia roszczeń dotyczących umowy”, „przez okres 50 lat od ustania zatrudnienia”.

8. informacje o prawie do żądania od administratora dostępu do danych osobowych dotyczących osoby, której dane dotyczą, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania lub o prawie do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także o prawie do przenoszenia danych;

9. jeżeli przetwarzanie odbywa się na podstawie art. 6 ust. 1 lit. a) lub art. 9 ust. 2 lit. a) – informacje o prawie do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem;

10. informacje o prawie wniesienia skargi do organu nadzorczego;

11. informację, czy podanie danych osobowych jest wymogiem ustawowym lub umownym lub warunkiem zawarcia umowy oraz czy osoba, której dane dotyczą, jest zobowiązana do ich podania i jakie są ewentualne konsekwencje niepodania danych; np. „Informujemy, że podanie danych jest warunkiem zawarcia umowy, a konsekwencją niepodania danych jest niemożność zawarcia umowy”.

12. informacje o zautomatyzowanym podejmowaniu decyzji, w tym o profilowaniu, o którym mowa w art. 22 ust. 1 i 4, oraz – przynajmniej w tych przypadkach – istotne informacje o zasadach ich podejmowania, a także o znaczeniu i przewidywanych konsekwencjach takiego przetwarzania dla osoby, której dane dotyczą.

13. Jeżeli administrator planuje dalej przetwarzać dane osobowe w celu innym niż cel, w którym dane osobowe zostały zebrane, przed takim dalszym przetwarzaniem informuje on osobę, której dane dotyczą, o tym innym celu oraz udziela jej wszelkich innych stosownych informacji,
Artykuł 7 RODO stanowi ponadto, że jeżeli przetwarzanie odbywa się na podstawie zgody, to należy poinformować o prawie do jej wycofania, zanim dana osoba wyrazi zgodę, a art. 21 RODO zawiera szczegółowe regulacje dotyczące informowania o prawie do sprzeciwu.

Adwokat Łukasz Witański

Adwokat Katowice Łukasz Witański - oficjalna strona

Inne wpisy dotyczące RODO

http://adwokatwitanski.pl/blog/index.php?controller=post&action=view&id_post=5

http://adwokatwitanski.pl/blog/index.php?controller=post&action=view&id_post=8

http://adwokatwitanski.pl/blog/index.php?controller=post&action=view&id_post=3

W prostych słowach o ... RODO cz. 2, Podstawy prawne przetwarzania

cze 102018

Kiedy przedsiębiorca może przetwarzać dane osobowe (zwykłe dane) osób fizycznych?

Przede wszystkim dane osobowe osoby fizycznej muszą być przetwarzane zgodnie z prawem (art. 5 RODO). Oznacza to, że przedsiębiorca może przetwarzać dane osobowe tylko, gdy istnieje podstawa prawna przetwarzania. Podstawy prawne przetwarzania określa samo RODO, w artykule 6 RODO wprowadziło katalog podstaw prawnych przetwarzania danych osobowych. Katalog ten ma charakter zamknięty.

Zatem zgodnie z art. 6 RODO Przetwarzanie jest zgodne z prawem wyłącznie w przypadkach, gdy – i w takim zakresie, w jakim – spełniony jest co najmniej jeden z poniższych warunków:

a) osoba, której dane dotyczą wyraziła zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych w jednym lub większej liczbie określonych celów;

b) przetwarzanie jest niezbędne do wykonania umowy, której stroną jest osoba, której dane dotyczą, lub do podjęcia działań na żądanie osoby, której dane dotyczą, przed zawarciem umowy;

c) przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na administratorze;

d) przetwarzanie jest niezbędne do ochrony żywotnych interesów osoby, której dane dotyczą, lub innej osoby fizycznej;

e) przetwarzanie jest niezbędne do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym lub w ramach sprawowania władzy publicznej powierzonej administratorowi;

f) przetwarzanie jest niezbędne do celów wynikających z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez administratora lub przez stronę trzecią, z wyjątkiem sytuacji, w których nadrzędny charakter wobec tych interesów mają interesy lub podstawowe prawa i wolności osoby, której dane dotyczą, wymagające ochrony danych osobowych, w szczególności gdy osoba, której dane dotyczą, jest dzieckiem.

Przedsiębiorca może zatem w najbardziej typowych sytuacjach przetwarzać zwykłe dane osobowe, gdy:

1. Uzyskał zgodę osoby fizycznej na przetwarzanie (warunki wyrażenia zgody –art. 7. RODO);

2. Przetwarzanie jest niezbędne do wykonania umowy lub chęć zawarcia umowy wyraża osoba fizyczna i np. podaje dane w celu przygotowania umowy;

3. Przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na administratorze –np. wystawianie faktur i innych dokumentów księgowych, rozpatrywanie reklamacji, gdyż odpowiednie przepisy wprowadzają obowiązek udzielenia odpowiedzi na reklamację i jej termin (przepisy o rękojmi art. 561 i następne k.c.);

NATOMIAST POZOSTAŁE PRZYPADKI, KIEDY PRZEDSIĘBIORCA MOŻE PRZETAWARZAĆ DANE OSOBOWE TO:

4. przetwarzanie jest niezbędne do ochrony żywotnych interesów osoby, której dane dotyczą, lub innej osoby fizycznej – w tym przypadku z pomocą przychodzą motywy RODO tj. motyw 46 - przykład gdy przetwarzanie jest niezbędne do celów humanitarnych, w tym monitorowania epidemii i ich rozprzestrzeniania się lub w nadzwyczajnych sytuacjach humanitarnych, w szczególności w przypadku klęsk żywiołowych i katastrof spowodowanych przez człowieka.

5. przetwarzanie jest niezbędne do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym lub w ramach sprawowania władzy publicznej powierzonej administratorowi – również w tym zakresie RODO w motywach (motyw 45) wprowadza pewne reguły interpretacyjne i przykład : „Prawo Unii lub prawo państwa członkowskiego powinno określać także, czy administratorem wykonującym zadanie realizowane w interesie publicznym lub w ramach sprawowania władzy publicznej powinien być organ publiczny czy inna osoba fizyczna lub prawna podlegająca prawu publicznemu lub prawu prywatnemu, na przykład zrzeszenie zawodowe, jeżeli uzasadnia to interes publiczny, w tym cele zdrowotne, takie jak zdrowie publiczne, ochrona socjalna oraz zarządzanie usługami opieki zdrowotnej”;

6. prawnie uzasadniony interes – do tej przesłanki odnoszą się zwłaszcza motywy 47 i 49, a także motyw 50 (in fine). Jako przykłady należy wskazać zapobieganie oszustwom, przetwarzanie danych osobowych do celów marketingu bezpośredniego, zapewnienia odporności sieci lub systemu informacyjnego, wskazanie przez administratora ewentualnych czynów zabronionych czy zagrożeń dla bezpieczeństwa publicznego oraz przesłanie odpowiednich danych osobowych właściwemu organowi. Nie wykluczam, że przesłanka ta może być wykorzystywana także przez przedsiębiorców przy dochodzeniu roszczeń, zwłaszcza sprzedaży wierzytelności.

Adwokat Łukasz Witański

www.adwokatwitanski.pl

inne wpisy o tematyce RODO :

http://adwokatwitanski.pl/blog/index.php?controller=post&action=view&id_post=3

http://adwokatwitanski.pl/blog/index.php?controller=post&action=view&id_post=6

http://adwokatwitanski.pl/blog/index.php?controller=post&action=view&id_post=8

W prostych słowach o ... RODO

cze 072018

zdjecie rodo

RODO to Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)*, zawierające 99 artykułów, poprzedzonych 173 uwagami, stosowane bezpośrednio także w Polsce, które reguluje m.in. obowiązki przedsiębiorców przetwarzających dane osobowe osób fizycznych, jednocześnie statuując uprawnienie osób fizycznych wobec przedsiębiorców przetwarzających ich dane osobowe. I tak:

1. RODO chroni dane osobowe osób fizycznych, obowiązki nakłada głównie na przedsiębiorców.
2. RODO wprowadza pojęcie Administratora, administrator oznacza osobę fizyczną lub prawną, organ publiczny, jednostkę lub inny podmiot, który samodzielnie lub wspólnie z innymi ustala cele i sposoby przetwarzania danych osobowych (art. 4 RODO), administratorem jest więc głównie przedsiębiorca, który zbiera dane i decyduje o tym jak je wykorzystywać (ale także osoba fizyczna, która nie prowadzi działalności też może być administratorem, jeżeli np. danych nie przetwarza tylko na użytek domowy lub osobisty).
3. RODO wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich (art. 99 RODO).
4. RODO wprowadza szeroką definicję danych osobowych (art. 4 RODO) i ich przetwarzania (art. 4 RODO), zatem bezpieczniej przyjąć generalną zasadę, że RODO ma zastosowanie do każdego przedsiębiorcy, czy to spółek czy osób fizycznych, które zbierają od osób fizycznych jakiekolwiek dane osobowe.
5. RODO nie dotyczy więc tylko sklepów internetowych, operatorów telekomunikacyjnych, szpitali i poradni, ale także zwykłych sklepów, które przyjmują np. reklamację, zbierając imię i nazwisko klienta, żeby zawiadomić go o sposobie rozpatrzenia reklamacji; usługobiorców, którzy zbierają dane osobowe potrzebne do wykonania umowy; firm, które wykonują jakiekolwiek usługi w domu klienta, potrzebują zatem jego adresu; przedsiębiorcy zatrudniający chociażby jednego pracownika, czy dysponujący danymi osób świadczących usługi na podstawie umów cywilnoprawnych.
6. Czyli jeżeli jesteś przedsiębiorcą to z bardzo dużym prawdopodobieństwem możesz założyć, że RODO dotyczy także Ciebie.
7. Prowadzisz szkolenia, kursy, treningi i zbierasz dane, zwłaszcza dzieci, a także ich wizerunki- też obowiązuje Cię RODO.
8. Jakie obowiązki nakłada RODO? Przede wszystkim informacyjne – art. 13 RODO i obowiązki zawiązane z zapewnieniem bezpieczeństwa przetwarzania, w tym przechowywania danych – art. 32 RODO, są to typowe obowiązki dla mniejszych przedsiębiorców, większe podmioty, lub podmioty przetwarzające określone kategorie danych mają obowiązków więcej, np. prowadzenie rejestrów czynności przetwarzania, dokonania oceny skutków dla ochrony danych, czy wyznaczenie inspektora ochrony danych.
9. Każdy administrator ma też obowiązek zgłaszania naruszeń organowi nadzorczemu, chyba że jest mało prawdopodobne, by naruszenie to skutkowało ryzykiem naruszenia praw lub wolności osób fizycznych (art. 33 RODO).

* ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych).

Adwokat Łukasz Witański

Klauzula informacyjna RODO wzór

Adwokat Katowice - Łukasz Witański strona główna

Wprowadzenie.

cze 062018

Serdecznie witam na blogu adwokata Łukasza Witańskiego.

Przedmiotem moich zainteresowań jest szeroko pojęte prawo cywilne, także w kontekście nowych technologii i wyzwań jakie są stawiane, nie zawsze nadążającemu za rozwojem technologii prawu. Wpisy na blogu podzielę na dwie kategorie, w pierwszej, zaczynającej się wpisem "W prostych słowach o..." będę publikował artykuły, starające się w jasny i przystępny sposób, wytłumaczyć zagadnienia prawne z obszaru prawa cywilnego i gospodarczego, zarówno bieżące, jak i te "ponadczasowe". Postaram się w tej kategorii publikować posty zrozumiałe dla ludzi, którzy nie mają bliższych kontaktów z prawem, ale zmusiły ich do tego okoliczności. Jako wieloletni pracownik Sądu Okręgowego, wiem z doświadczenia jak wielkim problemem staje się dla ludzi, wypełnienie, często zawiłych, sądowych wezwań do uzupełnienia braków formalnych pism procesowych, zwłaszcza pozwów, zażaleń i apelacji i postaram się choć w części wytłumaczyć te zagadnienia w prostych słowach. Druga kategoria wpisów będzie z kolei dotyczyła raczej zawiłych kwestii prawnych i nakierowana będzie na wywołanie dyskusji, która pomogłaby rozwiązać konkretny problem prawny.

Adwokat Łukasz Witański

www.adwokatwitanski.pl

adwokat katowice

Tags:
adwokat, adwokat katowice, adwokat witański, kancelaria adwokacka katowice, blog prawny, prawnik katowice, sąd okręgowy w katowicach

Skarga Pauliańska.

Co to jest skarga pauliańska?

Zachowek.

Co to jest zachowek?

Immisje.

Co to są immisje?

Ochrona dłużnika przed nieprawdziwym wpisem do BIG.

Podstawa prawna przekazywania informacji gospodarczych do biura informacji gospodarczej.

Przekazywanie informacji dotyczących konsumenta do BIG.

Przekazywanie informacji dotyczących dłużnika niebędącego konsumentem do BIG (czyli głównie przedsiębiorców)

Sprzeciw wobec zamiaru przekazania danych do biura (sprzeciw do BIG, sprzeciw do BIK)

Odpowiedzialność za przekazanie przez wierzyciela informacji gospodarczej do biura z naruszeniem przepisów i kary za przekazywanie nieprawdziwych informacji.

Czy termin na złożenie wniosku o postojowe wynosi naprawdę 3 miesięcy od miesiąca, w którym został zniesiony ogłoszony stan epidemii?

Wniosek o postojowe za marzec, który złożony ma być w maju.

Czy rozwiązaniem jest więc złożenie papierowego wniosku, gdzie sami ręcznie wpiszemy przychody za luty i marzec i wysłanie go pocztą?

Czy konieczne i skuteczne będzie odwołanie od decyzji ZUS odmawiającej prawa do postojowego?

I. Kredyty frankowe/pomoc frankowiczom.

II. Odszkodowania i zadośćuczynienia.

Odwołanie od decyzji ZUS.

IV. Rękojmia wady fizyczne.

V. Najem/Wynajem.

VI. RODO.

VII. Ochrona dóbr osobistych kandydatów w wyborach tryb wyborczy.

VIII. Odszkodowania za zepsute wakacje, spóźniony lot i zmarnowany urlop.

IX. Varia.

Table of Contents:

Czy osobie powracającej z zagranicy należy się wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy za czas kwarantanny?

Obowiązki osób podlegających kwarantannie związane z zatrudnieniem i informowaniem pracodawcy.

Kontrola ZUS kobiety w ciąży - postępowania wyjaśniające.

Co sprawdza ZUS podczas kontroli?

Odszkodowania za opóźniony lot

Zmiany w przepisach dotyczące odszkodowania za opóźniony lot.

Podstawa prawna odszkodowania za opóźniony lot.

Czy polskie sądy powszechne również przyznają odszkodowania za opóźniony lot – wyroki sądów dotyczące opóźnionych lotów.

Dochodzenie odszkodowania za opóźniony lot.

Nowelizacja prawa lotniczego od dnia 1 kwietnia 2019 r., a odszkodowania za opóźniony lot.

Odszkodowanie za opóźniony lot przedawnienie.

Reklamacja w przypadku dochodzenia roszczeń na podstawie rozporządzenia nr 261/2004/WE

Odór z kompostowni jako przesłanka wstrzymania działalności kompostowni.

Wpływ odoru na zdrowie psychiczne ludzi.

Odszkodowanie powypadkowe - Uwagi ogólne.

Jakie koszty mogą wynikać z wypadku samochodowego?

Koszty opieki.

Wysokość zadośćuczynienia – funkcja zadośćuczynienia i ogólne zasady.

Konkretne okoliczności wpływające na wysokość zadośćuczynienia.

Obowiązek zbadania rzeczy.

Niezwłoczne zawiadomienie o wadzie.

Sprawdzanie statusu osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w CEIGD.

Sprawdzanie statusu przedsiębiorcy prowadzącego działalność w formie spółki prawa handlowego - jakie dane znajdziemy w KRS.

Porady prawne dla młodego przedsiębiorcy.

1. Aktualny (rok 2018) stan prawny dotyczący przepisów o rękojmi.

2. Co to jest wada fizyczna?

3. Jaki ma charakter odpowiedzialność sprzedawcy za wady?

4. Kiedy sprzedawca jest zwolniony z odpowiedzialności?

5. Jakie uprawnienia posiada kupujący względem sprzedawcy w razie wad fizycznych?

6. Rękojmia a gwarancja.

7. Czy istnieje obowiązek zawiadomienia o wadzie?

8. Czy można wyłączyć odpowiedzialność z tytułu rękojmi?

9. Kto ma obowiązek dostarczyć rzecz do naprawy?

10. Czy rękojmia dotyczy także rzeczy używanych?

FB: Adwokat Katowice Łukasz Witański

Powództwo przeciwegzekucyjne.

Powództwo opozycyjne, pozew o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego.

Powództwo ekscydencyjne, Powództwo o zwolnienie od egzekucji.

Powództwo przeciwegzekucyjne termin.

Wstrzymanie egzekucji komorniczej. Zabezpieczenie powództwa przeciwegzekucyjnego.

Rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji w trakcie kampanii wyborczej.

Materiały wyborcze.

Informacje nieprawdziwe.

Agitacja wyborcza.

Pozew w trybie wyborczym – Proces w trybie wyborczym - powszechny błąd.

Szczególne uregulowania dotyczące najmu lokali mieszkalnych.

Obowiązku Wynajmującego i Najemcy.

Nakłady a ulepszenia.

Skutki podatkowe obrotu kryptowalutami PCC – stanowisko Ministerstwa Finansów.

Stanowisko wyrażone w interpretacjach indywidualnych.

Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy sprzedaży lub zamiany waluty wirtualnej.

Zaniechanie poboru PCC bez mocy wstecznej.

Ochrona zwierząt – przepisy prawne.

Zakaz zabijania zwierząt.